1500 miljard euro. Det is `t bedraag waat herverdeild geit waere mit `t oetveure vanne nuje Wet toekomst pensioenen. Waarsjienlik de wètswieziging vanne grotste financiële ómvang aller tieje. Al eur zoerverdeendj pensioen wootj geer verplich aan höbtj motte deilnaeme wuuertj strakkes op `n ingewikkelde - en dus ontransparante - meneer ómgezat in `n persuuenlik pötje. En neet allein veur de miense die nag pensioen aant opboewe zeen. Nae, ouch veur alle gepensioeneerde. De risico's waere strakkes bie `t individu neergelag. De oetkieëringe waere variabel. Ze gaon daomit jaorliks ómhoeag. Of ómlieëg. Wieväöl? Kouptj uch dan van eur lèste resje pensioen mer `ne kristalle bolle (glazere böl wèrke neet). De oetkieëringe gaon namelik mitbewaege mit de buuerskoerse. De pensioenfondse moge veur jóngere zelfs gaon belègke mit gelieëndj geldj. Belègke mit gelieëndj geldj is precies de raeje woróm det se bie Jan van Storms gein belègkingshypotheek of - de inne jaore `00 zoea populaire - hybride hypotheek kós aafsloete. Ómdet Jan `t gein good idee vónj óm mit gelieëndj geldj te belègke. Dan is `t dus gein good idee. Wiltj geer nag mieë argumente huuere woróm deze nuje pensioenwèt nag mieë gein good idee is, bekiek dan hie-ónger `t college waat Pieter Omtzigt goof tiedes d'n ieëste termien vanne plenaire behanjeling vanne wèt inne Twieëdje Kamer.
Biedrage van Omtzigt tiedes de plenaire behanjeling inne Twieëdje Kamer.
Stömminge Twieëdje Kamer
Maar leefs 11 van de 12 poginge van Omtzigt óm door middel van amendemente verbaeteringe aan te bringe aan `t wètsveurstèl waerje verworpe, veurnamelik door de coalitieslave van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Doe zots toch dinke det d'r dan zat raejes zeen óm taenge deze wèt te stömme, ouch veur de oppositie. Mer nae. Behalve de usual suspects VVD, D66, CDA en ChristenUnie, stómdje ouch de parlementariërs van PvdA, GroenLinks, SGP en Volt veur (oetslaag).
Behanjeling Ieëste Kamer
En noe kump tant Ria ómme hook kieke. De gebäörtig Sint-Joeasse, mer noe in Brach wonende senator Ria Oomen zitj names `t CDA innen Ieëste Kamer. Mer Ieëste Kamerlid is mer `n parttime baan. Daonaeve is Oomen namelik ónger angere bestuurslid van `n pensioenfonds. En det wringt. Ria Oomen, mer ouch GroenLinks-fractieveurzitter Paul Rosenmöller en Henriëtte Prast (PvdD) höbbe `n dóbbele patsj op. `t Groeate versjil tösse Oomen en Rosenmöller en Prast, is det Oomen waordveurder is op dit óngerwerp veur `t CDA. Volges Paul Bovend'Eert, hoeaglieëraar staotsrech ane Radboud Universiteit in Numwaege, is det neet juus. Hae geit zelfs nag wiejer door te zègke det zie zich alle drie van stömming motte onthaje.
Oomen verklaort det zie gein inkel veur- of naodeil haet bie `t innaeme van `n bepaoldj standjpuntj euver dit wètsveurstèl. Zoeawie det normaal is bie dit saort integriteitskwesties binne `t lobbyparlement d'n Ieëste Kamer, gebroek zie ouch es argument det Ieëste Kamerlid `n parttime baan is en det `t daoróm gans normaal is det senatore ouch anger functies bekleie en ouch `t waord veure euver zake in hun eige vakgebied. Een drograeje natuurlik. Gemèndjeraodslid of staotelid is ouch `n parttime baan. Dao is `t ane orde van d'n daag det staote- of raodsleje neet mitkalle of mitstömme euver óngerwerpe wo zelfs ouch mer de minste sjien van belangeverstrengeling ane orde is. Zoea verleet John vanne Vogel dit jaor jaor nag veur `n hamerstök de raodzaal ómdet `t euver `n vergunning veur zien eige camping ging. En Willem vanne Koets haet ouch neet aan de beraadslagingen en stemmingen deilgenómme euver de toekóms van de zwumbajer inne gemèndje Roerdale, ómdet hae bie `t Sweeltje betrokke is.
Paul Rosenmöller euver zien dóbbele patsj.
Rosenmöller verklaortj neet te höbbe deilgenómme aan de discussie binne de fractie. Hae vindj `t staotsrechtelik zuverder óm mit `t besloet vanne fractie mit te stömme. Hae vindj det neet stömme de stömming zou beïnvloede. Dan dink ich: gelul. Waal stömme beïnvloed namelik ouch de stömminge.
Links lulle, rechs völle
Waatfer argumente des se-n ouch inbrings, zakkevöllers wie Oomen boeit `t geine zak waat mit eur pensioentje gebeurt. Zie zorg d'r waal veur det häör nieks te kort kump. Behalve `t RIAnt inkOOMEN vanoet versjillende functies krieg zie op dit moment onnag `n pensioen oet `n waal hieël ómstrede pensioenpötje oet Brussel. Det GroenLinks zón elitair clubke ein is, det moog dudelik zeen. Mer ouch de salonsocialiste vanne PvdA dinke allein mer aan zichzelf en laote de arbeiders dalik in onzekerheid achter. Want, weit geer eigelik veur waem dae nuje wèt eigelik geldj? Veur ederein natuurlik. Behalve... veur Ieëste en Twieëdje kamerleje. Zie höbbe namelik `n gróndjwèttelik rech óm zelf te stömme euver hun eige pensioen en waal mit twieëderde mieërderheid. (`t Volk is bliekbaar te dóm óm te beslisse euver hun eige pensioen.) Óm dae raeje deej `n aantal hoeaglieërare staotsrech `n uterste poging óm de stömming euver dit wètsveurstèl taenge te haje. Tevergaefs. Nao de stömminge van desnaovendj noom senator Kox (SP) nag effe `t waord óm te benaodrökke det d'r gein 2/3de mieërderheid waas en det de wèt dus óngróndjwèttelik is aangenómme. Dit geit juridisch nag `ne gansen dieke stert kriege.
Stömminge Ieëste Kamer
Oomen blief `t wètsveurstèl steune. En det terwiel `t Weitensjappelik Instituut van `t CDA veurspeld det dit `ne ramp wuuertj. Behalve `t CDA stömdjen ouch VVD, D66, CristenUnie, SGP, GroenLinks en PvdA veur deze wèt.
Euver dien eige graaf regere
`t Is waal dudelik det de Wet toekomst pensioenen - net wie de Wet publieke gezondheid - `n controversiële, of in eder geval ómstrede wèt is, waat gaw-gaw nag effe door d'n Ieëste Kamer wuuertj gejas. En det oetgeraekendj oppen daag det de Provinciale Staote de nuje Ieëste Kamer höbbe gekaoze. Mer good, euver ''''''links'''''' haw `t kabinet deze wèt ouch waal dore nuje Ieëste Kamer geloods. De fractie PvdA-GroenLinks is ja gemekkelik te paje mit allerlei klimaatwètte waat de gewuuene börger nag ermer gaon make dan det ze al zeen.
Aafsloetend
Nag bedank hè, Ria, de res van `t CDA, VVD, PvdA, GroenLinks, D66, CristenUnie en SGP veur `t creëre van alweer de volgende crisis. Esof veer nanneet genóg crises hawwe. En taenge de pensioendeilnaemers zèk ich: dinktj nans truuk aan de meneer wo-op dees pertieje op uch neerkieke es geer de volgende kieër in `t stömhökske staontj.
Jan van Storms geit mit pensioen
Haopelik haet d'r good gespaard en alles en alles.
D'n daag wovan veer allemaol wiste det d'r oeats ging kómme, mer wovan nemes wis wienieë, geit noe toch ech binnekort aanbraeke: Jan van Storms geit mit pensioen. Zien assurantiekantoear haet det sjriftelik aan häör klantje bekindj gemaak. Mer dit is neet d'n insigste boeadsjap van dae breef. D'n aanleiding van `t sjrieve is det Storms & Geurts Assurantiën per 1 juli 2023 geit ''''samewirke'''' mit Veldsink advies. De naam van Storms & Geurts Assurantiën geit dan ouch verangere in Veldsink - Storms Geurts. `t Logo is in principe det van Veldsink Advies; döks is det `n teike det de filiaal-specifieke aanduding op termien geit verdwiene, mer det is aafwachte.
John Geurts blief, zoea laeze veer, es mit-eigenieër en directeur aangeslaote bie `t kantoear. En Jeanine en Cindy dan? Nou, die gaon allebei `n nieuwe uitdaging aan. Of det allemaol in goed overleg is gegange, det weite veer onneet, want det sjrieve ze neet. Mer `t liek d'r in eder geval op dat Jan zien aandeile haet verkoch aan Henri Veldsink, veurdet de volgende financiële crisis wiejer gestalte krieg. En dan zolle Jeanine en Cindy noe ouch waal höbbe gecasht. Mer det zeen natuurlik ouch mer speculaties. Wie dan ouch wuuertj John Geurts es insigste persoean es mit-eigenieër betiteld, mer good, det waas d'r natuurlik al bie Storms & Geurts.
Henri Veldsink is Algemein directeur van Veldsink Groep en waarsjienlik ouch eigenieër, of in eder geval mit-eigenieër van det bedrief. Es se geis googele op Henri Veldsink kump es ieëste suggestie henri veldsink vermogen nao baove. Bliekbaar is det `t ieëste waat de luuj van dae goje miens wille weite. Veer gaon d'r daoróm veur `t gemaak mer van oet det deze miens good inne slappe was zitj. Veer kónne mit zekerheid zègke det hae `ne veuraanstaonde persoean is inne werreld van financieel advies. Volges `t Ratinginstituut Financieel Dienstverleners waas hae in 2021 de meis invloedrieke persoean in dae sector. Inmiddels is hae aevel nao de twieëdje plaats gezak.
Dit zuus se es se Henri Veldsink googels.
Veldsink Advies
`t Bedrief Veldsink Advies haet op dit moment maar leefs 90 vestiginge versprèdj euver gans Nederlandj, wovan de hèlf mit RegioBank-kantoear. Veer weite neet in wieväöl van die filiale Veldsink gans of deils eigenieër is, mer `t is waal dudelik det `t `n groeat netwèrk is.
En de klantje dan?
Zoeawie det altied is mit dit saort euvernames samewirkinge gaon de klantje d'r nieks van mèrke. D'n telefoonnómmer (det Jan van Storms al haet sins det d'r in Mofert 4-sieferige abonneenómmers zeen, en allein bie `t ómnómmere de Mofert-specifieke 54 d'rveur haet gekrege) is nag ummer 0475-542244 en de kóffe steit nag ummer vaerdig. Wie lang `t doert zal motte blieke, zoeawie normaal mit dit saort dinger.
Veer winse Jan alle goods en rös mit zien waalverdeend pensioen en alles en alles en `t ganse gebeure. Veer haope det d'r zich neet geit ververvaele. Is d'r anges nag `n vereniging of stichting in Mofert waat `ne goje penningmeister kan gebroeke?
Bórgemeister sluutj caravan anen Hoesbóngerdwaeg
Die ''''''weuning'''''' bleek dus toch `ne caravan te zeen.
Bórgemeister De Boer-Beerta van Roerdale haet vandaag op gróndj vanne Opiumwèt `ne caravan geslaote anen Hoesbóngerwaeg. Det maakdje de gemèndje vandaag bekindj. In die weuning dae caravan haw de plisie op 4 januari dit jaor `t ein en anger gevónje. De sloeting geldj veur d'n doer van 1 jaor.
Bookrecensie: Nuuj book euver Mofert door Fedor van Genook
Beknopte geschiedenis van Montfort in `n nuuj jeske.
Zaoterdig 15 april versjeen `t book Montfort - Geschiedenis van een klein stadje en een groot kasteel, gesjreve door de gebäörtig Moferter amateurhistoricus Fedor van Genook (Coenen). Veur `ne dore wol gevèrfdje heemkundekènner waas d'r neet väöl nuuts te laeze. `t Meiste is waal op ein of anger meneer truuk te vinje in 54 jaorbeuk vanne heemkundevereniging of in ein van de väöle angere beuk euver `t stedje, `t kestieël, `t amb en de Hieërlikheid Mofert. Toch zeen d'r hie en dao `n paar opmèrkelike oetspräök van de auteur die ieërdere publicaties in `n anger daagleech zètte.
De Trepkes toch pasterie?
Euver de sloop van de Trepkes in 2008 waerdje doe al net zoea gejenk es det noe nag ummer wuuertj gedaon euver de sloop vanne aaj kirk. `n Börgercomité ónger leiding van de gebäörtig Moferter Pierre Bakkes maakdje bezwaor. Ónger angere verklaorde zie d'n haof van De Trepkes toet `n saort van plaatselik Natura2000-gebied. Volges Bakkes zou daen haof de insigste plaats in Mofert zeen wo esselesie greujt, mer det kump waarsjienlik ómdet anger luuj det plentje tösse de vlijtige liesjes oet gaeje, ómdet zie det es ónkroed zeen. De heemkundevereniging haet in daen tied zelfs een kort geding aangespanne óm `t pandj vanne sloopkogel te behaje, vanwaege de cultuurhistorische waerd. Ein van de belangriekste argumente waas det `t pandj vreuger pasterie zou zeen gewaes. In `t artikel Truukblik oppe Trepkes in Roerstreek 2008 - wo Mofert.nl destieds de primeur van moch publicere - concludeerde Fedor zelf veurzichtig det `t pandj waarsjienlik neet pastorie mer keplaonie is gewaes. Verder óngerzeuk zou hie mieë dudelikheid euver motte gaeve. Hae kwoom dao veurig jaor al in `n artikel in `t Dörpsblaad van truuk. Dao bewaerdje d'r det de Trepkes waal pasterie is gewaes, mer beargumenteerdje dezen drej neet. In `t book bevestigt Fedor mieërdere kieëre det de Trepkes vreuger toch pasterie is gewaes, mer ouch hie vinje veer gènnen óngerboewing veur dit nuuj standjpuntj. Dinkelik zou die beargumentatie veur dees publicatie te väöl in detail zeen gegange.
Genouwe kump van Engenhoven
Deze verklaoring kóste veer nanneet. Lang waerdje aangenómme det Genouwe verwees nao aad/aje (oud/ouwe). De officiële Nederlandse naam vanne laan dae vanoet d'n Hinsbergerwaeg nao Genouwe löp (jao, dae waeg haet `ne naam en zelfs `n eige poscode) is dan ouch Genouden. Achteraaf gezeen zou dit taalkundig ouch waal `n opmèrkelike verklaoring zeen ómdet veer die boerderie in `t Mofers Genouwe numme, terwiel veer in Mofert neet ouwe, mer aje zègke. Coenen merk terech op det de lètters -U- en -V- vreuger oetwisselbaar wore. In aaj, mit name ouch Letiense, tekste zuus se döks gaar gien -U- staon, mer waal V's. De toponiem Engenhoven zou dan ouch es Engenhouen gespeld kónne waere. De bós Engenhoven zou dao inne buurt motte höbbe gelaege. Van Engenouen is `t `ne kleine stap óm via Genouen op Genouwe oet te kómme. Meugelik is de Nederlandse benaming Genouden op basis van volksetymologie (wiki) verkieërdj vertaald vanoet `t oearsprónkelike Genouwe.
Nao waatferen hook verwies Genook
Feder sjrief det geliek mitte boew vanne Nye Porte inne Waterstraot, op die plaats `ne sjerpe boch is aangebrach inne stadsgrach (`n gakanaliseerd deil van `t Vlaot). Daen haokse boch is nag te zeen op kaarte oet de jaore `50 vanne veurige ieëw of ieëre. `t Vlaot leep doe `n stök parallel ane Waterstraot toet ane brök, wo `t Vlaot dan nans `ne 90-gradeboch maak óm ónger de brök door te struime. Volges hem is die boerderie Genook (= ane hook) gaon heite vanwaege dae boch wo vreuger die kestieëlpaort loog. Op dit punt wage veer `t veurzichig óm d'n auteur taenge te spraeke, zelfs al geit `t euver zien eige ajershoes. Dae knik wo Fedor `t euver haet, loog - zo zeen veer op aaj kaarte - waal 100 maeter vanne boerderie aaf.
Op deze plattegróndj van Mofert oet 1565 zuus se det Genook op `nen tump loog tössen `n doeadloupend waegske en de Waterstraot.
Veer meine det de naam Genook verwies nao `t feit det `t pandj zelf op `nen hook loog. Vreuger leep d'r namelik `ne waegske euver `t perceel wo noe de veurmalige kefee van Betje steit, richting `t Vlaot. Volges Hannes van Driekes van Keuningske leep hie de waeg nao `n doorwaajbare plaats in `t Vlaot (Roerstreek `73, blz. 122-123). Wie d'r nag gein brök loog tösse `t stedje en `t kestieël Mofert, mos me dao mitte boeat of wajend `t Vlaot euver. Later haet me-n `n brök euver `t Vlaot aangelag get wiejer nao `t zuje, dae te bereike waas via de Waterstraot zoeawie d'r dao noe nag ummer lèk. Op versjillende aaj kaarte - zoeawie de bekindje plattegróndj van Jacob van Deventer oet 1565 - zuus se allebei die waeg lègke. Genook loog dus op daen tump (sjerpen hook) tösse die twieë waeg. Veer meine det `t waarsjinelikker is det dao de naam vanaaf kump, zeker gezeen de betrèkkelik groeaten aafstandj tösse `t pandj en dae veurmalige knik inne grach. Veer vraogen ós zelfs sterk aaf of dae knik inne grach überhaupt waal oet dezelfdjen tied stamt es `t doortrèkke vanne Hoesdiek en aansloetend de boew van die derde kestieëlpaort, zoeawie Fedor bewaert. Det zou volges hem róndj 1415 zeen gewaes. Oppe dae plattegróndj oet 1565 steit dae knik gaar neet op. `t Vlaot löp op dae plattegróndj gein moment parallel ane Waterstraot, mer haet min of mieë de luip van `t Vlaot op dit moment, haoks oppen Hoesdiek.
Haet Mofert bie Pruses gehuuerdj?
Op e gegaeve moment sjets d'n auteur de staotkundige situatie inne 18dje en 19dje ieëw ane handj van `ne persoean dae ech in daen tied haet gelaef. Helena Wolters zou in häör 74-jäörig laeve 6 nationalteite höbbe gadj, óndanks `t feit det zie häör ganse laeve in Mofert zou höbbe gewoond. Coenen wiltj hiemit waarsjienlik aangaeve wie dynamisch de staotkundige situatie is gewaes in `ne betrèkkelik korten tied. Ten ieëste tèltj hae de Nederlandse nationaliteit dobbel, dus zoeawaal veur es nao de Belzjen tied. In feite zou `t vruike dus mer 5 versjillende nationaliteite höbbe hadj. Ten twieëdje sjrief hae det Helena Wolters gebaore zou zeen in `t Keuningkiek Pruses. De auteur maak hie - bewös of onbewös - `n fout. Mofert haet staotkundig gezeen noeats bie `t Keuninkriek Pruses gehuuerdj. Mer toch waas de Keuning van Pruses waal Hieër van Mofert. Wie zitj det?
Nao 1648 is d'r namelik get geks ane handj mitte Hieërlikheid en `t Amb Mofert. Es óngerdeil vanne Vrede van Munster mos de Keuning van Spanje es `n saort van herstèlbetalinge de Hieërlikheid Mofert euverdrage ane Prins van Oranje. Det wiltj zègke det de Prins van Oranje dus Hieër van Mofert waerdje en daomit de hieërlike rechte (bepaoldje belastinge, tol, enz.) kreeg. Hae kwoom daomit ouch in `t bezit van alle domeingoedere (gróndj, boerderieje, vèswater) die bie daen hieërlikheid huuerdje. Mer... de soevereiniteit bleef bie de Keuning van Spanje. Vanaaf toen toet anen Fransen tied waas d'r dus `n sjeiing tösse de hieërlike rechte en de soevereiniteit euver `t gebied. Nao zeik euver de èrfenis van Wullem III van Oranje is daen titel Hieër van Mofert pas door `t Traktaat van Partage in 1732 definitief bie de Keuning van Pruses terech gekómme. In daezelfde periode is d'r ouch zeik gewaes euver d'n opvolging van Sjarel II van Spanje dae - net wie Wullem III van Oranje - kinjerloos storf. Oeteindelik waerdjen `t Euverketeer van Gelder verdeildj ónger Pruses, Oeasteriek en de Republiek. Volges `t Barrièretraktaat waerdjen `t Amb Mofert ingedeildj bie Staots-Baove-Gelder, `n gebied det geliek ónger `t bestuur vanne Staote-Generaal veel. Mofert waas bie de gebaorte van Helena dus al Staots gebied en neet pas in 1769 wie de Keuning van Pruses de hieërlikheid Mofert verkoch ane Prins van Oranje.
Struuemiet of huimiet
In `t book steit `n foto van `t Kestieël mit daoveur `n paar kaoremiete. Det zeen van die huuskes gemaak van sjouve aafgedaone kaore. `t Biesjrif vanne foto vertèldj det die miete meistal van hui of struue gemaak wore. Oze argrarisch adviseur zaetj det die miete noeats van hui waerdje gemaak, dus det zólle veer dan mer aannaeme. Volges `t biesjrif wore die dinger nag toet inne jaore `80 rónjelóm `t dörp te zeen. Veer maken `t nag sterker: ane Waarderwaeg taengeneuver de Waard stónge die kaoremiete zelfs nag toet inne negetiger jaore. Volges d'n Dieke van Bakkes zatte Thei en Graad van Harie van Duuerken `t jaegerke die dao.
En de vastelaovesgezèt dan?
Oké, oké, de vastelaovesgezèt wuuertj mieëmaols genump in `t book, mit name die van veuren oorlog. Mer bie `t stök euver de vastelaovesvereniging vermeldj d'n auteur neet det Vastelaovesgezèt Den Uul van Den Grauwert vanaaf 1991 aljaors is versjene, zónger ouch mer éín jaor euver te slaon. En det terwiel hae zelf in dae periode `n jäörke of 8 inne redactie haet gezaete van de bèste vastelaovesgezèt van Midde-Limburg. `n Gemiste kans, volges ós.
Algemeinen indrök
Euver `t algemein maak `t book `ne gojen indrök. `t Luues lekker weg en is riek geïllustreerd. De vormgaeving door Ruud Snijders is zeker neet onverdeenstelik. D'n tiedlien ane linker kantj maak `t book in chronologische zin euverzichtelik. D'n eindcorrectie door Ruud Gruijters haet helaas neet kónne veurkómme det d'r hie en dao nag `n paar tik- en/of taalfoute in zeen blieve staon.
D'n instaek waas óm `n toegankelik en kómpak book oet te gaeve, zoea laeze veer in `t veurwaord. Waat det aan geit is d'r nieks op deze publicatie aaf te gaeve. `t Is `n kómplieëte, mer bondige samevatting vanne gesjiedenis van `t stedje, zónger al te väöl in detail te gaon. `t Is daomit eigelik d'n ieëste waerdigen opvolger van de Beknopte Geschiedenis van Montfort oet 1950, gesjreve door de Moferse amateurhistoricus Dolf Simonis en de bekindje historicus en volkskundige Pater Sangers
Is det book nag te kriege dan?
D'n ieësten drök is al oetverkoch, mer `t book is alweer in herdrök. De twieëdjen drök is veur €24,95 alvas te bestèlle via de webshop oppe site van `t Kestieël. Doe kóns `t book ophaolen of laote sjikke veur €7,45 (binne Nederlandj).
Ouch al make 113 stömme `t versjil in zetelverdeiling.
Door de totale chaos rónjelóm de veurluipigen oetslaag, de get minder veurluipigen oetslaag, `t amateuristische raekenmodel vanne Keesraod, nag te verdeile reszetels en jenkende stömmetèllers is `t nag totaal óndudelik wie `t zitj mit de verdeiling van de zetels veur `t Watersjap. Aageloupe vriedig maakdje Mofert.nl de zetelverdeiling bekindj op basis vanne getalle waat doe door `t Watersjap zeen gepubliceerd. De twieë ónverdeilde reszetels zoue volges de Mofert.nl verkezingsdeens gaon nao Water Natuurlijk en Waterbelang Horst-Helden-Beesel. Mer wie `t Watersjap aangeloupe maondig mit totaal angere getalle kwoom, ging dae reszetel van Water Natuurlik opèns nao Waterbelang Land van Weert + Leudal. Uiteraard waas Water Natuurlijk not amused en vroog óm hertèlling. Tösse de twieë oetslaeg zote in sommige gevalle versjille van mieë es 3000 stömme. Volges `t Watersjap kwoom det door `ne omissie in de optelling en ómdet d'r correcties zeen doorgeveurd op gemèndjelik niveau. Door al dae zeik is de definitieve bekindjmaking al oetgestèldj van vandaag nao morge óm 15:00 oere.
Neet allein Water Natuurlijk haet óm hertèlling gevraog. Ouch BvNL haet gein vertroewe in daen oetslaag. Zie krege opèns `n dieke 2200 stömme minder. Toch zou `t neet toet `n hertèlling kómme, sjrief 1Limburg. Volges `t Centraal Stömbureau ónger leiding vannen diekgraaf kan hertèlling alleen als er een ernstig vermoeden bestaat dat een of meer gemeentelijk stembureaus zodanige fouten hebben gemaakt dat die van invloed kunnen zijn op de zetelverdeling. Mer wieväöl stömme versjil kónne invloed höbbe oppe zetelverdeiling?
113
De Mofert.nl verkezingsdeens haet `t veur uch oetgezóch. Hóngerddertieën. Hón-gerd-der-tieën. Laot det efkes op uch inwèrke. Ter vergeliek: tösse d'n ieëste en twieëdje bekindjmaking zote döks versjille van bekans 4000 stömme. Volges oos beraeking zou `n versjuving van 113 stömme van Waterbelang Horst-Helden-Beesel nao BBB beteikene det BBB neet 4 mer 5 zetels zou kriege en ''CDA-in-`t-zoer'' Waterbelang zou dan van 10 truuk gaon nao 9 zetels. Mer `t Centraal Stömbureau, ónger leiding van diekgraaf en CDA'er Patrick van der Broeck vindj bie veurbaat al det hertèlling neet nuuedig is.
Kónne ze morgevreug ieës efkes de Johan Remkes van `t zuje, Jan Schrijen, belle óm hie oet te kómme?
Es `t Watersjap `t neet zelf duit, doon veer `t waal.
`t Watersjap Limburg haet d'n oetslaag vanne watersjapsverkezinge bekindj gemaak. Det wiltj zège, ze höbbe `t aantal stömme per lies bekindj gemaak. Mer bie de beraekening vanne zetelverdeiling zeen ze bie 24 van de 26 zetels blieve staeke. Volges Diekgraaf Patrick van der Broeck zeen d'r 12 reszetels, en zots se volges de keeswèt mer 10 reszetels moge verdeile. En noe motte ze bie de Keesraod te raoje gaon waat ze mit die 2 lèste reszetels motte doon.
Mer geine paniek. De Mofert.nl verkezingsdeens dink mit. Inne Keeswèt steit gaar nieks euver `n maximaal aantal te verdeile reszetels. Veer gebroeke de Methode-D'Hondt (wiki; gein femielje van Maurice) en verdeile dus de zetelskes toetdet ze op zeen en dus höbbe veer de lèste twieë zetelkes verdeildj ten gunste van Water Natuurlijk en Waterbelang Horst-Helden-Beesel.
BBB de grotste ''lies''
Van alle lieste haet BBB `t grotste aantal stömme gekrege, waat resulteert in 4 zetels. Twieëdje is Water Natuurlijk, ouch mit 4 zetels en derde is LOKAAL-LIMBURG mit 3 zetels. Mer door `n oetgekaok truukske van CDA Waterbelang gaon zie de grotste fractie waere mit 9 zetels. Zie sprokkele namelik zetels bie-ein door mit 9 lieste mit te doon, mer dao is al genóg euver gezag en gesjreve. VVD en de Partij voor de Dieren höbbe eder 2 zetels gehaoldj. Dan höbbe veer nag 50PLUS en AWP mit 1 zetel.
Wins- en verleesraekening
Bepaole waem wins of verlees haet gebook, det is nag neet zoea sumpel. `t Aantal te verdeile zetels bie de verkezinge van `t Watersjap is namelik van 21 nao 26 gegaenge. Mer uiteraard is de Mofert.nl verkezingsdeens neet veur ein gaat te vange. Veer höbbe veur uch beraekend wieväöl zetels eder pertie zou höbbe gadj es d'r mer 21 zetels te verdeile zoue zeen.
Grotste verlezer is net wie bie de Provinciale Staote, CDA Waterbelang: zie gaon van 14 nao 8 zetels. VVD geit dan van 2 nao 1 zetel en 50PLUS zou zienen insigste zetel verleze es d'r nag mer 21 zetels verdeild zoue waere.
Grotste wins is veur BBB waat (ouch bie 21 te verdeile zetels) vanoet `t nieks maar leefs 4 zetels zou höbbe gehaoldj. Nuujkómmer Partij voor de Dieren zou dan mit 2 zetels `t algemein bestuur van `t Watersjap binne kómme. De AWP deej in 2019 ouch al mit, mer haoldje de keesdörpel doe neet. De pertie zou ouch bie 21 te verdeile zetel dit kieër waal de keesdörpel haole en mit 1 zetel in `t Watersjap kómme. LOKAAL-LIMBURG book ouch wins. Zie hawwe 1 zetel, mer zou dan gaon nao 2.
Waem zeen veer truuk in `t Watersjap?
Eigelik zeen veer mer eine kandidaat oer Roerdale waat serieus kans maak en det is BBB-liestrèkker Math Goossen oet Mieëlik. Hae is verzekerd van `t steulke in `t algemein bestuur van Watersjap Limburg.
Verkezingskal: Wie stömdje Roerdale
BBBaeter es PVV, in eder geval.
Gister waerdje inne loup vannen aovendj dudelik get de monsterzaege van BBB veur `ne politieke aerdversjuving ging zorge. Ouch in Roerdale is BBB de groeate winnieër. Inne prognose van 12 mieërt van Maurice de Hond zou PVV nag de grotste pertie waere in Roerdale. Dae vogel bleek neet op te gaon, net wie in de meiste gemèndjes in oos provincie.
Prognose van 12 mieërt van Maurice de Hond. (bron: Maurice de Hond)
BBB haoldje in Roerdale `n kwaart vanne stömme; 24,7%, óm precies te zeen. Det is `t dóbbele van `t aantal stömme waat runner-up PVV haoldje (12,2%). VVD is derde mit 10,1%. De grotste verlezer is CDA: van de 20,4% is nag mer `n derde euver (6,8%). Net wie in gans Nederlandj verloor FvD ouch fors en ging van 14,6% nao `n sjaemele 3,3%. D'n angere new kid on the block JA21 scoorde ouch redelik in oos gemèndje. Mit 6,3% zeen zie de derde pertie in Roerdale, achter `t CDA.
Limburgbreid
Limburgbreid deej BBB `t ietskes minder good es in Roerdale (18,5%), mer wuuertj waal nag ummer wied de grotste fractie in `t Limburgs Parlement mit 10 zetels. PVV is de twieëdj-grotste pertie mit 6 zetels; qua percentage vergeliekbaar mit d'n oetslaag in Roerdale. De VVD en `t CDA volge mit allebei 5 zetels. Zoeawie se kóns zeen op `t kaertje is BBB in bekans alle gemèndjes van Limburg de grotste gewaore. De PVV is waal nag de grotste in Wilders' hometown Vènlo, in Stein en inne Oeastelike Mienstreek. In Mestreech is GroenLinks `t grotste, zoeawie det in väöl universiteitsstaej `t geval is. Allein inne gemèndje Baek is CDA de grotste pertie gebleve door `t Michael Theuns-effect. En dan höbbe veer nag de gemèndje Mook en Middelar wo GroenLinks de grotste is gewaore. Dit is neet gans dudelik te verklaore, mer de naobieheid van de universiteitsstad Numwaege haet dao mesjiens get mit van doon. Det uterste puntje vanne Provincie kónne veer bès aan Gelre gaeve.
Waem waas Annetje Schoolmeesters ouch al weer?
Ieërlik zègke: wis geer veur gister precies waem ouch alweer Annetje Schoolmeesters waas? Nae? Ich onnimmieë. Van 2000 toet 2007 waas zie nuutslaezeres bie L1. Och jao, verrek. Die is det. En achter de sjerme haet zie dao onnag get productiewèrk gedaon. Noe is zie dus liestrèkker van BBB Limburg. Oet interviews bliek neet det zie `n functie es gedeputeerde ambieert. BBB haw al veur de verkezinge aad-LLTB-veurzitter Léon Faassen nao veure gesjaove es kandidaat-gedeputeerde; hae stóng neet oppe keeslies. Meugelik geit Schoolmeesters - nao good veurbeeldj van RoerstreekLokaal! - es politiek leider in `t parlement blieve zitte. Det zuus se neet dök, zeker neet inne provinciale en lanjelike politiek.
Die haet waal `n atypisch bekaktj accent veur `ne liestrèkker van `n boerepertie.
Waem zeen veer truuk inne Staote?
Es veer nao BBB kieke dan maak Iloy Goossen oet Mieëlik kans óm inne Provinciale Staote te kómme. Es 10dje oppe lies, mit 10 zetels veur BBB mot det net lökke. Mer det hink d'rvan aaf of d'r nag kandidate zeen die leger oppe lies staon, mer die genóg veurkeurstömme höbbe gekregen óm zien plaats in te naeme. Es d'r emes van baoven inne lies in `t college geit zitte, dan wuuertj zien kans grotter óm drin te kómme.
Herman Nijskens (VVD) oet Mieëlik blief vriewaal zeker inne Provinciale Staote zitte. Es vice-liestrèkker en mit 6 zetels is de kans klein det dao `ne kink inne kabel kump.
Henk van der Linden (LOKAAL-LIMBURG) oet Berg zeen veer waarsjienlik neet truuk in `t Limburgs Parlement. Zien pertie blief op 2 zetels staon, mer hae steit zèsde oppe lies. Hae mot waal hieël väöl veurkeurstömme höbbe gekrege, wiltj d'r ziene zetel behaje.
Watersjap
Of BBB `t ouch zoea good haet gedaon bie de verkezinge veur Watersjap Limburg, is nanneet bekindj. `t Watersjap haet nag gein oetslaeg bekindj gemaak. Volges de Unie van Waterschappen höbbe väöl watersjappe nanneet alle oetslaeg doorgekrege vanne gemèndjes. Waarsjienlik haet de hoeagen opkóms dao get mit te make.
Euver opkóms gespraoke
D'n opkóms waas in Roerdale 56,5%, waat in lien is mit `t lanjelik opkómspercentage.
Verkezingskal: Wie zitj det noe mit det Watersjap?
Nou. Zoea:
Vrrreugerrr
`t Watersjap is in Nederlandj by far de aadste bestuurslaog. `t Aadste watersjap (waat trouwens nag ummer besteit) is `t Hoogheemraadschap van Rijnland, waat in 1255 waerdje ingestèldj door graaf Wullem II van Hollandj. Mer wie zitj det in Mofert? Inne 19'dje ieëw haws se-n al Waterschap Vlootbeek. Wienieë dae precies is opgerich, is neet gans bekindj, mer waarsjienlik bestóng `t al in 1874. Det watersjap waas belas mit `t waterbehieër in `t struimgebied van `t Vlaot en zien zietek, wo-ónger de Helderbaek en de Krómbaek (de óngerhandj opgedruuegdje baek wo de buursjap De Baek ziene naam aan dank). Waterschap Vlootbeek haet nag toet 1980 bestange. In det jaor fuseerde `t Watersjap mit Waterschap Geleen- en Molenbeek toet Waterschap Geleen- en Vlootbeek. Det watersjap haet neet lang bestange, want in 1983 ging `t op in Waterschap Roer en Overmaas. De meiste miense kump dae naam nag bekindj veur, want det haet nag toet 2017 bestange. Doe fuseerde de twieë nag euvergebleve Limburgse watersjappe toet Waterschap Limburg.
`t Waope van Waterschap Vlootbeek
Waat duit `t Watersjap?
De take van `t Watersjap zeen vasgelag inne Watersjapswèt en besteit oet:
Waterstandj regele
Aafvalwater zuvere
Dieke behieëre
Natuurbehieër in en aan `t water
Kwaliteit zwumwater controlere
Waterstandj regele
De watersjappe höbbe `t behieër euver stuwe. Zie bepaole waatfer stuw wienieë, wie hoeag mot staon. Det wiltj zègke: neet alle stuwe. Stuwe waat de waterstandj regele van waterwaeg, waat door Riekswaterstaot waere behieërd, die waeren ouch door Riekswaterstaot geregeld. Stuw Lin beveurbeeldj, regelt de waterstandj in `t Julianakanaal en vèltj daoróm ónger Riekswaterstaot. Mer de stuwe op `t Vlaot en oppe Helderbaek beveurbeeldj, die waere door `t Watersjap bedeendj. Det haet dan weer invloed op wie druueg of naat `t landj rónjelóm die baeke is.
Aafvalwater zuvere
Oeats gehuuerdj van `n Zuveringssjap? Det kan. Vreuger haws se-n in oos provincie `t Waterschap Zuiveringsschap Limburg. `n Zuveringssjap waas `n speciaal watersjap waat `t zuvere van rioolwater es insigste taak haw. De waterzuveringsinstallaties in Limburg waerdje allemaol door det zuveringssjap in standj gehaje. Later waerdje die take euvergenómme door `t Waterschapsbedrijf Limburg en det is nag ummer zoea. De kerntaak van Waterschapsbedrijf Limburgs is nag ummer `t zuvere van rioolwater, al verlene ze noe ouch deenste op `t gebied van riolering aan beveurbeeldj gemèndjes.
Wie d'r in Limburg nag twieë watersjappe wore, doe verzorgde `t watersjapsbedrief veur allebei de watersjappe gezamelik bepaolde deenste, zoeawie ouch `t inne van belastinge, veurdet de BsGW bestóng.
Dieke behieëre
In Mofert is det neet zoea van belang, mer langs de Maas en langs de Roer des te mieër. De dieke waere gecontroleerd en óngerhaje door `t Watersjap, óm d'rveur te zorge det de miense dao ouch druueg veut haje. Zie zorge ouch veur bestreiding van bieëster waat `n bedreiging vorme veur die dieke wie beveurbeeldj de muskusrat.
Natuurbehieër in en aan `t water
Zoeawaal in es óm `t water krioelt `t natuurlik van de bieëster en dao greujt ouch van alles. Ómdet Nederlandj gein oerwoud is haet alle natuur in oos landj óngerhaad nuuedig. In en óm de riviere en de baeke wuuertj det door `t Watersjap gedaon of in eder geval behieërdj.
Kwaliteit zwumwater controlere
Dit geit zich uiteraard neet óm `t chloorgehalte van Zwumbad `t Sweeltje. Nae, dit geit euver de kwaliteit van natuurzwumwater, beveurbeeldj in grindjgater.
Gank stömme
Zoea. Noe weit geer waat `t Watersjap duit dus gein excuus mieë óm neet te gaon stömme. Geer höbtj nag toet negen oere desnaovendj d'n tied óm effe nao `t Dörpshoes wanjele of paktj uch effe de fietsj begaef ich nao `t zaelke ónger de kirk. Höbtj geer gein idee op waatfer pertie geer mot stömme, vul dan effekes deze stömwiezer in en maak `n keus. Ouch es geer vandaag al op `t stömbureau zeendj gewaes veur de provinciale staote; gank nag efkes truuk veur `t Watersjap.
Verkezingskal: Wie steit Roerdale d'rveur?
... óm d'n ieër hoeag te haje.
Wie veer al ieëre meldje op dees site, steit d'r geinen eine kandidaat oet Mofert oppe kandidatelieste veur de Provinciale Staoteverkezinge. Veur `t watersjap vinje veer neet mieë es eine kandidaat oet oos dörp. Mer wie zitj det mit de res vanne gemèndje. Veer höbbe veur uch zitte tèlle.
Provinciale Staote
Oppe kandidatelieste veur Provinciale Staote vinje veer tieën inwoners van Roerdale. Henk van der Linden oet Berg (LOKAAL-LIMBURG) is `ne bekindje naam ómdet hae inne gemèndjeraod van Roerdale zitj veur de pertie Ons Roerdalen. Hae is op dit moment ouch al Staotelid. `nen Angere kandidaat waat ouch noe al inne Staote zitj is Herman Nijskens (VVD) oet Mieëlik. Hae zoot toet de gemèndjeraodsverkezinge van veurig jaor ouch in oze gemèndjeraod. Herman is de hoogsgeplaatste Roerdalenieër, namelik op nómmer 2, gevolg door Henk van der Linden op `n zèsdje plaats.
Binne Roerdale levert Mieëlik dan ouch de meiste kandadate veur dees verkezinge; det zeen d'rs drie. Postert, Berg en Vloearep levere d'rs allemaol twieë en Hèrkebós eine kandidaat. De lies wo de meiste kandidate oet Roerdale op staon is dae vanne BBB. Maar leefs 3 kandidate kómme oet oos gemèndje. Gemiddeld steit de doorsnee kandidaat oet Roerdale op `n 14e plaats in zienen eige keeskrink.
(De nómmers waat veer hie-ónger aangaeve gelje veur de keeskrink Vènlo, wo Mofert ónger vèlt. Veur de keeskrink Mestreech kan de plaats oppe lies aafwieke.)
CDA
Nómmer 17: Jeroen Roubroeks (Vloearep)
VVD
Nómmer 2: Herman Nijskens (Mieëlik)
GroenLinks
Nómmer 18: Liesbeth van Soest (Mieëlik)
D66
Nómmer 21: Ronny Hameleers (Berg)
LIMBURG-LOKAAL
Nómmer 6: Henk van der Linden (Berg)
50PLUS
Nómmer 19: Wim Tegels (Vloearep)
BBB
Nómmer 10: Iloy Goossen (Mieëlik)
Nómmer 20: Dennis Beltjens (Postert)
Nómmer 23: Rob Crompvoets (Hèrkebós)
JA21
Nómmer 7: Peter Hintzen (Postert)
Watersjap
Roerdale steit d'r good op in de kandidatelieste veur `t Watersjap: èlf inwoners van Roerdale zeen kandidaat. Allebei de kandidate veur LOKAAL-LIMBURG, te weite Marjo Thevissen oet Hèrkebós en Henk van der Linden oet Mieëlik kènne veer al es gemèndjeraodslid vanne pertie Ons Roerdalen, net zoeawie veer Herman Nijskens oet Mieëlik (VVD) nag kènne es aad-raodslid veur de VVD. Nag `n zittend raodslid waat veer oppe lieste taengekómme is Léon Wolters oet Vloearep. Haet zitj veur `t CDA inne raod. Veur `t Watersjap steit d'r oppe lies ''Waterbelang Midden-Limburg''. Zoeawie veer uch al ieëre höbbe oetgelag (en wo Arjen Lubach dees waek ouch achter waas gekómme; Mofert.nl is altied väöl flotter es de mainstream media): Waterbelang Limburg is `n saort van CDA in `t zoer.
Veur `t Watersjap is Vloearep de belangriekste leverancier veur kandidate oet Roerdale. Mer leefs vief kandidate oet Vloearep doon mit. Mieëlik en Hèrkebós levere eder twieë kandidate en Mofert en Berg levere d'rs eder eine.
De hoogsgeplaatste kandidaat van Roerale is Math Goossen oet Mieëlik. Hae is liestrèkker veur de BBB. Daomit is hae d'n insigste liestrèkker oet Roerdale veur de kómmende verkezinge. Oppe lies van Waterbelang Midden-Limburg staon de meiste Roerdalenieëre, namelik drie. Ouch veur `t Watersjap steit de doorsnee kandidaat oet Roerdale op `n 14e plaats.
Waterbelang Midden-Limburg
Nómmer 4: Dorien van Meel (Hèrkebós)
Nómmer 8: Jeroen Roubroeks (Vloearep)
Nómmer 13: Léon Wolters (Vloearep)
VVD
Nómmer 24: Herman Nijskens (Mieëlik)
Water Natuurlijk
Nómmer 16: Thijs Belgers (Vloearep)
LIMBURG-LOKAAL
Nómmer 12: Marjo Thevissen (Hèrkebós)
Nómmer 27: Henk van der Linden (Berg)
50PLUS
Nómmer 9: John Akkerman (Vloearep)
Nómmer 19: Wim Tegels (Vloearep)
BBB
Nómmer 1: Math Goossen (Mieëlik)
Nómmer 25: Edje vanne Veurhaof (Mofert)
Patere: De linkse wolk is `n verzinsel van de VVD
Óm wied weg te blieve van `t stikstofdebat.
Zelje waas d'r zoeaväöl aandach veur de provinciale staoteverkezinge es dit jaor. D'n oearzaak daovan motte veer neet inne provincie zeuke, mer in Den Haag. De crises stapele zich op en `t vertroewe in Rutte-IV is toet `n dramatisch deeptepuntj gedaald. In de peilings haet de coalitie inne Twieëdje Kamer nag mer `n 50 zetels euver van de 78; det is dus nag mer ein derde. En aangezeen de Provinciale Staote de leje vanne Ieëste Kamer keze, is deze onvrede `n belangriek thema bie dees verkezinge. De regeringspertieje höbbe noe al gein mieërderheid innen Ieëste Kamer (43%), mer volges peilinge van Maurice de Hond zou det percentage zoeamer `ns 7 procentpuntj kónne dale nao 36%. De nuje senaat kan straks flink get wètgeving frustrere en dus zal Rutte zich - es `t geit óm nuje wètte - motte sjikke nao `t nuje politieke landjsjap waat zich nao goonsdig zal gaon aafteikene.
Linke wolk
En dan opèns, in `n interview inne Telegraaf, touvere Rutte
en Schippers de linkse wolk oete hoeagen hood. Wo kump det in gaodsnaam opèns vanaaf? Óm `ne mieërderheid innen Ieëste Kamer te haole, bewees de linkse oppositie zich de aafgeloupe jaore es troewe slöppendraeger. `t D66-beleid waat Rutte-IV oetveurt wuuertj mit alle plezeer gesteund door mit name PvdA én GroenLinks. Rutte en GroenLinks slaopen al jaore op éín kösse en dan zou d'r noe opèns spraoke zeen van `ne relatiebreuk? Det is op zien zaachs gezag opmèrkelik.
De heite aerpel dae stikstof hètj
Zoea langzamerhandj kump d'n aap oete moew. Zón bietje `t meis controversiële óngerwerp van dezen tied - de stikstofkwestie - wuuertj stèlselmaotig genegeerd door de VVD tiedes deze campagne. Zoeawaal Rutte es Schippers laote dae heite aerpel lever in `t kèlle aafkeule toet nao de verkezinge. Schippers weigerde te reagere op `n stèlling euver stikstof in `t verkezingsdebat van
WNL op Zondag. Ik reageer niet op stellingen die bedoeld zijn om te polariseren, waas de motivatie. Bullshit natuurlik. De stèlling Meer koopkracht, minder asielzoekers waerde waal loestig door Schippers beantjwaord; esof die stèlling neet polariseert.
Eine van de prominentste taengestenjers van `t stikstofbeleid, BBB-veurvrouw Caroline van der Plas, daagde VVD-leider Rutte oet veur `n ein-op-ein-debat. In ieëste instantie haw d'r daen oetnuuediging genegeerd, mer wie de premier in `n oetzending van Jinek op 22 februari daomit waerde geconfronteerd, bewaerde hae det d'r dao waal veur te porre waas. Hae stèldje veur óm det tiedes `t
slotdebat oppen daag veur de verkezinge te doon.
Geregeld, zóts se dinke. Mer Markie waas effe vergaete det de NOS `n strakke planning haet mit det slotdebat en des se dao neet zoeamer efkes op verzeuk `n extra ein-op-ein-debat drin kóns fietsje. Hae snap toch ouch waal des se es leider van `n politieke pertie neet zoeamer kóns bepaole waat d'r oppe NPO wuuertj oetgezónje; det geit allein es se van D66 bös.
Mark Rutte zei bij #Jinek@Jinek_RTL dat hij tijdens laatste debat (14 maart), voor verkiezingen bij @NOS tóch wel met mij 1 op 1 debat wilde. Maar beste Mark, dat kán helemaal niet. Was je vergeten dat NOS al heel strakke planning heeft? Kom nou gewoon ff #BoerBurgerBakkie doen pic.twitter.com/ycCip5iTRk
En dus, waerdje Jaïr Ferwerda, de politiek verslaaggaever van Jinek, op paad gesjik óm `n debat te fixe. Mer waat dinks se? Doe troch die sjietbóks van `ne Rutte opèns de keutel in, want: drök, drök, drök. Op de terechte suggestie van Ferwerda det Rutte deze twieëstried oet de waeg liek te gaon, reageerde de premier det hae gaar geine stried haet mit Caroline, mer mit de linkse wolk. Serieus? Geine stried mit Van der Plas? `t Ganse jaor al zitj Caroline zich inne haor mit `t kabinet, inne persoean van VVD-minister Van der Wal. En óngertösse haet Rutte aan dae linkse wolk `ne troewe bóndjgenoot óm de stikstofwèt, de spreidingsdwangwèt en de engergietransitie doren Ieëste Kamer te loeadse. Volges Rutte gaon dees verkezinge neet óm stikstof mer óm belastingverhuueginge. Huh?! Dao höb ich tiedes dees campagne dus nag geinen hóndj euver gehuuerd. Ouch totale bullshit dus.
Wie gezag zoot daen agenda van Rutte knatjsvol. Ieës ging d'r nag `n paar daag weg (vekantie dus) en daonao haw d'r allemaol
campagne-dingskes. De agenda waas `ne ramp, zag d'r. Det is waal hieël raar, want op 2 mieërt bleek opèns det d'r waal tied haet óm kómmendje maondig bie de hieëre van Vandaag Inside te gaon zitte. En daen aafspraok stóng op det moment nanneetèns vas, dus Rutte haw waal degelik `n plaetske vrie innen agenda véúr de verkezinge. Nou, dao zal d'r dan waal weer gein actieve... ochja, geer weit waal waat ich mein.
Det optraeje bie Vandaag Inside geit Rutte trouwens ouch weer stömme oplevere. Johan Derksen kan hieël good `n miens aaffakkele es dae d'r op det moment neet bie is. Mer es daezelfdje persoean dao aan taofel zitj, dan wuuertj zienen toean significant genuanceerder. Op `t ènj vanne aaflevering zal Derksen zègke dan toch mer VVD te gaon stömme bie gebrek aan baeter. Waat ich dich brom.
VVD vruueg, Pauw drejt
En waem luuet zich (weer) veur `t VVD-kerke spanne? Precieees: BNNVARA en VARA-coryfee Jeroen Pauw. Zie vónje `t `n good idee óm kosbare primetime-zendtied te verspille aan `n debat waat nörges euver geit en wo nemes op zit te wachte. De insigste raeje det miense daohaer gaon kieke, is óm te zeen of `t Caroline is gelök óm `n plaetske oppe veurste rie te bemechtige.
Jeroen Pauw is het niet eens met de kritiek dat hij in een VVD-frame gestapt is met zijn debat: Als de VVD bedenkt dat dit het verhaal is van de verkiezingen, dan betekent het niet dat wij dit niet mogen doen. @Hlf8Livepic.twitter.com/LcdMIylNod
Sam Hagens is `t trouwens mit mich èns. Det geer `t effe weit.
`t Excuus van Jeroen Pauw is det ze de twieë grotste pertieje (innen Ieëste Kamer) höbbe gepak. MER DET IS DUS NEET ZOEA. PvdA en
GroenLinks zeen namelik twieë apaarte pertieje en zeen twieë apaarte fracties innen
Ieëste Kamer. Det zie höbbe aangekondigd det ze inne volgende termien inne senaat `ne gezamelike fractie gaon vorme, det moog dan waal zoea zeen, mer of ze dan ouch bie de grotste twieë fracties huuere, vèlt nag te bezeen.
Stömwiezer
Höbtj geer nag ummer gein idee wo-op geer mot stömme dan zeen d'r uiteraard weer allerlei van die stömwiezers: Stemwijzer, Kieskompas, num mer op. Kómtj geer dao onneet oet, ómdet die beveurbeeldj weer allemaol versjillende oetslaeg gaeve, probeer dan `ns de stömwiezer van Jan Dijkgraaf.
PSV-veldjbestormer en notoire keepermepper Dylano vanne K. mos zich desmorge verantjwaorde veur de pliesierechter in Den Bosch veur `n stevig gesprek. Behalve det Vanne K. toeguuef det `t dóm waas waat d'r haw gedaon en det d'r superveel spijt haet, trèk d'r ouch de onnuuezelekaart. Hae wis ja neet waat `m bezielde en kós zich onnimmieë precies herinnere wie en waat. `n Good geweite door `n slech geheuge dus; dao kóns se in dit landj Minister-President mit waere, mer alleh. Euver `t motief duit de keepermepper zelf `n beukske aop: Ik wilde alleen laten zien dat ik er weer was. Achteraf op een foute manier, citeert De Telegraaf. Ja jao, achteraaf kalle is altied mekkelik, wor. Mer veer zeen `t gans mit `m èns det dit de verkieëerdje meneer is óm te laote zeen des se d'r weer bös. Hae haw ouch `t T-shirt euver ziene kop kónne doon en zoea `n ieërerundje euver `t zèstieënmaetergebied kónne make. Of gewuuen ajerwits streake. Mer es se örges neet moogs zeen, dan is `t mesjiens verstenjiger óm gaar neet te laote zeen des se d'r weer bös. Merja, 1,6 promille duit get mit `ne miens.
Reclassering
Ómdet Vanne K. al dökker veroeardeildj is veur voetbalgerelateerde akkefietjes moch de reclassering ouch get sjrieve: Hij komt uit een liefdevol, stabiel gezin (det geer `t effe weit, red.) en heeft tot op heden geen moeite gehad om werk te vinden (lang laeven `t personeelstekort, red.). De officier van justitie zoog dao-in gein verzaachtende ómstenjighede en eiste drie maondj bajes, wovan eine veurwaerdelik. Daobie waerdje nag `n gebiedsverbod van twieë jaor geëist (veur waat `t waerd is).
Gein spraoke van mishanjeling?
Advekaot (en rechshangende befkesdraeger) Paul Saris mèntj det d'r juridisch gein spraoke waas van mishanjeling: Er blijkt niets van letsel, pijn of ander ongenoegen. Uit bewijs blijkt ook niet dat de cliënt een rake stomp heeft uitgedeeld.. Volges Saris lèk `t uiteraard allemaol genuanceerder en haolt oet `t reclasseringsrapport aan det d'r spraoke waas van bewiesdrang, groepsdrök en euvermaotig alcoholmisbroek. Hae vindj det de straof daoróm lieëger mot.
De rechter ging aevel mit in de eis vanne OvJ. Hae zuutj wáál wèttig en euvertuugd bewies veur mishanjeling (lang laeve `t ANP) en noom daoróm de straofeis euver. Hae heel daobie ouch raekening mitte impact oppe maotsjappie. Det wuuertj dus twieë maondj brómme, wovan al `n paar waeke zeen voldaon. Dylano vanne K. kan noe nag óngerhalve maondj gaon kaarte mit Danny S. Doe kóns `t slechter treffe.
Wèrkloeas
Aoh jao: volges de TeleLimburger (hie achter betaalmoer) haet de wèrkgaever van Dylano `m zónger pardon op straot gezat. Wie zègke ze det ouch alweer: De een zijn stoot is de ander zijn brood?
Patere: euver dich de vot verbranje en op blaore zitte
Mer toch... Nag effe euver Dylano vanne K
Nao de (volges MMD) wies wäörd van oze Moferse stadsfilosoof oet de inmiddels verwijderde Facebookpost, noe `n paar wies bedoelde wäörd van eine boetestäöndjer. `t Stök op Facebook waas ongetwiefeldj good bedoeld, mer door neet ederein begrepe. Door väöl miense waerdje `t betoog geïnterpreteerd es `t veurval bedèkke mit de ''mantel der liefde''. Zoea waas `t stök neet bedoeld, mer aan de reacties te zeen waal door sommige zoea opgevat.
D'n daod grotter make dan `t al is, is lestig meugelik. Groeat waas `t al, jao werreldnuuts zelfs. De actie haet ja consequenties veur de club, veur `t imago van de supporters van PSV specifiek en veur
voetbalsupporters euver `t algemein. Jao zelfs veur `t imago van de sport in zien gehieël.
`t Is waal dudelik det Mofert neet vaerdig is veur `n moreel-filosofisch debat mit `n uting van geweldj es óngertoean. Mer ach, zelfs de houfstad van oos landj is neet klaor veur `n moreel-filosofisch debat mit `n uting van geweldj es óngertoean. Dus dao hoof Mofert zich onneet veur `t sjame.
De sjriever van det - inmiddels verwijderde - berich kós Dylano neet los zeen van zien femielje. Oet de reacties op de socials bleek det d'r waal mieë miense wore die dader en femielje neet los vanein kóste zeen, mer döks ouch mit `ne mieë negatieve inslaag. De ajers waerdje door väöl luuj aangekeke det op waat zoon Dylano haw gedaon. En det vinj ich neet terech. Nao mien meining kóns se de ajers van `ne volwasse kaerel neet zoeamer verantjwaordelik haje veur zien doon en laote. Vannen angere kantj is `t waal begriepelik det miense dae link lègke. De veldjbestormer woondje mit zienen 20-jäörige laeftied nag bie zien ajers (waat es gevolg van belabberd Haags volkshoesvestingsbeleid neet zoea gek is). Mit 20 jaor bös se dan waal volges de wèt saort van mieërderjäörig, mer gans volwasse bös se dan onnanneet. Waat ouch mitspeelt in `t sentiment is det de vader ouch gein smètteloos blazoen haet. Sommige reacties ginge euver opvoeding. Opvoeding, of `t óntbraeke daovan, is wie dan ouch van invloed op emes zien gedraag, mer ouch weer neet doorslaaggaevend. Causaal verbandj tösse opvoeding en gedraag in dit specifieke geval is veur onkundige boetstäöndjers neet vas te stèlle, dus waat mich betruf is `t neet verstenjig óm det klakkeloos te bewaere.
De rol van d'n advekaot
Advekaot Paul Saris mit rechshangend befke. (Bron: Google User Content)
Mer waat nag mieë haet biegedrage aan de negatieve reactie richting de ajers, is de verklaoring van advekaot Paul Saris. Daags nao `t incident kwoom daen advekaot (waat - zoeawie ich `t begriep - zoeawaal de belange van Dylano, es die van de ajers behertigd) mit `n verklaoring aan de TeleLimburger det de ajers hele nare berichten krege. Oké, det is kut veur de femielje. En zeker es `t óm bedreiginge geit, zoeawie `t AD meldj. Dreigemente zeen ónger gein inkel beding good te kalle. Mer `t hulp onneet ech óm dan es advekaot zeendje de sjout
daovan gedeiltelik in sjoon van PSV-directeur Marcel Brands te sjuve. Saris: Dat (de hele nare berichten, red.) is niet los te zien van de bijna opruiende teksten van de directeur van PSV. (...) Dan hoor ik hem zeggen: 'Als het aan mij ligt, krijgt die jongen een levenslang stadionverbod.' Kom op. Je kent niet eens alle feiten en omstandigheden. Deze meneer is geen rechter, volgens mij. Nae, de clubdirecteur is inderdaad geine rechter. Mer `n club moog zélf `n stadionverbod oplègke. Noe zal dao ongetwiefeld waal `n procedure veur zeen bie PSV, zoeadet daen directeur det neet (allein) kan beslisse. Mer `t puntj blief det veur `n stadionverbod geine rechter nuuedig is en det witj zónnen advekaot ouch. Door Brands aan te valle haet Saris onnuuedig biegedrage aan de negatieve reacties aan `t adres van de ajers.
Mot zónne jóng dan mer publiekelik ane sjandjpaol waere genaegeld? Nae det mot neet, mer `t mot waal kènne. Es se emes veur zien gezich toeks, dan kóns se verwachte des se daoveur wuuers gestraof. Es se d'rveur kees óm det en plein public te doon, dan mos se d'r neet raar van opkieke det det publiek dich daonao oetkots. Eder keus waat se maaks haet `n gevolg; det is de meis fundamentele vorm van karma. Es se dich de batse branjs, mos se-n oppe blaore zitte.
En daobie haet ederein `t rech óm zien of häör meining te ute. En zeker es de door dich geleefdje club onnuuedig in discrediet wuuertj gebrach.
Mien advies aan `t volk: blief zègke waat se vinjs, kots dich laeg euver dit saort ónaanvaardbaar gedraag es se det wils, sjelj van mien paart daen dader verrot. Mer zeentj truukhajend mit `t betrèkke vanne femielje d'rbie. Ouch geer, Paul Saris.
Krieg geer d'r neet genóg van? Dan kóns se hie de Paul Saris banner downloade (uiteraard in quasi-itellectuele prakkezeerhajing). Altied leuk es achtergróndjaafbeelding van dien LinkedIn-profiel. Waal effe toestömming vraoge in verbandj mit auteursrech.
PSV-veldjbestormer is Dylano vanne K.
Wo zou d'r det toch van höbbe?
De PSV-supporter waat gister in `t Philipsstadion `t veldj op kwoom óm de Sevilla-keeper te lief te gaon is volgens GeenStijl Dylano Kempkens. Ieëre vandaag waerdje al inne media bekindj det `t óm `ne 20-jäörige sjab hooligan oet Remunj ging. Integer wie veer zeen, höbbe veer `t natuurlik euver Dylano vanne K.
Inne slotfase van de wedstried PSV-Sevilla gister in Indjhaove, kwoom `ne PSV-hooligan `t veldj op en belaogdje dao de keeper van Sevilla. Det waas weinig succesvol, want nao `ne bezaope oethaol van de PSV-fan mit links waerdje d'r rücksichtslos gevloerd door de Sevilla-doelman. Vervolges kwome `n paar stewards aangetreuzeld óm de belaoger van `t veldj aaf te veure. Nao `n kort gesprek tösse de deensdoondje arbiter en dae keeper waerdje beslaoten óm de pot waal aaf te make.
Straofblaad
Dylano vanne K. haet volges
1Limburg gein VOG-waerdig straofblaad. `t Aopenbaar Ministere Oeas-Braobantj meldj det Vanne K. in 2021 en in 2022 al `n taakstraof kreeg. Daobie haw hae al `n stadionverbod en `n gebiedsverbod oppe tes. Bliekbaar laek de handjhaving daovan wie `n manj. Neet ech gooj reklaam veur Brainport. Doe vruuegs dich toch aaf of Chinese spionne ouch zoea gemekkelik bie ASML binne kómme. Clubdirecteur Marcel Brands geit in eder geval de betrokke instanties in gesprek euver wie ze det stadionverbod baeter kónne handjhave.
Goonsdig 8 mieërt mot Dylano zich veur de pliesierechter verantjwaorde. D'r wuuertj `m mishanjaling en euvertraejing van `t
gebiedsverbod te laste gelag. Det zal waal `n stevig gesprek waere.
Jenkverhaol
Inmiddels kump d'n advekaot van de ajers van Dylano van mit `n oetgebrèdj jenkverhaol inne TeleLimburger (hie achter betaalmoer). De ajers zoue hele nare berichten höbbe gekrege. Waat de strekking van die berichte is, dao ging daen advekaot Paul Saris wiejer neet op in, behalve det `t niet los te zien is van de bijna opruiende teksten van de directeur van PSV. `t Waas bliekbaar neet zoea leef van Brands, det hae ouch `n meining haet, namelik det deze kaerel `n laeveslang stadionverbod mot kriege. Volges Saris wuuertj alles vanoet ein standjpunt d'n ether in gegoeadj en verdwient daodoor de nuance.
Nuance
Nou. Speciaal veur Paul Saris. Hie kump d'r dan. De nuance: Dylano haw volges `t OM `n promilaasj van 1,6.
Update: Facebookpagina van Dylano is noe offline. Meugelik is d'r `n verbandj mit `t gegaeve det GeenStijl `n linkse haw geplaats.
Sjoesters sjoice 2023
De vastelaoves-top 11 van DJ Sjoester
Nag mer efkes en dan bars weer los: `t sjoonse fieës van `t jaor. In Mofert höbbe veer einen DJ dae altied oppe huuegdje is vanne nuutste vastelaovesmeziek, en wisseltj det aaf mit aje bekindje. Veer höbben `t euver nemes minder es DJ Sjoester. Es dae in de booth steit, dan wits se det `t bieëstig good wuuertj. Óm alvas inne stömming te kómme haet hae veur uch de top 11 samegestèldj veur de kómmendje vastelaovendj. Loester nao Sjoester en gaef gaas!
Frans Theunisz - Gaon nog neet nao hoes 2.0
Lex Uiting en Chantal Janzen - Letste leedje
Merrékkes Moj - Los van de groond
Pruuf Mar - Ojjem blieve hale
Opgeblazen en Wir Sind Spitze - Humpa humpa (hardstyle carnaval remix)
*De Moferter Uulkes Sjlager steit neet inne YouTube-playlist. `t Filmke steit namelik aangemerk es gemaakt voor kinderen en kan daodoor vanwaege wazige wètgaeving neet in `n playlist weare gezat. Daoróm `t filmke hie-ónger en `n linkske hieje.
Verkezingskal: tonnag `ne Moferter kandidaat
Mer dan waal neet veur Provinciale Staote
Veurige maondj meldje veer nag det d'r oppe kandidatelies vanne BBB veure provinciale staoteverkezinge geinen eine Moferter steit. En det is nagal opmèrkelik veur zón boeredörp. Mer behalve veur de Provinciale Staote moge veer op 15 mieërt ouch `n vekske roead kluuere veur `t watersjap. En dao zeen veer dan toch `ne Moferter boer oppe kandidatelies staon: Edje vanne Veurhaof. Edwin steit es vice-liesdujer op nómmer 25 vanne BBB-lies.
Euvergestap
Mitte veurige Watersjapsverkezinge stóng Edwin nag oppe lies van Waterbelang Midden-Limburg. Waterbelang Limburg is `n saort van CDA mer dan veur `t watersjap. Ze rope zelf waal hieël hel det zie `n zelfstenjige pertie zeen, mer mitte verkezinge van dit jaor zeen maar leefs 9 vanne 9 liestrèkkers van die pertie van CDA-hoeze. De pertie is dus waal degelik sterk aan `t CDA gelieerd. Edje vanne Veurhaof zelf is volges eige zègke gelökkig noeats lid gewaes van `t CDA.
Geine Moferter kandidaat veure PS
Naodet de provincie alle kandidatelieste bekindj haet gemaak kónne veer concludere det veure Provincale Staote geinen eine Moferter kandidaat is. D'r zeen waal versjillende kandidate oet anger dörper binne oos gemèndje. Oet `t proces-verbaal van `t watersjap bliek det Edje vanne Veurhaof d'n insigste kandidaat oet Mofert is.
Limburgse VastelaovesleedjesKal: De plagiplaat-special
Is det refrein van Det zien de feite neet stiekem van
Ummer d'r Naever?
Wie aljaors zeen d'r weer van die nuje vastelaovesleedjes
oetgekómme wovan se dinks: det höb ich toch al `ns ieëre gehuuerdj. Doe wits
waal: det d'r zón stökske meziek in zit waat - meistal onbedoeld - waal hieël
väöl weg haet van bestäöndj leedje. Speciaal veur de volgers van Mofert.nl höb
ich veur uch de meis spaekende geliekenisse op e rieke gezat.
Det zien de feite
Wie e duvelke oet e duueske behaoldje LVK-debutant Oét
Oët de maot `n brónze medaalje op `t LVK
mit `t leedje Det zien de feite. Op zich is det `n erg knappe prestatie. Mer
det refrein van `t door Hay Geritz (bio)
gecomponeerd leedje waerdje door mieë miense es bekindj aangemèrk. En jao, `t
Haw inderdaad e bietje weg van Dat is `t einde van
Johnny Hoes zaliger.
Mer Pater zou Pater neet zeen es d'r neet nag effe deep in
zien jeugherinneringe ging grave. Dao zoot wied verstaoken `n melodieke det nag
väöl mieë geliekenis haet mit `t succesvol vastelaovesleedje van deze Vènlose
formatie. De res van `t weekend haet deze jóng bestaejd aan `t oetpluze van `t audio-archief
vanne femielje Dircks. Oeteindelik kwoom dao `n bandjopname (wiki veur Millennials en
Gen-Z), örges oet de jaore `80, van de ROZ (wiki veur de
Millennials en Gen-Z) baove water. De Kirkraojse groep Ummer d'r Naever
vertolkte dao `n leedje wovan `t refrein spaekende geliekenis vertoeandj mit
det van Det zien de feite. In verbandj mit auteursrech publiceer ich hie
allein `t refrein, ómdet `t dan ónger citaatrech vèltj.
Later is `t leedje door de band nans es reggae-versie opgenómme veur `t album
Nit jod? Jeld tseruk!. Dae kóns se op spotify beloestere.
Es Adam gay waor gewaes
Guus Steinen (bio) sjreef veur Ivo van der Bijl `t leedje Es Adam
gay waor gewaes. Edere miens waat e bietje de klassiekers kèntj, herkèndje dao
mieërdere kieëre e stökske oet `ne bekindje Pruse slager. Veur `ne
doorgewintjerde leedjessjriever wie Steinen kan dit neet próngelök zeen
gegange.
`t Kan allein mer de bedoeling zeen gewaes det dit `t
publiek ging opvalle. Dit mot waal `n verwiezing zeen nao de Nederlandse
homescene, wobinne Ich bin wie du ein van de meis populaire leedjes is. Deze
klassieker van Marianne Rosenberg eindigde neet veur nieks aljaors inne top
vief vanne homo-100.
Mich neet belle!
Ich bön zelf gelökkig neet zoea bekindj mit `t ouvre van
Monique Smit. Mer op det verrèkdese Twitter kwoom tiedes de finale `nen tweet
veurbie dae prima pas in deze rubriek.
Marleen Rutten met unne cover op Monique Smit-Twijfelaar! Intro exact utzelfde #lvk2023
D'r is inderdaad `ne geliekenis huuerbaar innen intro van `t
door David Peters (bio)
gecomponeerde Mich neet belle van Marleen
Rutten en Twijfelaar van Monique Smit. Nae, `t is neet `tzelfde, mer
zeker op `t moment det die penspiano onnag d'rbie kump, liek `t waal erg väöl
opein.
Oetsmieter
Es oetsmieter nag `n plagiplaatje van `n aantal jaore geleje
van de - inmiddels succesvolle - groep Hoondervel.
Bart Storcken componeerde doe `t leejde
Welteruste waereldj veur dees mansluuj oet Hale. Op `t ènj van `t refrein kump
dao `n stökske meziek waat bekindj inne oeare klink. Loester mer:
De melodie van For he's a jolly good fellow (waat ouch `ne
cover bliek te zeen) sjient al oet de vreuge achtieëndje ieëw te stamme, dus
euver auteursrech hove de men zich gein zörg te make.
Leuk óm te weite: in Welteruste Waereldj sjreef tekssjriever Bas Keltjens al euver omgedreijde heimwee. Mesjiens is toen al `t zäödje gepaot veur de teks van `t LVK-leedje van Hoondervel van dit jaor.
Höbs doe ouch `n plagiplaatje gehuuerdj in `n
vastelaovesleedje van dit jaor, reageer dan inne Facebook-post.
Limburgse Vastelaovesleedjeskal (LVK): De top 11
... volges Pater dan, hè.
Aljaors róndj de finale van `t LVK kóm ich mit `ne top 11 van nuje vastelaovesleedjes. Hie vinjs se de sjiekste, nuujste en meis trendy vastelaovesleedes van dit sezoen. Geliek hie-ónger steit de YouTube-playlist en dao-ónger eder leedje apaart, veurzeen van interessante feitjes.
Op Nummer Eins nómmer éín steit dit jaor Pruuf Mar mit `t leedje Ojjem Blieve Hale. Broor en zus Koonings höbbe zelf ouch mitgesjreve aan `t leedje; det wiltj zègke Tamara aan de teks en Stef aan de meziek. Mark van Mullekom steit es ieëste auteur vermeldj veur zoeaweel de teks es de meziek en Jerôme Lenders steit onnag es mede-componis vermeldj. Es finalis van `t LVK verwach ich toch minimaal `t linker rieke.
Pruuf Mar wuuertj oppe voot gevol door `t Valkebergse duo Any en Roy mit `t Daak d'r aaf. Nae, veer höbben `t hie neet euver de Wolfgang Petry-cover van Miesjke, mer euver `n nuuj leed wovan de zoeawaal de teks es de meziek is gesjreve door Vleddig-frontman Frans Hermans. Bie `t LVK zeen ze minder fortuinlik es in deze top 11: `n plaetske inne finale waas neet veur häör weggelag. Es ich zoea nao de clip kiek vraog ich mich aaf of ze dae in detzelfde boewvallig urbex-pandj höbbe opgenómme es wo La Bamba dit jaor dae hallucinante clip haet gesjaote.
Dan gaon veer door mit `n nómmer waat `t in `t LVK neet de halve finales haet gehaold. Ónger `n mom van D'r mot waal `ne echte band inne top 11 staon prizzenteer ich uch: Bieske mit Toeter. Ich höb dees band zelf nanneet live zeen optraeje, mer mich tunk det zie oppe buun nag baeter oete vèrf kómmen es vanaaf `t sjerm. De maote van engergie waat van zón buun aaf kump mot waal hoeag zeen, mer blief waal aafhankelik van of leadzenger Nick van Oerle ziene Ritalin haet genómme.
Veur `t ieës `n plaatsgebónje leedje in deze top 11. De Zoepneus oet Vènraoj haet oetgepak mit `n ode aan häör woonplaats. In jaore-tachtig-look, aafgewisseld mit de sjabbe-look, zinge zie euver ónger angere d'n trespa van `t plaatselike winkelcentrum en de pislóch in ein of angere vootgengerstunnel. Mieke (van Bjorn en Mieke) zorg veur de hogere neutjes op `t inj. Teks en meziek zeen van Lijn 87 (waarsjienlik `n saort van Lien-80-hooligans; nag oetzeuke, red.). Gehieël onterech zeen ze neet doorgedrónge toet de halve finales van `t LVK, of - zoeawie zie det zelf bewaere - zeen ze inne '''kwartfinales''' blieve staeke.
Wo zeen veer gebleve? Och jao, nómmer 5. Ouch hie `n leedje waat neet inne finale van `t LVK is gekómme. De Wieërtenieër Stefan Wolter mit Ein.. Twieë.. Drejje! Teks is van Mark Bouwmans en meziek van Mark Bouwmans en Ronald Moonen. Wiltj geer hie onnag `n ''''feitje'''' euver weite? Alleh dan: ich höb oet ieëste handj vernómme det dae maot kan zoepe wie `ne kaetellepper.
Op plaats 6 goje bekindje in dees lies: Spik en Span. Dit jaor nao mien meining neet zónnen topper wie de aafgeloupe jaore, mer good genóg veur in `t lieske: Dao!. Zoewie veer det de lèste jaore zeen gewindj höbbe Jo en Niek zelf de meziek gemaak en Niek same mit Jos Wackers de teks. LVK-finalis!
Nag `ne nuujkómmer in dees lies op nómmer 7 inne persoean van Maud du Chatinier. Det klink hieël Frans, mer de teks van Pak mich vas! is gewuuen in `t Limburgs plat. Helaas ouch blieve plekke innen halve finales van `t LVK, mer toch good veur `n zevende plaats in dees lies. De teks kump oete pen van Paul Leenen en Ronald Claessens haet de nuuetjes oppe belk geteikendj.
Sjup & Sjoop, de hoes-dj's van CV Nooit Genog, staon op nómmer 8 mit Film Kwiet. Normaal is van daen dance-meziek neet zoeazieër mien teske tieë, mer veur de nueudige variatie zeen ze toch in mien lieske terechgekómme. Ich kan `t ouch waal waardere det ouch vanoet daen hook limburgstalige meziek kump, waat dan weer `ne gans angeren doelgroep aansprik. Det is good veur de vastelaovendj en good veur de streektaal. Gaonjt zoea door, men! Daonaeve höbbe ze nag `n streepke veur ómdet inne clip beelje van Mofert veurbie kómme.
Update 4-2-2023: Kump dae John Tana éínen daag nao `t bekindjmake vanne top 11 nag mit get nuuts aankakke. Det wuuertj dan plaats ach en `n half.
Boete mededinging
De volgende leedjes staon waal oppe lies mer doon boete mededinging mit. Det is ómdet de sjriever van dit stök direc of indirec `ne zoeadanige betrokkenheid haet det d'r neet de nuuedige objectiviteit kan betrachte.
Op nómmer 9: D'r Tim mit De voesregel. Veurgaonde jaore kwoom deze jóng oet Kirkraoj mit `n get flotter nómmer, mer dit kieër haet d'r same mit Dwayne Horbag `ne ballad gesjreve (Meziek: Dwayne, teks Dwayne en Tim). Mit de halve finales van `t LVK en bie CMC Alaif höbbe veer kónne zeen des se dae jóng neet mos laote playbacke. Neet det d'r det neet kan, mer doe zuus toch waal det playbacke neet zien dink is. Deze arties mos se live zeen en det kan op vastelaoveszaoterdig bie de Vogel op `t Uulebal vanne Moferter Uulkes. Dit jaor zitj D'r Tim veur `t ieës inne finale van `t LVK. En es geer uch aafvruueg waem die Celine oet de clip is: ich kan uch oet ieëste handj vertèlle det die gaar neet besteit.
Op plek 10 vinje veer Ivana, ouch emes oet de stal van Limbo Studio's. `t Leedje Veer zeen dao! is helaas blieve staeke inne halve finales van `t LVK, mer is waal Broenssems leedje van `t jaor. Teks en meziek zeen van d'r Tim Hamers. Lèt ouch `ns op die vakkundig ingezónge kuuerkes.
En last but not least in dees lies is de nuje van Sjpringlaevend: 16 Jaor. Verrassend genóg zeen zie dit jaor neet door nao de finale van `t LVK. De meziek is gecomponeerd door Sjpringlaevend-frontman Dwayne Horbag en de teks is bedach en opgesjreve door teksdichter Bas Keltjens. De videoclip mot geer uch zeker `ns bekieke, want dae bevat acteerwèrk wo ze bie GTST nag `n puntje aan kónne zuge. Dit duo kóntj geer trouwens ouch live zeen en huuere op vastelaoveszaoterdig bie de Vogel tiedes `t Uulebal.
Nag mieë top 11's
Hie-ónger vinjs se nag mieë playlists van veurgaondje jaore:
Koeltoerkatern: Nuje plaetjes van Sjup & Sjoop en van Zenger Rotsjo
En nag de groetjes van Graatje, hè
Sjup & Sjoop
Gister kwome Sjup & Sjoop, de dance-act van CV Nooit Genog, mit eine nuje release veur `t loupendj vastelaovessezoen. Nooit Genog is al jaore vaste deilnaemer ane Groeaten Optoch in Mofert. De hoes-DJ's van dees carnavalsvereniging bringe mit einige regelmaot eige EDM-nómmers oet mit carnavaleske tekste. Dit kieëer zeen ze `n stök vanne Film Kwiet. Tja, det kries se döks es se op zónne vastelaovesdaag de klok róndj zuups, wor. De tekssjrievers höbbe noe waal begrepe det in `n succesvol vastelaovesleedje altied get van lalalala, nananana of ohohohooo mot zitte. Mit daen teks zou deze nómmer nag neet höbbe misstaon op `t LVK, al zal de hoofvakjury dao waarsjienlik anges euver höbbe gedach.
Zenger Rotsjo
De gebäörtig Moferter zenger Rotsjo is recent ouch weer mit `n nuuj leedje gekómme. Veur `t ieës haet deze singer-songwriter zich aan `n vastelaovesleedje gewaag. Oppe meziek van Rio van Maywood maakdje Rotsjo ziene nuje hit Vasteloavindj. `t Thema is veur edere vastelaovesvierder waal herkènbaar: des se mitte vastelaovendj döks van die luuj höbs waat dich normaal nanneet de gojendaag zègke, mer mitte vastelaovendj opèns meine det ze diene bèst vrundj zeen. Kiek de clip toet `t inj, want d'r zitj nag `ne spraekende imitatie van `ne bekindje vastelaovesarties in.
Ultieme boeredörp levert geinen eine kandidaat veur BBB
En veur angere pertieje trouwens onneet.
De blinje vlek van BBB róndj Mofert. (bron: BBB Limburg)
Geer laes `t good, jao. Oppe kandidatelieste vanne BoerBurgerBeweging veur de Provinciale Staoteverkezinge van 15 mieërt steit geinen eine kandidaat oet Mofert. Veur zónne agrarische gemeinsjap wie Mofert zots se det waal verwachte, mer nae: nul kandidate oet Mofert. Det geldj trouwens ouch veur alle angere lieste die bekindj zeen gemaak. CDA neet, VVD neet, SP neet, GroenLinks neet, LOKAAL-LIMBURG neet, Partij voor de Dieren neet.
D'r mot waal waere gezag det neet alle lieste al bekindj zeen. Van de zittende pertieje höbbe FvD, PVV, D66 en 50PLUS nag gein lieste bekindj gemaak. Dao zou natuurlik nag waal `ne Moferter op kónne staon, mer det blief aanwachte.
Ónaafhankelik staotelid Emma Palmen haet zich `n jaor geleje aafgesplits van `t CDA. Emma (veer moge Emma zègke) is zèk mer `n saort van Mona Keijzer, mer dan mit `n eige pertie. Die nuje pertie Omzien! haet twieë kandidate wovan geine oet Mofert.
De FvD blief zichzelf vergreumele. Staotelid Roel Westhoff splitste zich ènj augustus veurig jaor aaf nao aanleiding van pro-Putin oetspräök van pertieleider Thierry Baudet. Of Westhoff de kómmende verkezinge kandidaat is, is nanneet bekindj, mer politiek auteur Chris Aalberts mèntj `m gezeen te höbbe op `t pertiecongres van BVNL. Ouch BVNL haet nag geine kandidatelies veur Limburg bekindj gemaak.
Ik vermoed Roel Westhoff te zien, de laatste FvD-afsplitser in Limburg waarvan niemand wist waar hij bij zat. Kennelijk dus bij BVNL.
Veur noe is d'r nag geine Moferter kandidaat bekindj. D'r motte nag `n aantal lieste bekindj waere gemaak veur de Provinciale Staoteverkezinge. Meer ouch de Waterschapsverkezinge zeen op 15 mieërt, dus dao kómmen onnag `n deil lieste veur. Aafwachte dus.
Mofert weer drugsstad nómmer ein
...year-to-date en in verhajing toet `t aantal inwoners.
Want inne ieëste waek van `t jaor haet de pliesie in Mofert al `n aardige verzameling aan geisverrumendje middele gevónje: `n half póndj wiet, 34 gram keta, 85 gram sos en 27 gram efedrine (wiki). Wiejer haet de pliesie onnag 2100 aan contante en 2 valse ID-kaarte aangetroffe. En det oppe Hoesbóngerdwaeg of all places! (Die weuning zou dus ouch `ne caravan kónne zeen.)
Eigelik haet de pliesie de vóns per toeval gedaon. Bliekbaar waas d'r zeik in die weuning. En det doon die nach-appetieëkers, die make döks zeik. Zeker es ze zelf ouch ane efe zeen. D'r zeen 2 verdachte aangehaje. Volges de pliesie mótte ze zich verantjwaorde veure rechter. Dan zólle ze vandaag waal weer vrie zeen gelaote.
Ieëste genomineerde Mofert.nl persfoto van `t jaor 2023 noe al bekindj
Nimmenemaal, waat die badjes dao oet höbbe gevraete. Mer `t levert waal spectaculair materiaal op.
`t Filmke vanne Groeat Vuurbal des Doeads höbbe veer inmiddels allemaol waal gezeen. En d'r is ouch al genóg euver gespraoken en gesjreve. Mer de TeleLimburger bleek nag mieë footage achter de handj gehaje te höbbe. In `n artikel oppe site van De Limburger van aafgeloupe dinsdig publiceerdje ze `n foto vanoet 'nen angere hook (180 grade óm precies te zeen). Ónbegriepelik det dees foto neet `t gedrökdje exemplaar vanne gezèt haet gehaoldj.
Recensie
Compositie: good. Beleechting: prima. Sjerpte: maotig. En de timing: dae is subliem. Ouch es dees foto is gecaptured oet `n filmke, dan nag is de kwaliteit opmèrkelik good. Mer noe is de vraog: wie kump De Limburger aan dees foto? Zie claime zelf `t auteursrech. Mer waas d'r dan al `ne fotograaf van De Limburger ter plaatse op `t moment van de big bang? Of haet emes `ne flinke som geldj oetóngerhanjeld mit Mediahuis veur de rechte op dit materiaal euver te drage. Opmerkelik is ouch det op `t beruchte filmke geine fotograaf is te zeen. Zal d'r zich bie Baerke achter de raam höbbe verstaoke?
Koeltoerkatern: de nuje prinsesjlager is oet
Det haet ouch alweer väöl te lang gedoerdj.
Traditioneel wie ze zeen is de Moferse boyband Nieks Verlaore weer de studio ingedaoken óm `ne prinsesjlager op te naeme. `t Haet weer väöl te lang gedoerd veurdet d'r `ne aanleiding waas veur `n nuuj leedje. Door al det corona-gezeik is d'r twieë vastelaovessezoene lank geine nuje prins mieë gewaes. Laot det dan ouch de titel vanne sjlager zeen: ''Doertj lang''.
Teks is weer speciaal gesjreven oppe prins. Prins Frank IV steit bekindj óm zien geknoter, waat ouch toet oetdrökking kump in ziene spreuk Eine daag neet geknoterdj, is eine daag neet gelaef!. En uiteraard `t feit det d'r mieë es twieë jaor lang haet motte wachte veurdet d'r eindelik dae scepter in ontvangs haet moge naeme. Qua teks is dit sowieso `t bèste Moferse vastelaovesleedje van dit sezoen.
De zank is wie veer det gewindj zeen van Nieks Verlaore: dae volle kroeg-koear-zank inne kuuerkes. `t Sjuufke van dae microfoon van Stefan vanne Mink zal waal weer op min tieën höbbe gestange. De solo's van leadzenger Dennis Zeele uiteraard weer zuver oppe graot en döks net d'rnaeve. De coupletjes gaon zelfs nao `ne net get te hoeage geforceerde kopstöm.
De meziek is good geklawdj (waat ummer baeter is es slech verzonne). Veer vermoede det de meziekkeus ónger invloed van bepaolde adjudante - en van eine specifieke adjudant - is gekaoze. `t Origineel wille veer uch neet ónthaje. Mer lèt op: deze mos se zeker neet aan dien kinjer laote huuere (woh neet, Joost?).
Zonnepanele neet allein op, mer ouch naeve de stort
Det sjeeltj weer `n paar windjmeules
Inne raodsvergadering van desnaovendj haet de gemèndjeraod van Roerdale beslaoten óm `n zonnepark aan te lègke tösse de stort en `t spaor/A73. D'r is al ieëre `n vergunning verlieëndj veur zonnepanele oppe stort. De oppositie (Ons Roerdalen en CDA) stömdje taenge. `t CDA haet zien bedinkinge bie de boewkoste en `t rendement waat `t oeteindelik geit oplevere. Ons Roerdalen vindj `t plan te mager en haet twiefels euver wie de exploitatie dore gemèndje zelf vorm geit kriege.
Realisatie in eige beheer
De gemèndje wiltj `t park zelf gaon realisere en exploitere mit `n nag op te richte BV, waat door `t college wuuertj bestuurd. Attero, d'n eigenieër vanne stort, geit zelf `t zonnepark oppe stort realisere.
Gemèndjeraod Ech-Zöstere stömp in mit Energievisie mit de optie veur windjmeules
En de wèthajer haet gein idee wo die 260 maeter vanaaf kómme.
De gemèndjeraod van Ech-Zöstere haet de Energievisie Echt-Susteren 2022-2026 inne raodsvergadering van desnaovendj aangenómme. Dao-in steit ónger angere det windjenergie `n optie is. Ein van de zeukgebiede veur windjengergie waat noe bekindj is, grens aan Mofert. Nao hoofdelike stömming bleek det 4 raodsleje van Lijst Samenwerking (LS) taenge wore. Twieë anger raodsleje van dae fractie, wo-ónger fractieveurzitter Jos Wackers, stömdje veur. De algemeine tendens inne raod waas det me ieës alles óngerzoch wiltj höbbe, zoeadet ze later `n waaleuverwaoge beslissing kónne naeme. Det zou ouch precies d'n instaek vanne engergievisie zeen op `t gebied van windjenergie.
Toezègking euver formele procedures
LS haw in ieëste instantie gevraog óm `t besloet oet te stèlle, mer det waerdje neet gehonoreerd. Vervolges waas `t veurstèl van dae fractie óm `t stökske windjenergie oet de engergievisie te haole. Daobie krege ze bieval van Michelle Kox-Stoffels van Partij Nieuw Ech-Susteren (PNES), `n pertiegenote vanne wèthajer. Opmèrkelik is waal det LS gein amendement haet ingedeend veur `t oetsloete van windjenergie oet deze energievisie. Oeteindelik wool Wackers `n toezègking van wèthajer Hub Meuwissen óm de NRD neet formeel in procedure te bringe. De NRD is de Notitie Reikwijdte en Detailniveau en dao-in wuuertj opgesjreve waatfer milieueffecte waere óngerzoch en wie. Wackers pleitte veur `ne informele procedure in plaats van dae NRD. De wèthajer wool dae toezègking waal doon, mer allein es Wackers veur de engergievisie stömp. Wackers vroog dao-op `n sjorsing veur euverlèk binne de fractie. Nao de sjorsing waas de stömming wo-oet bleek det Wackers en Toine Bocken van LS waal instömdje mit `t veurstèl van `t college. Dinkelik haet Wackers zich opgeofferd door veur te stömme, zoeadet LS zich dae toezègking waal inne tes kós staeke. Alle angere pertieje stömdje veur `t veurstèl.
Wèthajer haet gein idee wo die 260 maeter vanaaf kómme
Meis opmèrkelike opmerking kwoon dan toch vanne wèthajer zelf. Ik weet niet waar die 260 maeter vanaf komt. Ik heb ze nooit genoemd. Nae Hub, mesjiens höbtj geer det zelf noeats geneump, mer `t STEIT TOCH ECH ES ALTERNATIEF GENUMP inne NRD. Geer weit waal, daen NRD waat neet formeel in procedure wuuertj gebrach.
Funfact
Dit waas de aller-aller-aller-ieëste hoofdelike stömming oet de bórgemeisterstermien van Jos Hessels.
Koeltoerkatern extra: La Bamba door nao halve finales LVK
Töp töp tö dö dö dö döp töp!
Desnaovendj waas op L1 de bekindjmaking vanne halve finaliste veur `t Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer. Daobie is bekindj gemaak det La Bamba mit häör leedje `t Geheim door is nao de halve finale. Ze zitte inne twieëdje halve finale op startnómmer 30.
Dae twieëdje halve finale wuurtj op L1 radio oetgezónje op vriedig 20 januari 2023 van 18:00 en 20:00 oere. Sangerdaags wuuertj det nans herhaald tösse 10:00 en 12:00 oere. Aansloetendj kan me `n half oer lank sms'e óm te stömme.
Twieë anger leedjes oete pen van Ron van Jo van Seef höbbe neet de halve finales gehaold. Zoea sjreef Ron zoeawaal de meziek es de teks van ''Vier blieve same!'' van 3xNiX. De hoofvakjury haet det leedje neet beloeand mit `n plaats inne halve finales.
Ouch ''Limburg aan de mach!'' van Kelly van de Lump is neet door. Ron van Jo van Seef componeerde hieveur de meziek en sjreef same mit Kelly Lumpes de teks.
Ech-Zöstere pas energievisie aan nao aanleiding van `t vanoet Roerdale euvergeslage gezeik
Waat zaes se? Of se salami lös?
Wèthajer Hub Meuwissen (duurzaamheid, PNES) vanne gemèndje Ech-Zöstere sjitterde dan waal van aafwezigheid tiedes de inspraokinformatie-aovendje euver `t in dae gemèndje te realisere windjmeulepark; hae haet toch neet stilgezaete de aafgeloupe maondj. Nao aanleiding van `t gezeik det inne gemèndje Roerdale is gewaes euver `n windjmeulepark op Ieësele, haet `t college beslaoten óm de Energievisie Echt-Susteren aan te völle mit `ne paragraaf. In dae Hubke-Mieëwese-salami-paragraaf wuuertj nag `ns dudelik gemaak det ieës alle óngerzeuke waere aafgerundj en det dan pas dore raod wuuertj beslaote of det windjmeuleparkt d'r überhaupt waal mot kómme. De gemèndje Ech-Zöstere wiltj hiemit de in Roerdale zoea gevreesde salamitactiek vaslègke in häör beleid.
De energievisie steit es bespraekstök geagendeerd inne raodsvergadering van Ech-Zöstere kómmendje goonsdig. De raod besluutj dan ouch euver de vasstèlling van dae door `t college veurgestèlde energievisie. Veer zeen benuujd of d'r nag amendemente waere ingedeend op dit punt.
Nag effe euver wie de Lieve Stad van Hoop óm geit mit burgerparticipatie:
Koeltoerkatern: de nuje van La Bamba is oet
Neet ratataaa, mer töp töp tö dö dö dö döp töp
Noe bekiektj uch ieës mer `ns dae clip, dan kalle veer daonao wiejer.
Dink geer noe ouch: Wo höb ich in Gaodsnaam haer zitte kieke? Nou, dan zeentj geer neet d'n insigste. Ontwaak geer net oet `ne koortsdruim? Höbtj geer net gekeke nao zón wazige '''''kunszinnige''''' film waat allein mer drejt in van die ganse kleine filmhoezer? Kómp geer net oet `ne bad trip? Nieks van det alles: dit is toch ech de nuuj clip van La Bamba.
Veer zolle probere get orde te sjöppe in de wanorde waat waarsjienlik in eur baovekamer noe ane gang is. Waat höbbe veer allemaol gezeen?
`n Duuster urbex bedriefspandj, mit moving heads verleech.
`n Dansgruupke in zwarte hoodie mit gouje grimeermaskers, die mit `n saort jumpstyle-denske gebinne en wiejer gaon mit zón dertieëin-in-e-dezien boetevastelaovesfestival-buundenske.
`n Saort van Guerilla Mask Force mer dan mit zwarte pruke, die allelei quasi-experimente aant doon zeen.
Twieë zombies-echige ziekenhoespatiënte aan `n infuusrèk
Harrald en Ron, die oetgelaote inne loch staon te mèlke.
De clip es spegel vanne teks
Zoeawie det allewiel gebroekelik is bie Limburgse vastelaovesmeziek beeldj de clip de teks oet. Dae teks is dan ouch aeve hallucinant es de clip. Bliekbaar probere ''ze'' d'r achter te kómme wie veer Limburgers ós ammezere. Waem det ''ze'' zeen blief óndudelik: de Hollenjers, de elite, de illuminati? Gein idee. De dames in witte pakke zeen bliekbaar de speurderskómpenie, die waarsjienlik veur ''hun'' wèrke. Tösse naas en löppe door wuuertj Ron van Jo van Seef onnag besjöljig van spionaasj, waat dan waal weer opmèrkelik is ómdet ''ze'' juus degene zeen waat hie kómme infiltrere. Harrald en Ron waere dan nog aan `n verhuuer óngerworpe en waere óngerzoch door de speurderskómpenie.
Gelökkig kump alles good, ómdet La Bamba zich beroep op zien zwiegrech. Aan de anger vastelaovesgekke wuuertj dan ouch opgerope óm ouch nemes det geheim te vertèlle. Hoof ouch neet want Aan eine echte vastelaovesgek hoos se dit net oet te ligke. Is waal zoea.
De clip sluutj dan nag aaf mit `ne Michael-Jackson's-Thriller-echtig èndjshot, wo-oet bliek det Harrald en Ron in eine kieër zombie zeen gewaore. o_O! Haaahahahaha.
Waem verzint zoeaget?
Nou, de teks enne meziek kómme oete pen van Mark van Mullekom en Ron van Jo van Seef, laeze veer. Waem waat veur zien raekening haet genómme weite veer neet precies. Allebei zeen ze LVK-winnende componiste, mer Mark hèlt zich euver `t algemein mieë bezig mit meziek es mit teks.
Kölschrock polka
De meziek is zeker neet wazig. Dit jaor höbbe ze gekaoze veur `n up-tempo nummer. Van det saort genre wo de lèste jaore döks Limburgse vastelaovesmeziek in wuuertj gevat. Mit zoea ritme ein det neet allein oppe tèlle sleit, mer ouch d'rtössein. Mit flink get bläözers drin; det saort wèrk. `t Duit dinke aan sommige hitjes van Brings, zoeawie ''Su lang mer noch am Lääve sin''. `t Is good dinkbaar det dit saort mezeik hie populair is gewaore door van dees Kölse bands. En su lang d'r nag geine prof is waat hie `ne naam aan haet verzonne, numme veer es leke vanne Mofert.nl koeltoerredactie dit genre mer effe Kölschrock polka. In LVK-kringe huurdje se `n vergeliekbaar ritme in ''Es vastelaovend Limburg bênne vêlt'' van Spik & Span, waat trouwens ouch door Mark van Mullekom is gecomponeerd. Mer ouch in ''Drök, drök, drök" van La Bamba kwooms se dit al taenge. Wie dan ouch is `t `n fieëstelik stökske meziek gewaore, waat `t döks good duit op `t LVK.
Nag mieë werk van Ron van Jo van Seef op `t LVK
Ron haet nag mieë zitte sjrieve aan leedjes veur `t LVK van 2023. Veur `t nummer ''Limburg aan de mach!'' van Kelly van de Lump sjreef hae de meziek. De teks is ouch gesjreve door Ron van Seef same mit Kelly Lumpes (want zoea sjrief zie zich) zelf.
`t Is zwaor. `t Is hel. `t Is aad. Mer waat is `t eigelik?
Help Fedor. Hae witj `t zelf onneet.
Waat is `t?
a. `n Kruuts
b. `ne Stein
c. `n Prehistorisch ponskaertje
d. Vief van de tieën gebaoje.
e. get anges, namelik. (reagere inne comments vanne Facebook-post hie-ónger)
Ech-Zöstere: windjmeules kóns se bès in `n stiltegebied neerpaote
Heh? Waat zaes se? Of se salami lös?
Veurbeeldjopstèlling mit 5 windjturbines op `t Kranebrook. (Hoeage resolutie hieje.)
Desnaovendj wore de ieëste inspraokinformatiebie-einkómste vanne gemèndje Ech-Zöstere euver 'n te realisere windjpark in dae gemèndje. En dao wore veer natuurlik bie, want ein van de zeukgebiede (zeukgebied A) lèk op steinworp aafstandj van Ieësele, wo de gemèndjeraod van Roerdale al `n windjmeulepark haet aafgesjaote.
Zienswijzen
De wèthajer haw belangriekere dinger te doon, dus de term ''''''draagvlak''''' - waat bestuurders gaer gebroeke - veel neet. De ambtenieëre mochte desnaovendj `t voele wèrk opknappe en technocrate det `t zeen gebroeke zie lever de term zienswijze. Ónger de aanwezige zoot `n groeat gedeilte oetgespraoke taengestenjers. Zie vroge zich aaf wie en wienieë `t kluuetjesvolk bezwaor kan make. D'r zeen volges de ambtenieëre mieërdere momente wo-op de börgers häöre zienswijze kónne indene, wobie de Raod van Staote serieus es optie waerdje genump. Gape taenge `ne bakaove numme veer det in Mofert. Wie dan ouch liek `t d'r op det de in Roerdale zoea gevreesde salamitactiek bie oze zujerbure beleid is.
Veur `t gemaak gaon veer effe d'r van oet det `t geluid waat die dinger make in de zeukgebiede A en B ten koste geit van `t welzijn van de inwondes van Mofert. Volges de Biemelemotie van 29 september mot `t college van Roerdale noe ouch de pen in klömme óm officieel bezwaor te make taenge windjmeules in die gebiede. Dan kries se twieë bakaoves die taengenein aan staon te gape. Benuujd waem dan de grotste moel haet.
Stiltegebied: gein belemmering
Op oze vraog in wieverre stiltegebiede belemmeringe vorme veur de zeukgebiede waas `t antjwaord vanne ambtenieëre det det in principe gein belemmering is. Windjmeules moge in zón stiltegebied waeren opgetuug. En det is ouch. Pondera sjrief det ouch in häör rapport Ruimtelijke verkenning windenergie waat zie in opdrach vanne gemèndje Roerdale höbbe gemaak: Stiltegebieden zijn geen harde uitsluiting voor windturbines, echter zal de geluidsnorm mogelijk wel beperkend zijn voor de realisatie van windturbines. In die gebiede moog geine verstruuering vanne stilte optraeje, volges Pondera in `n 24-oersgemiddelde van 40dB(A). Veer vraogen ós aaf wie döks det ze die klómmele stil motte zètte óm dao-aan te voldoon. Veur ós geit det baove de patsj, mer laot anges dae Lichtenberg van Doordachter Duurzaam dao mer `ns aan raekene. Versjil tösse Roerdale en Ech-Zöstere is det Roerdale in häör beleidskader oetsloetingsgebiede veur windjenergie haet opgenómme. De stiltegebiede inne gemèndje Roerdale valle allemaol binne die oetsloetingsgebiede. Daomit is deze zaachte oetsloeting van stiltegebiede in Roerdale `n helle oetsloeting gewaore. Bliekbaar höbbe ze det in Ech-Zöstere neet zoea gedaon.
Stiltegebied Kranebrook (greun) geprojecteerd op veurbeeldjopstèlling mit zès windjmeules.
Nao aafloup van `t officiële gedeilte kóste de miense in de hal nag veur eder meugelik scenario, vanoet eder Google Street View-puntj kieke wie `t droet zuutj es ze die dinger örges höbbe neergepaot. Waal supergaaf gemaak, dees visualisaties. Mer confronterend veur de ómwonende.
Oetzich vanaaf de Veurhaof bie veurbeeldjopstèlling mit 6 windjturbines op `t Kranebrook. Sjiek hè?
Morge is d'r nag `nen informatieaovendj mit twieë groepe. Geer höbtj uch dao al veur motten aanmelje, mer es geer det neet höbtj gedaon: probere kan altied. Anges nao aafloup effe nao binne loupe óm die visualisaties te bekieke.
Waem waal `ns op Ingelstalige social media de Formule 1 volg, witj wo ich `t euver höb. Al vanaaf det Max Verstappen `n bedreiging begós te vorme veur de sjienbaar onverslaonbare ''''Sir'''' Lewis Hamilton begóste de Hamilton-trolle te zaniken en te zeike euver alles waat mit Max te maken haet. Gefrustreerde Verstappe-fans hapdje flink toe en eindeloze discussies woren `t gevolg. Bliekbaar höbbe väöl luuj nieks baeter te doon of is `t ego en d'n ieër van dan waal d'n Ingelsman, dan waal de Nederlenjer te groeat óm al dae zeik lang zich aaf te laote litse.
Noe is d'r weer zeik euver de budget cap. Inne Formule 1 is sins veurig jaor `n budgetplefóng veur bepaolde ontwikkelkoste. Doel van dezen aafspraok is det teams wie Mercedes en Red Bull neet oneindig väöl kónne investere inne ontwikkeling van häöre Formule 1-auto. Veurhaer waas the sky the limit bie de rieke teams, terwiel de minder succesvolle teams de ontwikkeling mer nauweliks kóste berappe.
Fèng, noe bleek dus det Red Bull Racing veurig jaor baove det plefóng oet is gekómme; mit 1,6 procent, óm precies te zeen. En det moog neet, dus haet de FIA Red Bull Racing `n watsj ómme oeare gegaeve mit `n geldjboete en veur straof moge ze strakkes minder tied spendere inne windjtunnel.Case closed, zots se zègke. Nou, volges väöl Hamilton-fans, Max-haters en anger zoer volk neet dus. Kiek mer `ns nao de reaguursels ónger `ne willekeurige post op Ingelstalige social media euver det Max gister pole position haet gepak. De hèlf besteit oet vaere waat vakkundig in `t echelste van Verstappen waere gestaoke en d'n anger hèlf besteit oet CHEATERS!!!!1! en iLlEgAl CaR. Wobie ich mot zègke det Verstappen regelmaotig ouch bieval krieg van Britse F1-fans. Taengestenjers van Verstappen bewaere dan det Red Bull Racing ouch dit jaor profiet haet vanne ontwikkelinge waat veurig jaor zeen gedaon. Merja, zoea geit det dus inne Formule Ein: constant waere de grenze vanne regels opgezoch en soms gaon ze dreuverhaer. Es se det neet duis, dan zóts se noeats `n topteam waere. En es de dreuverhaer geis, dan löps se-n `t risico óm straof te kriege. It's all in the game.
Verstappen boycot Sky Sports
Dit weekend kwoom d'r onnag `ne rel baove water tösse Max Verstappen en Sky Sports. Max en zien team Red Bull Racing negere dit weekend Sky Sports kómplieët. Det haet alles te make mit oetspräök van Sky-pitreporter Ted Kravitz. Tiedes ziene naobesjouwing oppe race (Ted's Race Notebook) van veurige waek bewaerde hae toet twieë kieër toe det Hamilton waas berouf van ziene achste werreldtitel. (Hamilton zou daomit de gesjiedenisbeuk in gaon es de coureur mit de meiste F1-kampioensjappe op ziene naam; noe steit d'r mit 7 titels geliek mit Michael Schumacher.) Kravitz refereert hiemit nao de controversiële gang van zake tiedes de lèste race van sezoen 2021: door `n beslissing vanne wedstriedleiding kreeg Verstappen e veurdeilke en won daomit de race en daomit ouch `t kampioensjap.
Hamiltons team Mercedes haet lang gezanik en geprocedeerd. Oeteindelik is wedstriedleider Michael Masi door de FIA veure bös gesmete, mer waerdje anen oetslaag van dae race nieks verangerd: Max is en blief werreldkampioen 2021. De zaak is daomit aafgedaon, zelfs veur Toto Wolff en Lewis Hamilton. Mer veur sommige HAM-fans, Ted Kravitz inclusis, neet; die blieve mer zanike euver `t kampioensjap being robbed of stolen championship. Waat det aangeit zeen `t döks net Trump-aanhangers, die mit häör roeaje MAGA-petjes oppe bölles nag altied zeiken euver `t ''''''feit'''''' det `t presidentsjap is gestaole. Los van of alles noe waal of neet ieërlik is gegange: Biden ís en blief de 47e president vanne Vereinigde Staote en Max Verstappen ís en blief werreldkampioen Formule Ein 2021. Det is de realiteit en dao verangert nieks aan, deal with it, zèt dich dreuver, get over it, gank wiejer mit dien laeve.
En waat Ted Krevitz aangeit: eine pitreporter van zón gerenomeerd mediaplatform wie Sky Sports huuertj neet zoea pertiejig te zeen. Ich zou de lèste zeen waat zal bewaere det Nederlandse verslaaggaevers wie beveurbeeldj Olav Mol geine oranje bril op höbbe. Mer zón gekleurdje meining wie Kravitz uutte in zien Notebook höb ich Mol zelje huuerde gaeve. En daobie bedeentj Sky Sports geografisch `n väöl breijer publiek es det de Nederlandstalige verslaaggaeving duit. En dan kóns se dich onnag `ns aafvraoge wie döks die aaj koe nag oet die baek mot waere gerete. Dien meining gaeve moog. Gelökkig waal. Mer zoeaget duis se in `ne column, neet in `n (quasi-)journalistiek item.
Lmao the UK is not the only place that can issue honorary titles?
Desnaovendj en morgenaovendj waere d'r inspraokinformatiebie-einkómste georganiseerd dore gemèndje Ech-Zöstere euver 'n te realisere windjpark in dae gemèndje. En det is ouch veur Mofert van belang, want ein van de zeukgebiede grenze bie Ieësele aan oos gemèndje.
Veer höbben oze verslaaggaever duurzaamheid nao Ech gesjik óm live verslaag te doon van deze bie-einkóms. En noe mer haope det d'r zat 4G-bereik is binne in `t gemèndjehoes.
In verbandj mitte groeate belangstèlling zeen allebei de informatieaovendje (vandaag en morge) in twieë groepe verdeild. Ich bön óm 19:30 oer ane beurt.#windjmeules#windjturbines#windjenergie#windjpark
Woo! Zeukgebied windjmeules Ech-Zöstere bie Mofert-Zuud net euver de grens
En det wiste ze dao al maoooondje.
Zeukgebied A: vlak bie Mofert, mer nag dunder bie Sint-Joeas en `t Hinge. (bron: Gemèndje Ech-Zöstere)
Dao gaon v'r weer. Naodet de gemèndjeraod van Roerdale Ieësele haet aafgedaon es zeukgebied veur windjenergie, is `t aangrenzende gebied inne gemèndje Ech-Zöstere nag volop inne race veur `n windjmeulepark. `t Gruupke ''Doordachter Duurzaam'' haet det weite oet te pluze es resultaat van `n Woo-verzeuk. Oet `nen e-mail van de Coördinator Duurzaamheid vanne gemèndje Ech-Zöstere bliek det zeukgebied A grenst aan ''''''Mofert Zuid''''''. Oet privacy-euverwaeginge zeen hie en dao get name zwartgelak, zoeawie de naam vanne Coördinator Duurzaamheid vanne gemèndje Ech-Zöstere (det is waal googlebaar). Ouch de name vanne geadresseerde is zwartgelak: eine daovan is emes van Energy Investment Management. Det is `n soart Pondera, mer dan mit `ne langere naam. D'n angere geadresseerde en emes op CC zeen dinkelik miense vanne gemèndje Ech-Zöstere, ómdet deze gans zeen weggelak (es se'n e bietje wits wie Outlook wèrk dan is dae conclusie gaw getrokke).
Det waas bie oos zujerbure allang bekindj. Tiedes de inspraokinformatie-aovendje in oos buurgemèndje op 13 juni en 18 juli is al gespraoke euver de zeukgebiede A, B en C en det dao relatief väöl weuninge lègke. Bliekbaar vónj de gemèndje Ech-Zöster `t toen neet nuuedig óm efkes mitte gemèndje Roerdale te sjakele, want op 28 juli waas d'r in eder geval nag gein euverlèk gewaes hie-euver. De gemèndje Ech-Zöstere haet zelfs op häör site `n kómplieëte prizzentatie staon wo de zeukgebiede dudelik in waere aangegaeve. Mer oet de metadata bliek det det document pas ènj september is gemaak.
Waat d'r veur de res nag oet det Woo-verzeuk is gekómme hèltj `t Doordachter-Duurzaam-clubke nag efkes veur zich. De documente zeen neet aopenbaar gemaak, dus de scoopjes zólle oet daen hook motte blieve kómme. Wordt vervolgd, zègke ze. Veer wachte vol spanning aaf.
Ein truues: de referentieturbine is dao mer 230 maeter. Det numme veer in Mofert e sjietmeulke.
De referentieturbine is in Ech-Zöstere 230 maeter hoeag. (bron: Gemèndje Ech-Zöstere)
Desirée Cuijpers (veer moge Dees zègke) moog dan waal neet gebäörtig Moferter zeen; det maak ós neet minder gruuets. De advekaote mit eige kantoear in Mofert is namelik genomineerd veur de prestigieuze Roerstreekprijs. En neet veur de gewuuene Roerstreekprijs. Nae, veur de Belofte van de Roerstreek. Volges oze sportredactie hink d'r aan `ne ''belofte'' meistal `ne strenge laeftiedseis. Noe zeen veer van Mofert.nl fel taengestendjers van ageism en motte veer daobie onnag zègke det Dees d'r nag altied óm door e ringske te haole oetzuutj. Mer `t luuet ós ós waal aafvraoge waat det dan beteikentj, dae belofte.
Volges de organisatie is deze pries veur `ne väölbelaovendje ''''''nuje'''''' óngernummer. Tja, ''nuuj'' is weer zón begrip waat zoea rekbaar is wie `ne poselestiek. Veer laeze tösse de criteria det de óngernumming tösse de 2 en 5 jaor mot bestaon. Laeftied is gein criterium dus; det is `n gooj zaak. Mer wach `ns effe: sins wienieë hóng dae leechbak dao inne zandj ouch al weer?
Waat kan `t ós ouch verrekke wie lang det Dees al det kantoear haet; veer gunne ederein de roem waat hem of häör toe kump. Veer winse Dees dan ouch alle succes op vriedig 2 november inne Foroxity in Remunj. En dao kóns se bie zeen! Veur 50 euro bös se de man (d'r mot natuurlik waal geldj `n `t laetje waere gebrach, wor). Det mot allemaol waal good kómme, want de genomineerde waere tiedes de veurbereiding óngersteund door aje witte mansluuj. En de redactie van Mofert Mien Dörpke zitj noe al te doeme.
Max Verstappen toch waal noe al werreldkampioen
Of toch neet. Of toch waal. Of toch neet. Jewaal toch waal. Veer snappen `t neet mieë. Efkes nao `t Place de la Concorde belle.
Max Verstappen werreldkampioen Formule 1 2022 (bron: Formula One)
De vreuge vogels höbbe Max Verstappen desmorge de euverwinning zeen pakke mitte Grand Prix van Japan. En ouch es se dich twieë oer höbs verslaope, dan haws se-n eigelik allein de start en de ieëste 3 rundjes gemis. Nao die drie rundjes waerdje de race namelik aafgevlag (roeaj vlag) vanwaege de raenge. Deze race haw `n extra dimensie ómdet Max noe al werreldkampioen zou kónne waere es hae ieëste zou waere en Leclerc neet twieëdje zou waere. Teminste, es de volle puntje waerdje gegaeve. Veer herinnere ós allemaol nag de Grand Prix van Belsj van veurig jaor. Toen höbbe ze vanwaege de range mer inkel rundjes gevare mit Bernd Mayländer aan kop. Dit kwoom dus ouch ómdet `n grand prix race mot waere gedaon binne `n tiedvinster van 3 oer en ja, op e gaegaeve moment is daen tied op. Ómdet me eigelik neet ech haw gerace, is doe beslaote óm neet `t ganse mer `t halve aantal puntje oet te deile. Gezeik natuurlik, ómdet dan altied waal emes wuuertj benaodeild. Fèng, vanwaege det gezeik haet de FIA sins dit sezoen `ne nuje regel. Es minder es de hèlf van `t aantal rundjes gerejen is wuuertj de hèlf van `t aantal te behaole puntje oetgedeild en es tösse de 50% en 75% van `t aantal runjes is aafgelag, dan wuuerj driekwaart van `t aantal puntje gegaeve. Puntje waere waal nao baove aafgerundj op ganse puntje, dus neet zoeawie veurig jaor det Verstappen `t kampioensjap won mit 395 1/2 puntj.
Ómdet de race van vandaag twieë oer haet stilgelaege, haet me mer 28 van de 53 rundjes kónne vare. De verslaaggaevers ginge d'r dus van oet det driekwaart van `t aantal puntje te vergaeve wore, dus dao ging ederein mit raekene. Oeteindelik finishde Max es ieëste, Leclerc es twieëdje en Checo es derde. Mer inne lèste runj verremde Leclerc zich en sneej daomit de boch aaf. Det waerdje door de stewards geliek óngerzoch óm te kieken of det neet leaving the track and gaining an advantage waas. Tiedes de post race interviews waerdje bekindj det de stuwards beslaoten óm Leclerc `n tiedstraof van 5 seconde te gaeve; det beteikendj det hae derde waerde in plaats van twieëdje. Geliek waerdje Verstappen door F1-interviewer Martin Brundle truukgerope en beneump toet werreldkampioen. Verwarring. Ederein dae drök haw zitte te raekene kwoom toet de conclusie det Max éín puntj te kort kwoom óm noe al toet werreldkampioen te waere oetgerope. Martin Brundle in verwarring, merja, hae kreeg op zien uuerke door det `t zoea waas. Alle verslaaggaevers in verwarring: neet allein die twieë snoterkukes van Viaplay, mer ouch Olav Mol en de commentators van Sky Sports. De sportredactie van 1Limburg in verwarring. Zelfs Helmut Marko in verwarring. Ederein waas d'r zeker van det d'r éín puntj te kort kwoom.
Max begós zelf ouch te twiefele wie de drie podiumgengers inne cool down room stónge. Hae waerdje nao `n ruumdje d'rnaeve gedirrigeerd. Dao stóng `ne roeaje barokke zetel mit `n sjaopevach vaerdig veur de 2022 world champion. `n Bietje ongemekkelik ging d'r zich toch mer op daen troean zitte. Det heel d'r precies 23 seconde vol. I'm feeling a bit lonely. Jao Max, it's loneley on the top. Gezelligheidsmiens det d'r is löp d'r gaw weer nao de cool down room, wo `t gezellig drök is.
Waat waas noe `t geval: ederein haw de nuje puntjeregel verkieëerdj geïnterpreteerd. Olav Mol, die twieë van Viaplay, die van Sky Sports, ederein. Dae regel geldj dus allein es de race mit `n roeaj vlag is aafgevlag, zónger det d'r hervat wuuertj, capice. Nae? Neet dudelik?. Kóm d'r mer in Olav...
Tiedes de gemèndjeraodsvergadering van desnaovendj is beslaote det d'r gein wiejer óngerzeuk kump nao windjmeules op Ieësele. `n Amendement van Frans vanne Biemel (Demcraten Roerdalen) is mit groeate mieërderheid dore raod aangenómme. Dao-in steit det allein `t Wolfsplateau (aka Mienwaegplateau) wiejer óngerzoch geit waere op de meugelikheid óm dao windjmeules neer te paote. Allein de fractie van Ons Roerdalen stömde taenge. Zie zoge lever det d'r ieës `n windjenergiebeleid wuuertj bepaold. Onverwach óngersteunde ouch de PvdA-GroenLinks-fractie de motie. Zie zeen ja taenge windjmeules op `t Wolfsplateau. Mit `t óngerzeuk meine zie geliek te kriege det `t daon neet kan.
Ein motie van Frans vanne Biemel waas dore ganse raod óngerteikendj (en dus ouch aangenómme). Dae motie reup `t college op óm bezwaor te make es Ech-Zöstere windjmeules wilt gaon neerpaote ane grens mit Roerdale, es die veur euverlas gaon zorge veur inwoners van oos gemèndje.
Ein anger motie van Frans is ouch aangenómme, wobie ze `t college oprope óm bie `t riek nao te vraoge of Roerdale kan participere in windj-op-zieë.
Liveblog: salami vraete ónger de raodsvergadering
Zèt de sjieps en de neutjes mer vaerdig. Steit `t beer al
kaad? Sjiefke salami d'rbie? Gaontj d'r mer `ns good veur zitte want óm 19:30 begintj
de gemèndjeraodsvergadering wo-in `n besloet wuuertj genómme euver ónger angere
windjmeules op Ieësele.
De oppositiepertieje höbbe de metser geslepe óm `t veurstèl
van `t college aaf te fakkele. `t CDA haet zelf al `n alternatief ''''''ambitieus''''''
plan gepresenteerd óm `t Wolfsplateau (Mienwaegplateau) óm te tovere toet `n
energielandjgood. En ouch coalitiepertie Democraten Roerdalen wiltj die subsidieslurpers
- es ze d'r al motte kómme - `t leefs dao höbbe. PvdA-GroenLinks haet
eigelik allein mer gezag det zie die dinger neet in `n Natura-2000-gebied wille
höbbe (mer det wiltj nemes). `t Wachte is op `t standjpunt van Roerstreek
Lokaal! Gaon zie nag mit `n amendement kómme óm coalitiepartner Democraten
Roerdalen euver de streep te trèkke? Of gaon zie ouch besloeten óm Ieësele neet
wiejer te óngerzeuke nao de meugelikhede van windjenergie. Want, iets wat je niet
wil, hoef je ook niet te onderzoeken. En det zeen neet oos wäörd, mer die van Roerstreek
Lokaal!-wèthajer Roland Slangen inne raodsvergadering van 3 februari dit jaor (toen
nag es raodslid). Det ging toen euver `t vestige vanne Wvg oppe Linnerveldj ten behoeve van `n bedrieveterrein, al dan neet gecombineerd mit zon-op-landj.
Wo te volge?
Volg de raodsvergadering live op Ziggo kanaal 41, of via de livestream.
Of volg hie de belangriekste updates ónger dit artikel (regelmaotig effe de pagina
F5'e).
Agenda
Zorg det geer oppertied insjakeldj, want agendapuntj 2 is `t
spraekrech veur burgers. Dinkelik zólle die van Doordachter Duurzaam hie gebroek van
make. Veer zeen benuujd of d'r weer opmerkelike oetspräök waere gedaon, wo veer
dan weer `n vilein stökske
euver kónne tikke. Nao `t spraekrech höbtj geer effe `n uurke pauze óm te gaon
pisse, sjiete, salami snieje, beer haole, NOS-journaal of GTST kieke of egaal
waat, want Strategiebepaling windenergie is pas agendapunt 10. `t Zou dus `ne
late kónne waere. Dinkelik gaon ze agendapunt 11 toet en mit 13 volgende waek
behanjele, want dan steit nag `ne reservedatum ingepland óm d'n agenda aaf te
wèrke. Nachwerk zal `t dus waal neet waere. (Höbbe ze inne raodzaal eigelik
ouch zónne sjeurkalender eine, wie ze dae ouch inne nationale
vergaderzaal höbbe?)
BRAEKING UPDATE: Ieësele valt ouch veur Roerstreek Lokaal! aaf. Det meldj de pertie es reactie oppe Facebook-post van Mofert.nl op `t artikel van desmorge.
Det is dudelike taal.
Update 19:35: Allein Judith Goossens van Doordachter Duurzaam maak gebroek van `t spraekrech.
Update 19:41: De börgemeister is streng. Vief minute is vief minute, ouch veur Judith Goossens.
Update 19:47: Noe al bie agendapunt 9; 3 t/m 8 wore hamerstökke.
Update 20:11: Frans vanne Biemel (Democraten Roerdalen) noe aan `t waord euver windjenergie.
Update 20:18: Frans: Democraten Roerdalen is in principe taenge windjenergie en es `t dan waal mot, dan mer op `t Wolfsplateau. Ieësele vèltj veur DR aaf. Hae verbaasd zich det `t college tonnag mit Ech-Zöstere in gesprek wiltj euver `n projec euver gemèndjegrenze haer. Hae gebroek de quote van Roland Slangen van 3 februari, óm zien puntj (geine Wvg op Ieësele) krach bie te zètte. DR kump (same mit CDA, PvdA-GroenLinks en Roerstreek Lokaal!) mit amendement óm alles op `t Wolfsplateau te zètte.
Update 20:22: Frans kump onnag mit 2 moties. Eine óm `t college op te rope bezwaor te make es Ech-Zöstere in `t grensgebied windjmeules wiltj zètte (deze is door alle fracties óngerteikendj). Eine (mit ingedeend door CDA, PvdA-GroenLinks en Roerstreek Lokaal!) óm oet te zeuke of veer mit kónne doon aan windj-op-zieë womit ouch duurzame waterstof gemaak kan waere. En gaon euver toet de orde vannen daag.
Update 20:35: Van der Linden (Ons Roerdalen) mit allerlei kritiek oppe gang van zake. OR wiltj ieës `n festuunlik windjenergiebeleid. Hae mèntj det `t college veur 7 juli (veurige raodsvergadering) al van alles wis, mer neet haet vertèldj. De raod zou bewus verkieërdj en onvolledig geïnformeerd zeen. Ze kómme onnag mit `n motie: d'r mot binne 4 waeke `n beleid waere gemaak.
Update 20:40: Frank Demarteau (CDA) complimenteert de Moferter en bekritiseert de wèthajer. Volges Demarteau haet Jan Smits opdrach gegaeve veur dae haolbaarheidsstudie van Pondera; merja, Jan is d'r vandaag neet.
Update 20:42: Demarteau vèlt Van der Linden bie es `t geit óm beleid. CDA wiltj allein windjmeules oppe Wolfsplateau, mer det wiste veer al.
Update 20:48: Patrick Joris (PvdA-GroenLinks) mèntj det `t Wolfsplateau ouch neet gesjik is veur windjenergie. Zie steune `t amendement-Vanne Biemel zoeadet haolbaarheidsóngerzeuk det standjpuntj kan bevestige. Ouch nag get vaere inne vot van Mofert veur de initiatieve en de burgerparticipatie. PvdA-GL is ouch taenge windjmeules op Ieësele.
Update 20:54: Joris raakt geëmotioneerd van frustratie door de kritiek van CDA en Ons Roerdalen.
Update 21:02: Willem vanne Koets (Roerstreek Lokaal!) haet kritiek op wèthajer Westhelle: de gang van zake haet onnuuedig de boel extra op sjerp gezat. Volges RL! zeen windjmeules op Ieësele waarsjienlik neet rendabel en is daoróm taenge. RL! wiltj allein `t Wolfsplateau wiejer óngerzeuke. Zie wille det Roerdale veurop geit loupe veur de ontwikkeling van alternatieve energiebronne.
Update 21:16: Wèthajer Westhelle zaetj altied transparant en ieërlik te zeen gewaes. D'r waas veur häör geine veurkeur veur waatfer gebied dan ouch. Noe is allerlei commotie euver `nen e-mail van `t college ane raod van desmiddig. Helaas höbbe veer dae nanneet gelaeze.
Update 21:24: Wèthajer Westhelle: amendement-Vanne Biemel: oeardeil raod. Zie begintj zich langzamerhandj te irritere aan de interrupties.
Update 21:35: Maotig optraeje van wèthajer Westhelle. Hie en dao mos zie waere óngersteund dore börgemeister. Mer ach ja, nag altied neet zoea slech es Shula Rijxman.
Update 21:46: Leon Wolters vruueg óm hoofdelike stömming veur alle moties en `t amendement.
Update 21:48: Amendement-Vanne Biemel is aangenómme mit rume mieërderheid: 2 stömme taenge (Ons Roerdalen), 17 stömme veur. Definitef gein windjmeules op Ieësele.
Update 21:52: Stömming moties geit toch per fractie, mit goodvinje van Wolters. Allebei de moties-Vanne Biemel zeen aangenómme. Motie-Van der Linden is verworpe. Vergadering is noe veur `n tekeer gesjors.
Update 22:07: Vergadering is heräöpendj. `t Geit noe euver de halfjaorrapportage. Saaaaaaai.
D-day veur Ieësele
Vanaovendj geit `t gebeure: dan beslis de gemèndjeraod euver `t veurstèl van `t college euver windjenergie. Wo kónne die dinger `t bèste kómme te staon? Motte ze d'r überhaupt waal kómme? Moog Pondera of `n anger adviesbureau zich nag get geldj inne tes staeke veur nag mieë óngerzeuk? Allemaol vraoge wo desnaovendj mieë dudelikheid euver mot kómme. Veer zètte alle standjpuntje op e rieke
`t College
`t College wiltj de locaties Mienwaegplateau en Ieësele wiejer ónger zeuke. In `t geval van Ieësele zal dit motte waere gedaon in euverlèk mitte gemèndje Ech-Zöstere, óm te kieke nao `n projec waat euver gemèndjegrenze haer geit. Ze wille neet 3 windjmeules van 250 maeter opp gróndjgebied van Roerdale (op die plaats) ómdet det veur te väöl euverlas zal zorge. Ouch wiltj `t college de Wvg op det gebied bekrachtigd höbbe.
Ons Roerdalen (2 zetels)
De fractie van Ons Roerdalen is dudelik. Zie zègke nae taenge windjmeules op Ieësele vanwaege te väöl negatieve gevolge veur de ómweunende.
PvdA-GroenLinks (3 zetels)
PvdA-GroenLinks wiltj ieës mieë óngerzeuk gedaon höbbe óm `n keus te make wo meugelik windjmeules kónne kómme te staon. Waal höbbe ze aangegaeve det die dinger neet in `n Natura-2000-gebied motte kómme. Det lèste statement kump natuurlik vanne stichiting Open Deur; nemes wiltj det (veur de record: `t Mienwaegplateau is neet Natura-2000). `t Liek d'r op det de PvdA-GroenLinks-fractie häöre euge wèthajer neet aaf gaon valle en veur `t veurstèl gaon stömme.
De wèthajer steit achter de fractieveurzitter, mer is det ouch angesóm zoea? (Bron: PvdA-GroenLinks Roerdalen)
CDA (4 zetels)
CDA is gans dudelik: windjmeules mótte op `t Mienwaegplateau kómme en anges neet. Zie lanceerde ènj veurige waek `n plan veur `n engergielandjgood mit 4 windjmeules in combinatie mit zonnepanele op `t Mienwaegplateau. Det waerdje inne gezèt (hie achter betaalmaor) breid oetgemaete es `n ambitieus plan. Det moog dan waal zoea zeen, mer zoea hieël opmerkelik is `t plan neet. De gemèndjeraod haw zoeawiezoea det gebied al aangeweze es potentiegebied veur windjenergie. Logisch gevolg is det se det geis combinere mit zonnepanele, ómdet se dan mieë opbrings höbs óm de hoeage koste van `ne lange kabel (ongevieër 3 miljoen) te dèkke. In `t twieëdje rapport van Pondera wuuertj ouch al veurgesorteerd op zonnepanele in det gebied. Waal wiltj `t CDA ouch `t aangrenzend (Natuur Netwerk Nederland) natuurgebied bie `t projec betrèkke (lèt op: dis is neet `t Natura-2000-gebied ''Nationaal Park De Mijnweg'', mer `n deil van `t Mienwaegplateau). Volges CDA'er en landjsjapsadviseur Ben Taken kan `n zonnepark, mits `t good is aangelag, juus good zeen veur de biodiversiteit.
Democraten Roerdalen (4 zetels)
DR is geine veurstènjer van windjenergie. En es ze d'r dan toch motte kómme, dan op `t Mienwaegplateau, ómdet d'r dan nauweliks zich op windjmeules is vanoet de kerne en ómdet `t 50 maeter hoger lèk. Es `t oppe Mienwaeg neet kan, dan gein windjenergie in Roerdalen.
Roerstreek Lokaal! (6 zetels)
RL! wiltj in eder geval breier kieke dan de twieë veurgestèlde locaties. Veur de res is neet gans dudelik waat `t standjpunt van RL! is. Aafgeloupe weekendj plaatste zie `n vaag statement op Facebook waat eigelik mieë vraoge opreep dan beantjwaorde. Desnaovendj mot dus mieë dudelik kómme euver `t standjpuntj van de fractie van Willen vanne Koets. Veer verwachte det RL! `n amendement oete hoeage hood geit tovere. Veer zeen benuujd!
Desnaovendj dus allemaol kieke nao Ziggo kanaal 41, of nao de livestream, of volg hie op Mofert.nl de liveblog.
Koeltoerkatern: Rotsjo en Kunststroom
Herfsknaller van Zenger Rotsjo
Al `n dieke waek geleje waas de release van de nuje herfsknaller van de gebäörtig Moferter Zenger Rotsjo. Helaas waas de ganse koeltoerredactie van Mofert.nl op koeltoerele werkvekansie; daoróm dus pas noe in `t koeltoerkatern. Wie veer Rotsjo kénne geit `n nuuj leejde natuurlik gepaard mit `nen diek van `ne videoclip. Rotsjo's veurige hit waas `ne cover van Wacko Jacko, mer ouch deze clip begintj al aardig inne buurt te kómme van de legendarische videoclips van de King of Pop wie dae van Smooth Criminal en dae van Black or White. En dao huuertj uiteraard `ne proloog bie dae bekans net zoea lank is es `t leedje zelf; dit kieër gehieël in stiel van daen tied det alle films nag stóm wore.
Mit deze nuje release is Rotsjo inne werreld vanne reggae gedaoke mit `ne cover op Mysterious Girl van Peter Andre. (Gelökkig is culturele toeëigening in Mofert en ómgaeving nag ummer solonfähig.) `t Motief vanne teks wuuertj al gans oete deuk gedaon mitten titel: Esse aajer bis, hoof se neet meer ruig te zeen. En det is ouch. Es se jónk bös dan mos se nag op alles en ederein indrök make. Mer es se-n op e gegaeve moment ajer wuuers, dan begins se langzamerhandj sjiet te kriege aan waat angere van dich dinke of vinje. Duuj mer op play en geneet.
Hieël sjiek, mer waat is `t eigelik?
a. `ne high-altitude windjturbine.
b. `n fuuk
c. `ne ónger-water-rugbybal
d. get anges, namelik...
Veur `t goje antjwaord estebleef reagere inne comments van de Facebook-post
Informatieaovendj windjenergie: nieks nuuts ónger de slaagsjeem
Waem desnaovendj neet inne gelaegenheid is gewaes óm de informatieaovendj
windjenergie vanne gemèndje Roerdale
bie te wone, haet neet väöl gemis. Zeker neet degene waat dit dossier toet noe
toe höbbe gevolg.
Excuses
Wèthajer Westhelle erkèntj det `t neet henjig waas óm d'n
ieëste informatieaovendj inne vekantie te planne. Baeter hawwe ze dae Wvg dan
ouch pas nao de zomervekantie op Ieësele gelag. Zie booj daoveur häör excuses
aan goof aan begrip te höbbe veur `t wantroewe.
Ambtelik proces
Programmamanager Duurzaamheid Laurens Bijl lag ane handj van
`nen tiedlien oet wie det allemaol waas gegange. Die potentiegebiede wore dus
al ruum veur de publicatie van die rapporte oet juli al bekindj. Wiste veer al (kiek nao de update). Nieks
nuuts dus. Óm precies te zeen haw de gemèndje op 15 mieërt `n beeldj van de
potentiegebiede. Ouch waas al ruum van teveure dae veurselectie gemaak veur `t
Mienwaegplateau en Ieësele. Wiste veer ouch al (kiek nao de update). Nieks
nuuts dus. Óm nang `ns precies te zeen: me haet op 23 mieërt aan Pandora de opdrach
gegaeven óm `n aanvöllende verkènning te doon op `t Mienwaegplateau en Ieësele. Pandora haet d'rveur gekaoze óm Haalbaarheidsstudie
in plaats van Aanvullende verkenning op `t dèkblaad van `t rapport aaf te drökke.
Achja, allebei terme die zoea rekbaar zeen wie `ne poselestiek. `t College wis
dus pas in juli van de potentiegebiede en de veurkeurgebiede. Wiste veer al. Nieks nuuts
dus.
Veurselectie
De ambtelike veurselectie waas gedaon op basis van richtinggaevende
besloete vanne gemèndjeraod. Ten ieëste haet de raod opdach gegaeven óm `t Mienwaegplateau
te óngerzeuke op de meugelikheid van windjenergie. Ten twieëdje haet de raod beslaote
det windjmeules zoea väöl meugelik ane gemèndjegrens motte staon. Wiste veer al
(update 20:05). Nieks
nuuts dus.
Oze windjmeulewappie haw nag `ne medische vergelieking veur de gang van zake. Volges
hem waas `t plan al geïnfecteerd. Het is een pussige omgeving. D'r is dan mer
eine medische oplossing aldus Vleugels: wegsnieje. Noe is me in Mofert waal bekindj
mit deze methode Smulders, mer bejje inne soda duit ouch döks wónjere (gein
medisch advies). Det witj ederein.
Funfact
Laurens Bijl is, behalve Programmamanager Duurzaamheid ouch Gelukscoördinator (LOL)
en haet es achtergróndjfoto op zien Linkedin-profiel `n prachtig stökske
ongerepte horizon in `t Roerdal. Wiste veer nanneet.
Sjeik hè, zón ongerept stökske horizon? (Bron: Laurens Bijl)
Duurzaamheidsdoelstèlling
De doelstèlling waat de gemèndje zichzelf haet opgelag veur
2030, is ouch haolbaar mit zon-op-daak en zon-op-veldj waat toet noe toe is
gepland (det is ongevieër 75 hectaar). Wiste veer al (update 20:33). Nieks nuuts
dus.
Óngerzeuksresultate
Projecleider Sven Maas (freelancer) goof `ne samevatting van
en toelichting op de Pondera-rapporte. Hawwe veer al gelaezen
en gelaeze.
Nieks nuuts dus.
Väöl vraoge
D'r wore hieël väöl vraoge van de aanwezige burgers, wovan
90% neet beantjwaord kós waeren ómdet al die zake pas later óngerzoch waere.
Eine natuurfreak vonj `t knettergek en krankzinning óm te gaon boewe in `n besjermd
natuurgebied (De Mienwaeg). Bliekbaar waas `m effe ontgange det die windjmeules
boete `t Nationaal Park in landjboewgebied gepland zeen.
Geine verdediging
Op `t ènj concludeerde Fedor oet Genook nag effe det de
wèthajer `t raodsveurstèl neet verdedigde daen aovendj. De vraog is of dit
veurstèl überhaupt waal verdedigbaar is. Volgende waek donderdig is de gemèndjeraod
aan zèt, mer `t zuutj d'r haer oet det vriewaal alle moties en/of amendementen
op dit veurstèl oordeel raad zólle kriege van deze wèthajer.
Wèthajer Westhelle wis nieks euver opdrach haolbaarheidsstudie windjmeules Ieësele
En det hölp allemaol neet bie `t vertroewe vanne burger inne politiek en/of de euverheid. Mer waat zou d'r gebeurd kónne zeen? Höbbe de ambtenieëre `t college neet ingelich? Höbbe de ambtenieëre `t college waal ingelich, mer waas det nag veurdet Wèthajer Westhelle-Aelen aantrooj? (Toen zoot dit inne portefuille van wèthajer Jan Smits (Democraten Roerdalen), dae noe nag ummer in `t college zit.) Of haet wèthajer Westhelle-Aelen (PvdA-GroenLinks) bewus `n rapport achtergehaje? (In GroenLinks-kringe numme ze det ouch waal een groot-wassinkje doen.) `t Lèste scenario is volges `t college neet `t geval; zie wore neet oppe huuegdje van `t bestaon van dit rapport. Veer höbbe veur uch `n analyse gemaak.
4 juli dit jaor waerdje door Pondera `n rapport opgeleverd euver de ruumtelike verkènning veur windjenergie in Roerdale. Kort gezag wuuertj in zón verkènning gekeke wo windjmeules eventueel meugelik zeen. Dao wuuertj dan raekening gehaje mit de dan geldendje wètte en norme. Beveurbeeldj: die dinger moge neet in `n Natura-2000-gebied kómme, of: neet te dön bie hoeagspanningsleidinge, of: windjturbines motte minimaal `ne bepaoldje aafstandj höbbe toet weuninge. Dan pakke ze `n kaertje vanne gemèndje, arcere alle gebiede wo windjmeules neet moge kómme en vervolges blieve d'r `n aantal ''witte'' plekke euver: de potentiegebiede. Dao kwome 4 potentiegebiede oet: `t Mienwaegplateau, `t boetegebied tösse Vloearep en Postert, `t Linderveldj en Ieësele.
Veurselectie
Vervolges haet `t college ane raod veurgestèldj óm `t Mienwaegplateau en Ieësele wiejer te gaon óngerzeuke. Dao waerdje de gansen tied de indrök bie gewek det deze selectie is gedaon op basis van dae ruumtelike verkènning. Det is dan ouch logisch, want es se nanneet wèts wo die dinger überhaupt moge kómme, dan kóns se-n ouch gein potentiegebiede selectere óm wiejer te óngerzeuke. Toetdet veurige waek, nao aanleiding van `n Woo-verzeuk, nag `n rapport van Pondera oet `n laaj kwoom gevalle. Det waas de rapportage van `n haolbaarheidsstudie nao windjmeules op `t Mienwaegplateau en Ieësele en waas ouch gedaagteikend op 4 juli. Det beteikentj dus det dae veurselectie al waas gemaak ruum veurdet det rapport euver ruumtelike verkènning waas opgeleverd. En ouch veurdet de gemèndjeraod hie-euver waas geïnformeerd. Nag opmèrkeliker is det `t college neet oppe huuegdje waas van det rapport. Inne oetzending ''Wo höbbe veer `t euver'' van OR6 verklaordje de verantjwaordelik wèthajer Westhelle-Aelen neet te weite waem binne de gemèndje precies opdrach haet gegaeve veur dae haolbaarheidsstudie.
Veer höbbe geprobeerd `n reactie te kriege vanne wèthajer, mer zie waas telefonisch neet bereikbaar veur ós. (In GroenLinks-kringe numme ze det ouch waal een groot-wassinkje doen.) De verantjwaordelik ambtenieër waas in gesprek, mer veer wachte nag op `n telefoontje truuk. Spannend!
D'rvan oetgaondje det Westhelle de waorheid sprik is `t lèsgeneumdje scenario oet te sloete. Wie zitj det dan mit `t scenario det Jan Smits waal oppe huuegdje waas van de opdrach veur dae haolbaarheidsstudie. Nou, gister publiceerde de stuurgroep Doordachter Duurzaam op häöre Facebookpagina `n memo van Pondera aan de gemèndje euver `ne opbringsberaekening veur windjturbines op `t Mienwaegplateau en op Ieësele. Deze memo is gedaagteikendj 29 mieërt dit jaor. Bliekbaar is dus al veur april dit jaor dae veurselectie gemaak. Det is dus veur `t aantraeje van Westhelle en doe loog dit dus op `t tejjerke van Smits. En dan is `t dus plausibel det Westhelle hie inderdaad nieks van aaf wis. Merja, `t kan ouch nag altied good zeen det de ambtelike organisatie `t college neet oppe huuegdje haet gebrach vanne opdrach óm det haolbaarheidsóngerzeuk te doon, waat op zich waal opmèrkelik is.
Versienómmers
De rapporte wo me de gansen tied euver sprik höbbe allebei `t versienómmer 2.0. Det bekeikentj dus det d'r zeker nag eine veurige versie mot zeen gewaes van allebei de rapporte. Wienieë zeen die dan opgeleverd? Waas `t college waal oppe huuegdje van die rapporte en de inhaad? En zoea nae, woróm neet? D'r blieve nag `ne houp vraoge euver de procedure onbeantjwaord. Haopelik det daen ambtenieër nag truuk belt. Of anges haet de wèthajer Westhelle kómmende goonsdig hieël get oet te lègken op daen inspraokinformatieaovendj in `t Dörpshoes.
Update: Veer höbbe de verantjwaordelike projecleider
gespraoke. Hae bevestigd det de potentiegebiede al ieëre bekindj wore binne
de ambtelike organisatie, dus veurdet `t rapport euver de ruumtelike verkènning
waerdje gepubliceerd. Aan de handj van de raodsbesloete die d'r loge, is dao
ouch al `n veurselectie gemaakt. De projecleider verklaort det de
haolbaarheidsstudie is oetgeveurd óm mieë zekerheid te kriege euver de
technische haolbaarheid nag veurdet `t veurstèl aan `t college waerde veurgelag.
Dus óm te veurkómme det potentiegebiede waerde veurgelag die technisch toch neet meugelik blieke te
zeen. De ambtenieër in kwestie zaetj daomit vanoet alle goje wil te höbbe gehanjeld.
`t College waas dus inderdaad pas in juli oppe huuegdje van de 4
potentiegebiede en waas inderdaad pas veurige waek oppe huuegdje van de haolbaarheidsstudie.
Tiejelike weuninge kómme oppe Kirktiend
De gemèndje haet gewikt en gewaoge, alle veurwaerd langs de plattegróndj van Mofert gelag en toet een besloet gekómme: `t woonerf mit tiejelike weuninge geit in Mofert kómme achter de speeltuin oppe Kirktiend. Det is dus op dae hoeager gelaege landjtóng waat zoea `t brook in löp.
Lóchfoto mit roead ómcirkeld de plaats wo `t woonerf geit kómme. (Bron: Gemèndje Roerdale)
Eder kirkdörp vanne gemèndje krieg zón woonèrf mit 6 tiejelike weuninge, wo d'rs later nag maximaal 6 bie kónne waere gezat. Inne gemèndje Roerdale is d'r `n tekort aan sociale huurweuninge veur urgente weuningzeukers oete gèmendje, mer daonaeve haet de gemèndje onnag de opdrach óm Oekraïners (kónne nie döks neet al heives?) en statushajers te hoesveste. Door in eder kern zón kleinsjaolig woonprojec te realisere, wiltj de gemèndje voldoon aan die behoeftes. In ein weuning kómme statushajers in te wone, drie zeen d'rs toebedeild aan Oekranïners en de euvergebleve twieë zeen veur urgente weuningzeukende oete gemèndje Roerdale. D'r is gekaoze veur tiejelike weuninge ómdet me oppe langere termien verwach det de behoefte aan weuninge geit aafnaeme door de toekomstige demografische situatie. (Det is lesige taal veur Die boomers gaon oeats allemaol de piep oet.) De bedoeling is det die huuskes 10 jaor bewoond gaon waere. Mer ja, veer weiten in Mofert wie det döks geit mit noeadweuninge; gank mer `ns veuraan op `t Mariaveldj kieke.
Veurbeeld van de Barli Duo, `t weuningtype waat gebroek geit waere veur dit projec. (Bron: Barli)
Bie-einkóms
De gemèndje geit op 28 september `nen inspraokinformatieaovendj organisere bie de Vogel. Deze is bedoelt veur ómweunende. Det die dinger dao gaon kómme steit al vas. Mer de burgers moge waal mitdinke euver `t inrichingsplan (parkeerplaats, beplantjing, enz.). Es se dao haer wils, dan mos se dich aanmelje via samendoen@roerdalen.nl.
Update: De gemèndje haet `t in häör communicatie euver óngevieër 24 bewoners. Verdeildj euver 6 hoezer zeen det 4 man per weuning. `n Oplèttendje Moferter oet Postert tipdje mich det die Barli DUO-huuskes veur 2 man zeen gemaakt. Mofert.nl zou Mofert.nl neet zeen es veer det neet toet oppe baom gingen oetzeueke. De gemèndje guuef aan det de huuskes ouch verkriegbaar zeen mit twieë slaopkamers en dan zeen ze waal gesjik veur 4 beweuners. Mit beveurbeeldj `n stapelbèd veur de kinjer zou d'r ouch `n gezin van 5 persoeane kónne gaon wone, aldus de gemèndje. Mer `t zou ouch kènne det in sommige weuninge 2- of 3-persoeans hoeshajes kómme te zitte. Dan mer haope det die statushajers waat in det hoes kómme te zitte neet nag `n gans arsenaal aan kinjer in `t landj van oearspróng höbbe zitte; dan wuuertj `t `n bietje krap nao de gezinshereniging.
Pffff, nag mieë informatie euver windjmeules
Dezen aovendj organiseerde de stuurgroep Doordachter Duurzaam in `t Döpshoes `nen informatieaovendj euver windjmeules. De groep vónj det zoeawaal de inwoners van Mofert (en ómgaeving) es de raodsleje nader geïnformeerd mos waere euver de impact waat windjmeules kónne höbbe op de ómweunende.
Sociale aspecte
Margo oet Genook trapdje aaf en ging in op de sociale aspecte. Zie vroog zich aaf wie se det draagvlak geis maete. (Dao haet recent nag emes `ne collumn euver gesjreve.) In wieverre höbbe ómweunende mieë rech van spraeke es de ''''gemiddelde'''' Roerdalenieër? Gooj vraog, mer bie de ieëste inspraokinformatieaovendj vanne gemèndje waerdje al aangegaeve det det later dore raod zou motte waere bepaold.
Leech en geluid
`t Blökske leech en geluid waerdje verzorg door Jos Lichtenberg (ech waor, gein grepke). Det verhaol waerdje ingeleid door `n filmke super gelikt filmke mit allerlei vergeliekinge en perspectieve. Veer kónne in eder geval concludere det dae kirktore van Mofert eigelik mer `n sjietteurke is.
Volges de beraekeninge van Lichtenberg zou bekans gans Mofert in mieë of mindere maote te make kriege mit slaagsjeem. Geïllustreerd mit `ne plattegróndj waas dudelik te zeen wo me wieväöl las zal höbbe van dae slaagsjeem. Hae haet `t wiejer neet gadj euver de wèttelike norme hie-euver. Volges `t rapport van Pondera motte windjturbines `ne automatische stilstandjverzening höbbe waat det dink mot stil zètte in bepaolde gevalle.
Es `t geit óm geluid is interessant det de norm oet geit van `n gemiddelde. Es die dinger `nen tied stilstaon (in verbandj mit te min windj, beveurbeeldj), dan bringt det dus `t gemiddelde ómlieëg. Det zaetj dus nieks euver wieväöl laeve die windjmeules moge make es ze waal drejje. Veur de res is `t ouch `n pulserend geluid, wobie de piek natuurlik hoger lèk es `t gemiddelde.
Techniek
Daen angere techneut van `t clubke - Hugo Verzellenberg - ging get wiejer in op de techniek. Die wieke van dae meule waere gemaak van `n composiet, `n glaasvezelversterkt kunshars. En dao kónne dus bliekbaar sjajelike stoffe vanaaf kómme. Door de slietaasj verluus eine zónne wiek 22 kilo aan materiaal. Óngerwindjs (wo Mofert lèk) zólle die deilkes op de ómweunende neer kónne dale.
Wiejer hieël väöl ingewikkelde beraekeninge euver `t rendement. Conclusie: `t redement is belabberd, gesjat op 13%.
Judith Goossens ging nag effe in op `t proces, zoeawie de gemèndje det duit. Volges häör mot d'r binne de RES (regionale engergiestrategie) mieë gedaon waere in euverlèk mit de anger gemèndjes. De gemèndje Roerdale krieg waal `n vaer inne vot gestaoken ómdet zie waal zelf de regie wille pakke. Es det zou waere euvergelaote aan de mert, dan kós se fluite nao dienen inspraok.
Landjsjap
Ter aafsloeting nag `n pleidooi van Fedor oet Genook euver `t Kestieël en zien landjsjap. De landjsjapsorganisaties zègke det se die windjturbines neet neer mos zètte in `n karakteristiek open landschap, dat zich onderscheid door een ongerepte horizon, cultuurhistorische waarde en dat voor mensen een prachtige plek biedt om rust en ruimte te ervaren. Deh! Esof Fedor dae zin zelf haet gesjreve.
Gaer nao Naer
Eine van de aanwezige haoldje aan det in Naer ouch windjmeules staon (tiphuuegdje: 200 maeter) en dao is ederein blie wie `n kindj mit die dinger. D'r waerje door emes anges al geopperd óm die dinger dan mer in Naer neer te zètte; ederein blie.
Volgende waek goonsdig informatieaovendj mitte wèthajer. Same time, same place. #zinin.
Patere: de zin en onzin van windjturbines
Aafgeloupe dinsdig tiedes de vergadering vanne raodsadviescommissie maakdje Hugo Verzellenberg (same mit twieë angere leje) van de stuurgroep Doordachter Duurzaam gebroek van zien inspraekrech veur burgers. Verzellenberg is dudelik de techneut van det clubke. D'r vele mich twieë dinger op aan zien betoog waat mich sterk deej dinke aan `n laezing euver de engergietransitie oet 2016: 1) `t Feit det zon en windj neet toezjoer engergie oplevere en des se dus `ne back-up nuuedig höbs. 2) Thorium.
In 2016 goof de Delftse ingenieur Theo Wolters `n laezing veur de Studuim Generale vanne TU van Delft. Det ging dus euver de zin en onzin van de engergietransitie. Dae laezing van `n kleine twieë en `n half oer is integraal truuk te kieke op YouTube. En `t is juus dae laezing wo ich geliek aan mos dinke wie Verzellenberg zien pleidooi heel.
Back-up van conventionele centrales
Hugo Verzellenberg haolt aan det zon en windj neet constant zeen. Det snap `n kindj. Gevolg daovan is det se-n altied `ne back-up nuuedig höbs van engergiebronne die flot op- en aafgesjaked kónne waere. In Nederlandj kums se dan gaw oet bie gaascentrales zoeawie beveurbeeldj de Clauscentrale in Brach. Es die centrales op vol vermoge drejje, dan zeen zie superefficiën en - zeker gaascentrales - hieël zuver, dus weinig oetstoeat van fienstaof en zwavel- en stikstofoxides (hmmm, waas d'r neet ouch `n stikstofprobleem in Nederlandj?). Es die centrales motte opstarte of neet op vol vermoge drejje, dan dan waere die centrales opèns verrekdes inefficiënt en vervoelend.
Theo Wolters euver de gevolge van `t op- en aafsjakele van fossiele centrales.
Verzellenberg ging in zienen inbring neet wiejer in op de naodeile van van `t op- en aafsjakele van fossiele engergiecentrales, mer begós mit `n opsomming van alternatieve constante engergiebronne.
Thorium
De inspraeker gebroekdje `n paar kieër `t waord thorium. Mer waat is det eigelik? Thorium is `n metaol waat es brandjstof kan dene in bepaoldje kernreactore. `t Geit dan óm de gesmoltezaatreactor (MSR); det is `ne kernreactore dae eigelik alle naodeile van `ne conventionele reactor neet haet. Det triggerdje mich ómdet ouch det door Wolters waerde beneumd es alternatief veur de (middel)lange termien.
Wolters stèlt de thorium-gesmoltezaatreactor veur es alternatief veur de energietransitie.
Det waas 6 jaor geleje. Wie zitj det noe mit dae thorium. Nou, China haet al zón dink geboewd veur teste, ane randj vanne Gobi-woestijn. Dae reactor wuuertj geëxploiteerd door de Shanhai Institute of Applied Physics (SINAP) en Verzellenberg nump dae naam ouch. Dae begin augustus haet de `t verantjwaordelike ministerie van China toestömming gegaeven óm de ieëste tests te doon. China löp dus dudelik veurop, op dit moment. Taenge 2030 wiltj `t landj `ne reactor van 373MW boewe. Ter vergeliek: de Clauscentrale levert 1304 MW.
Laezing van Theo Wolters euver dae gesmoltezaatreactor.
Oplossing veur de lange termien
`t Is dus waal dudelik det de thorium neet de oplossing is veur de doelstèllinge veur 2030. En det is in principe ouch neet nuuedig. Mit de planne waat d'r noe lègke veur zonneweides en zon-op-daak kan de gemèndje Roerdale de doelstèllinge van 2030 haole, zoea bevestigde wèthajer Wethelle-Aelen op dae raodsadviescommissievergadering. 2050 is `n anger verhaol: det doert nag 28 jaor. In daen tied kan hieël väöl gebeure: van nuje inzichte euver `t klimaat toet `ne kómplieët angere geo-politieke situatie. `t Is zelfs hieël good dinkbaar det in 28 jaor tied die doele veur de gemèndjes waere aangepas of zelfs aafgesjaf. Wèttelik vasgelagdje resultaatsverplichtinge zeen net wie dae kernreactor in Tihange: ze vertoeane wie langer wie mieë sjeurkes. En vreug of laat zal d'r `ne kamermieërderheid zeen óm die resultaatverplichtinge oet de wèt te haole (ómdet veer ze tonneet gaon haole). Ouch de ontwikkeling van nuje engergiebronne wie beveurbeeldj thorium kan in 20 jaor väöl versjil oet make. Op zich is `t dus neet zoea stóm óm dit saort exotische oplossinge te óngerzeuke veur de doelstèllinge van 2050. En dan is `t logisch óm zoeaget inne Regionale Energie Strategie op te naeme, zoeawie Verzellenberg bepleit.
Pondera boewdje same mit Sif en GE megawindjmeule
De hoogste windjmeule waat d'r op dit moment in Nederlandj steit
is de Haliade-X, op `t uterste punt vanne Twieëdje Maasvlakte. Volges Wikipedia
(dus dan is `t waor) is det dink 248 maeter hoeag. Dae huuegdje duit `n bietje
dinke aan de 250 maeter wo noe spraoke van zou zeen veur die windjmeules op
Ieësele.
Dae huuegdje van 250 maeter is natuurlik neet oete lóch
kómme valle. Nae, dae huuegdje is de referentiehuuegdje waat gebroek in `t rapport
euver windjenergie waat de gemèndje Roerdale haet laote make. En dae
huuegdje is es referentiehuuegdje genómme ómdet det, volges `t rapport, zón
bietje `t hoogste is waat d'r noe oppe mert is. Is waal zoea.
Mer waem sjreef det rapport eigelik?
`t Rapport is opgemaak door Pondera, `n adviesbureau det
gespecialiseerd is in haolbaarheidsstudies veur ''''''greune'''''' energie.
Truuk nao dae Haliade-X. Waem haet det dink ontwikkeld? Nou? Detzelfde
adviesbureau Pondera
dus. Same mit Sif en General
Electric. Det deej Judith
Goossens gister oete deuk tiedens de vergadering
vanne raodsadviescommissie. Zie maakdje same mit twieë anger leje vanne
stuurgroep Doordachter Duurzaam,
gebroek van `t burgerspraekrech. Noe kump natuurlik de vraog baovedrieve: is
Pondera neet veuringenómme mit dae referentieturbine van 250 maeter? Gooj
vraog. Volges WC-eend
is Pondera gehieël ónaafhankelik. Det geer `t effe weit.
De Haliade-X haet trouwens 320 miljoen gekos; of det neet te
väöl is veur oze gemèndje, vruueg Goossens zich aaf. Hie mot waere genuanceerd
det deze turbine `n prototype is. Prototypes zeen altied duurder es `n
off-the-shelf oplossing, ónger angeree ouch ómdet dao ouch miljoene aan R&D
in zitte.
Rendement
Wiejer heel Goossens `n betoog euver `t beperkte rendement
van windjmeules in `n gebied wo de windjsnelheid gemiddeld lieëg lèk. Die
dinger beginne überhaupt pas bie 3 Beaufort te levere en dan onnag mer op 1/64 van `t vermoge. En dus levert `t neet väöl op, op deze plaats, aldus Goossens.
Op zich neet zoea verwónjerlik, want die windjmeules waere zwaor gesubsidieerd
mitte ODE
waat veer allemaol euver oze energieraekening betale.
Waerdvermindering van weuninge
Oet óngerzeuk bleek det hoezer binne `ne straol van 2 km in
waerd dale; en dao vèlt `n aardig deil van `t Dörp binne. En wie hoeager de
meule, wie grotter de daling. Bie `ne tiphuuegdje van 140 maeter zou det 5%
zeen. Wie zou det zeen bie 250 maeter? Raoj `ns... Geinen data besjikbaar
natuurlik, want die dinger staon d'r nanneet. Goossens bewaert det daen daling
mieë es 10% zal zeen, al wuuertj dit percentage neet door häör óngerboewd.
Fèng, in eder geval zólle de waerdes dale waat zal zorge veur minder
OZB-inkómste, det is waal dudelik. En wie zit `t mit dae plansjaajvergoeding;
dao höbbe veer de gemèndje nanneet euver gehuuerdj.
Megawindjmeules op Iësele zeen MeDiScH eXpErImEnT!!!!!!!!1!!
Jao, geer laestj `t good. Die televisietores mit wieke waat hieël, hieël mesjiens op Ieësele motte kómme te staon zeen medische experimente. Det zaetj Chris Vleugels, zèk mer de Willem Engel van de stuurgroep Doordachter Duurzaam. Vleugels huuertj bie det clubke waat ouch bekintj is van de posters Duurzaamheid oké, mega-molens nee.
Chris Vleugels is psycho...psychiater en haet oppe vergadering vanne raodsadviescommissie es burger ingespraoke. Lank verhaol kort ging `t zich dróm det d'r neet of nauweliks gegaeves besjikbaar zeen van de gezóndjheidseffecte van windjturbines van deze huuegdje. Vervolges kwoom d'r `n opsomming van meugelike ''biewirkinge'' van windjmeules, al leek `t mieë oppe biesloeter van `ne willekeurig antidepressivum.
De in Mofert wonendje hoesarts René Theunissen (gein idee waem det is, nag oetzeuke) vindj trouwens ouch det `t in gang zètte van `n megaturbineprojec op Ieësele `n medisch experiment is. Det verklaort Vleugels.
Ter aafsloeting wies Vleugels de gemèndjeraod nag oppe groeate verantjwaordelikheid óm te besloete euver `n (hie kump d'r nans) MeDiScH eXpErImEnT. Efkes dachte veer det d'r nag `ne tribunaal-dreigement achteraan kwoom, mer det bleef oet.
`t Zomerreces is veurbie, dus de gemèndjeraod kan weer ane
slaag. De ieësvolgende gemèndjeraodsvergadering is waal pas op 29 september.
Mer zoeawie det gebroekelik is inne lokale politiek waere de besloete
veurberèdj door de raodsadviescommissie. En laot die noe net gister begós zeen
mit vergadere.
Desnaovendj óm half ach begintj de twieëdje vergadering van
dees commissie. En dae vergadering begintj al mit `n veur Mofert belaje
óngerwerp: Onderzoekslocaties
en strategiebepaling windenergie. `t Geit dus eigelik euver de vraog: kómme d'r
gein windjmeules op Ieësele of mesjiens waal? Meugelik kan me hie al e bietje
preuve wie de versjillende pertieje drin staon.
Volg vanaaf 19:30 hie op Mofert.nl de liveblog. Doe kóns de
vergadering ouch zelf volge hieje
(allein geluid, gein beeldj).
Update 19:45:
Psychiater Chris Vleugels is aan `t waord euver de gezóndjheidseffecte van windjmeules. Ondudelik of deze man namens `n fractie sprik.
Update 19:50:
Verhaol van Vleugels is dudelik: windjmeules des Todes zeen `n medisch experiment. (Toch `ne FvD'er?)
Update 19:51:
Noe `n vrouw aan `t waord. Naam waas slech verstaonbaar. Inspraekers zeen bliekbaar vanne stuurgroep Doordachter Duurzaam.
Update 19:55:
Mevrouw twiefeld aan `t rendement. De insigste windjmeule van 250 maeter tiphuuegdje in Nederlandj steit noe oppe Maasvlakte en is paeperduur.
Update 20:00:
Meneer Verzellenberg is noe aan `t waord euver nucleaire alternatieve. (Die vrouw sjreef zich bliekbaar Goossens.)
Update 20:05:
Wèthajer Westhelle-Aelen is aan `t waord. Mienwaeg zou zeukgebied motte waere vanwaege `n motie vanne raod.
Update 20:13:
Thevissen (Ons Roerdalen) sjetst `t risico det oppe Mienwaeg neet `t Wvg is gelag.
Update 20:15:
Eine meneer Visser (fractie: onbekindj) snap ouch neet woróm oppe Mienwaeg gein Wvg is gelag.
Update 20:18:
Meneer van Elmpt (Democraten Roerdalen; dus neet fractieveurzitter mevrouw Van Elmpt) vindj `t ouch mer nieks. DR kump inne raodsvergadering mit `n ammendement.
Update 20:20:
Meneer Wolters (fractie: onbekindj, d'r zitte waal mieë Wolterse inne raodsadviescommissie) is aan `t waord en haet väöl vraoge.
Update 20:25:
Wèthajer Westhelle-Aelen zaetj det de Wvg veural gesjikt is veur versnipperde gebiede. Oppe Mienwaeg is `t financieel risico grotter, ómdet de percele grotter zeen en de gemèndje dan verplich dae gróndj mot koupe.
Update 20:28:
Wèthajer Westhelle-Aelen noe euver draagvlak. Det is dus lestig. De raod mot dao mer euver beslisse.
Update 20:31:
Dae Visser bliek De Visser te zeen. PvdA-GroenLinks.
Update 20:33:
Doelstèlling veur 2030 zeen haolbaar mit de geplande zonne-energie. 2050 is `n anger verhaol.
Update 20:35:
Westhelle-Aelen: nuje nucleaire alternatieve zoeawie thorium (de gesmoltezoutreactor, red.) zeen nag neet riep óm noe toe te passe. Is ouch zoea.
Update 20:40:
Inspraekers en fracties moge noe veur `ne twieëdje termien.
Update 21:05:
Dit puntj kump definitief oppen agenda vanne raodsvergadering van 29 september te staon es bespraekstök. Oppositie adviseerd negatief. De coaltitie-pertieje gaon nag in beraod euver häör oeardeil.
Kudos veur mainstream mediaverslaaggaever Sam Hagens
Nao miene collumn van veurige waek mot ich toch effe truukkómme
op `t bashe van de mainstream media. Sommige reporters van de mainstream media weite
waal nag waat kritische journalistiek is. Ich höb `t noe euver Sam Hagens,
politiek verslaaggaever van Hart van Nederland
(en ''zoon van''). D'r wuuertj nagal `ns denigrerend gedaon
euver de nuutswaerd van `t SBS6-programma Hart van Nederland en veur `n deil is
det terech. Mer los daovan: Sam Hagens is `ne baas. Mer ech. Hae waas al zoeaget
de insigste politiek televisieverslaaggaever dae neet zoeamer genoege nump mit
`n wollig antjwaord waat politici bie de mediatraining höbbe gelieërdj.
Aafgeloupe vriedig waas Hagens in topvorm. Tiedens de waekelikse
persconferentie mitte minister-president zaegdje hae Rutte
van baove toet ónger door euver `n asielzeukers-opvangplek dae bliekbaar al
vaerdig loog, mer nanneet in gebroek waas. Rutte bleef de vraog ontwieke, mer
Hages bleef mer oethaole. Keep it up, Sam; en noe neet dich dore NPO
laote wegkoupe, zoeadets doe vervolgens neet mieë de waekelikse persco
''''moogs'''' doon.
Op1 is nag ummer kudt en Huub Stapel is nag ummer `ne baas
Aafgeloupe vriedig waas Cora van Nieuwenhuizen te gas bie
Op1. Waem waas Cora van Nieuwenhuizen ouch alweer? Weit geer nag: persies `n
jaor geleje? Wie de minister van Waterstaot van `t kabinet Rutte III aaftrooj,
ómdet zie `n
nuuj baantje haw. Zón baantje bie zón lobbyclubke? Det lobbyclubke veur de Nederlandse
engergiesector. Det baantje wovan Mark Rutte al op 23
juli op de huuegdje waas? Die mevrouw dus, waat nag zeker 5 waeke naodet ze
waas aangenómme door de energielobby, inne Trèveszaal vrolijk haet moogdje
mitbeslisse euver ónger angere de miljardebegruueting veur de energietransitie?
(Of dit de sjien van belangeverstrengeling haet, det moog geer zelf
beoeardeile.) Díé mevrouw, dét waas Cora van Nieuwenhuizen. Capice?
Cora van Nieuwenhuizen en Huub Stapel tiedes de oetzending van Op1 (bron: Welingelichte Kringen)
Fèng, díé mevrouw waas dus te gas bie Op1. Óm te kalle
euver det half Nederlandj straks de energieraekening
nimmieë kan betale. Mer, zoeawie veer van Op1 zeen gewèndj geit alles
volges `n strak protocol; `t is ja `n talkshow. Vas blökske in `t script
is det in `t begin `t dageliks nuuts wuuertj bespraoke. Mer waal kort hè, ech
kort! Van Nieuwenhuizen kreeg daobie `t waord euver de asielcrisis. Aan daezelfde
talkshowtaofel zoot ouch acteur Huub Stapel. Huub wool efkes vanne gelaegenheid
gebroek make óm Van Nieuwenhuizens aan te spraeke op häör zakkevölpraktijke.
Wie zie zich veur twieë en `ne halven daag wèrke, twieë en `n half ton nao
binne raektj. Doe merkdes wie langzaam de paniek toesloog, ouch bie de
presentators. Dit stóng ja neet in `t script en det kan natuurlik neet. PANIEK!
Ich vraog mich aaf wie det gesprek inne regiekamer ging:
Regisseur: Wie is die boomer op 7 uur. Éndjredacteur:
Wie? Dat fossiel linksvoor? Regisseur: Juist! Provinciaal accent. Houdt zich
niet aan onderwerp. Zal wel weer een boer zijn. Éndjredacteur, door `t
script blajerend: Hier staat... Ene Huub Stapel. Schijnt een acteur te zijn. Is
pas aan de beurt bij het cultuurblokje. Regisseur: Die gast gooit ons hele
script in de war. Éndjredacteur: Oké, afkappen. Regisseur bie Jort in zien
uuerke: Afkappen! Volgend onderwerp! Afkappen!
Huub Stapel veult Cora van Nieuwenhuizen ane tandj euver häör graaigedraag (bron: Jury's Blog)
Stapel bewaert det Van Nieuwenhuzien neet volges de integriteitsregelkes
haet gehanjeld. Van Nieuwenhuizen ontkèntj det stellig. Waem haet d'r noe geliek?
Noe bön ich geine expert es `t geit óm integriteitsregelkes en Huubke
waarsjienlik onneet. Mer gelökkig höbbe veer hie en dao nag `n paar
parlementariërs die (waal hel werke en) `ne initiatiefnota
höbbe gesjreve euver intergiteit binne de regering. Dao-in sjrieve zie det
dudelik is det Van Nieuwenhuizen zich neet aan de regelkes haet gehaje, of in
eder geval: zich neet haet gehaje aan waat is aafgespraoke bie häören
aanstèlling es minister. Volges Dassen en Omtzigt haet Huubke dus waal degelik
geliek. Fèng. Gaw door nao `t volgendj óngerwerp.
En noe zit ich in dubio waem `t predicaat Baas van de waek
mot kriege. Sam Hagens of Huub Stapel? Sam of Huub? Huub of Sam? Verrek toch,
woróm keze? Gedeildj ieëste plaats! Gelökkig zeen d'r nag miense waat op
nationale televisie `t vuur ane sjene dörve te lègke bie elitaire
baenkesjaegers en bewindjspersoeane waat totaal gein bezej höbbe van waat d'r
speelt ónger de doorsnee Nederlenjers.
Énj kómkómmertied
Zoea. Kómkómmertied is óm, vekantie is veurbie. Kónne veer
`t noe weer euver windjmeules höbbe?
...En gaon euver toet de orde vannen daag.
Kómkómmertied: woróm ich, es linkse rakker, GeenStijl volg.
Ich kóm oet `n gemaotigd socialistisch nès. En al sinds det
ich hökskes roead moog kluuere höb ich es zwervende kezer mit links stömgedraag.
Woróm bön ich dan `ne vaste volger van '''politiek rechse''' platforme wie GeenStijl en TPO?
Óm te beginne mot me weite det de terme (politiek) links en rechs allewiel te
pas en te onpas waere gebroek. Vanoet de rechter hook wuuertj alles waat mer e
bietje klimaatactivistisch en woke is, extreem links geneump. Angesóm wuuertj
alles waat nao conservatisme neigt es extreem rechs weggezat.
Truuk nao de vraog, of baeter gezag: `t antjwaord dao-op.
Hieël sumpel: ich vinj `t neet zoea hieël interessent óm de gansen daag mien
eige meining te laeze. Anger meininge zeen väöl interessanter, mits grónjig
óngerboewd. Ich vinj det ich mien eige meining constant mot oetdage mit
taengeargumente. `n Good taengeargument kan mien meining doon verangere in `n
nag baeter óngerboewdje meining.
Politieke correctheid
Wits se wo ich ouch `ne sjurfhaekel aan höb? Aan politieke
correctheid. Allewiel wurmp me zich döks tösse allerlei hèlge huuskes door, bang
det me éín wäördje zaet of sjrief waat bie emes `t verkieërdje kaelgaat
in sjuut. Of - erger nag - waere probleme die d'r zeen en zörg die me haet döks
neet oetgespraoke, bang óm intolerant euver te kómme. Van eine kantj is det
nag begriepelik ouch. Es se demonstreers taenge `n AZC van 300 man in `n dörp
van 3500 man, dan wuuers se weggezat es xenofoob. Bös se kritisch op de
energietransitie, dan bös se `ne klimaatontkènner. De hiebaove geneumdje nuuts- en opinieplatforme mit
'''''rechtse signatuur''''' höbben euver `t algemein nieks mit politieke correctheid en
dao haaj ich waal van. `t Vrieje waord steit hieël hoeag
in mien vaandel. En jao, dan zal ouch waal `ns emes zich beledigd veule. Mesjiens ichzelf waal. Det offer
bring ich mit alle leefdje veur dit gróndjrech.
Stand-upcomedian Steve Hughes euver beledige en beledigd waere
`n Podium veur ederein
Es se kieks nao de vaste columniste van TPO, dan zuus se dao
aad-politici oet de rechter hook, zoeawie beveurbeeldj Geert Dales en Eduard
Bomhoff. Mer ouch columniste oet `t socialistische kamp wie Chris Aalberts en aad
Twieëdje Kamerlid Roland van Raak kómme aan bod. Van Raak sjreef in ziene 250ste column veur TPO euver deze 'paradox'.
En bäökers oet `t rechse kamp waat probleme höbbe mit deze combinatie (dóm
rechs), dao is TPO zoea vaerdig mit.
Ouch GeenStijl wuuertj döks verwete det `t `n rechs podium
is. Dao bön ich `t neet mit èns. Toet begin veurig jaor haw GeenStijl
de waekelikse talkshow Chips. Nootjes. Bier. op YouTube. Edere waek eine gas: det
leep oeterein van Renske Leijten toet Richard de Mos en van Tim Hofman toet
Wierd Duk. Van allerlei politieke en maotsjappelike kluuere dus.
Thierry Baudet de oeare gewasse
Van vreuger oet waas d'r `ne bezunjere bandj tösse GeenStijl
en FvD. Zie höbbe doe ouch same det Oekraïne-referendum oppe kaart gezat, wie FvD
nag `nen denktank waas. Langzamerhandj begós dae Baudet wie langer wie mieë aaf
te roetsje. GeenStijl haw geine zin óm die stóm tuuen mer te blieve goodkalle.
In de YouTube-serie Het Oranjegevoel krieg de FvD-veurman hie-euver de oeare
gewasse door GeenStijl-verslaaggaever Tom Staal.
Tom Staal guuef Thierre Baudet repliek euver de ónaafhankelikheid van de journalis
NOS iS fAke NeWs!!!!!1!
Det huuers se de lèsten tied waal dökker, mit name vanoet de
complothook. Kiek: edere nuutsdeens nump waal `ns nuuts euver waat later neet bleek
te kloppe. Zoea ouch de witte
buskesbrigade. Dus es se de NOS geis doeadchecke, dan vinjs se óngetwiefeld
waal `n berichske waat neet waor bliek te zeen. Euver `t algemein bringe de
mainstream media, zoeawie me zet nump, geine kwatsj. Waal bringe de mainstream
nuutsmedia döks `n nagal einziejig beeldj, volges mich. `n Beeldj waat in de
meiste gevalle in lien lèk mit `t beleid vanne regering. Det zuus se bie
óngerwerpe wie corona, klimaatverangering en stikstof. En ich kan mich
veurstèlle det miense dao get van gaon dinke.
Jan Dijkgraaf euver aafhankelike journalistiek
Num `ns `n veurbeeldj, Pater
Kiek nao dit recent veurbeeldj: veurige waek is oetgekómme
det NPO-directeur
Frans Klein behuuerlik zien beukske te boete is gegange. D'r waas in 2019
`n integriteitsóngerzeuk nao hem ane gang en doe haw d'r de toenmalige directie
van BNNVARA ónger drök gezat óm neet aan det óngerzeuk mit te wèrke. Anges zou
det gevolgen höbbe veur de handel van BNNVARA. Chantaasj dus, smerig
machsmisbroek. Bedink dich det deze miens oeteindelik bepaoldj waat d'r bie NPO
waal of neet oppe televisie kump.
Belangriek nuuts, zots se zègke, aangezeen deze miens van
oos belastingcente wuuertj betaald. En waat sjieve de mainstream media hie-euver:
NOS: nieks.
EenVandaag: nieks.
Nieuwsuur: nieks.
Mer good, det is allemaol NPO. Die kieke dus waal oet, zoeadet
ze neet door Klein vanne buus waere gehaold. Veer höbbe toch onnag commerciële pertieje?
RTL Nieuws: nieks.
Hart van Nederland: onnieks.
Nu.nl: nieks.
En de ajerwitse gezètte dan? AD: nieks. De Telegraaf: nieks.
Óngerzeuksjournalis Ton F. van Dijk, dae dit sjandaal nao boete haw gebrach,
sjrief veur HP/De Tijd; die brachten `t waal. GeenStijl sjreef d'r euver. Spreekbuis.nl ouch. Jan Dijkgraaf sjreef
d'r breefke euver. Mainstream media: pri pri pri.
Kómkómmertied: de not-in-my-backyard-impasse van windjmeules
Draagvlak: es `n bestuur in oze polderdemocratie `n vervaelend besloet wiltj naeme, dan kump daen term vreug of laat ómme hook kieke. Of det noe is bie `n reorganistatie van `n bedrief, vestiging van `n asielzeukerscentrum of bie `t plaatse van windjturbines. Zoea ouch bie `t plan óm televisietores mit wieke te plaatse op Ieësele. In de samevatting vanne ieëste inspraokinformatieaovendj euver windjenergie wuuertj door de gemèndje bevestigd det voldoende draagvlak van groeat belang is, zeker veur `n windjenergieproject. Mer wienieë is d'r spraoke van voldoende draagvlak en wie kóns se det maete? Det is nanneet dudelik. `t College geit same mitte gemèndjeraod bepaole wie ze draagvlak gaon maete.
Es se d'r euver geis naodinke is draagvlak `n begrip waat zoea rekbaar is wie `ne pos-elestiek. Neet allein is voldoende draagvlak subjectief, mer doe kóns draagvlak ouch op versjillende menere interpretere. Zoea zaetj de gemèndje det ze neet allein kieke nao `t draagvlak van ómweunende (zèk mer: de Moferter), mer ouch nao `t draagvlak inne ganse samelaeving van Roerdale. En dao wrink noe juus de sjoon. In dit geval geldj namelik ongetwiefeld `t not-in-my-backyard-principe. De kans is groeat det `t de meiste inwoners van Vloearep egaal is es d'r 4 van die televisietores mit wieke op Ieësele waere opgetuug. Angesóm zou `t de gemiddelde Moferter `n rotzorg zeen es oppe Mienwaeg `t oetzich wuuertj verfraaid mit `n stök of get van die dinger. Wie relevant is dan nag `t draagvlak ónger de inwonders van Roerdale es gehieël? Mot `t draagvlak ónger de ganse bevolking neet óngergesjik zeen aan det van de ómweunende? Es nemes zónnen tore in zienen achterhaof wiltj, mos se dan neet concludere det d'r gewuuen gein maatsjappelik draagvlak is?
Treffend veurbeeld in dit kader is Amsterdam. `t Bestuur van de Lieve Stad van Hoop, det nag greuner is es Timmerfrans himself, haw ouch `n zeukgebied veur windjenergie aangeweze: IJburg. Mer ho, ho, det waas neet de bedoeling! Dao woont namelik `n groeat deil van `t GroenLinks- en D66-electoraat. De klimaatactivistische IJburgenere wiste neet wie flot ze spandeuk moste gaon vèrve laote drökke en in opstandj kómme taenge det besloet. Toen waas Windpark IJburg hieël gaw van de baan. Behalve det de betrokke wèthajer häören achterban haw te dene, wis `t college mer al te good det in det stadsdeil genóg advekaote wone die mit alle plezeer bereid zeen óm pro deo te procedere toet ane Raod van Staote. Get waat se vanne Bijlmermeer neet kóns zègke.
Draagvlak binne de gemèndjeraod is ouch nuuedig; det sprik veur zich. Zie motte ja die besloete van `t college goodkeure. In principe zou de raod `nen aafspegeling vanne bevolking motte zeen. De gemèndjeraod van Roerdale haet `ne M-factor van 16% en det is redelik representatief. Van de drie Moferter raodsleje zeen d'rs 2 van ein van de coalitiepertieje. Daobie kan Willem vanne Koets es pertieleider vanne grotste pertie dinkelik get extra gewich inne sjaol lègke. Ich verwach van hem `ne uterst kritische blik, zeker ómdet hae in Mofert-Zuud is opgegreujd.
`t Blief aafwachte, mer haopelik wuuertj in deze casus serieus raekening gehaje mit `t draagvlak ónger de getroffe bewoners, in taengestèlling toet wie det op lanjelik niveau regelmaotig `t geval is. Opvanglocaties veur asielzeukers is ouch zón not-in-my-backyard-verhaol. Draagvlak róndj potentiële locaties ontbrik kómplieët. En neet ómdet ederein wo zón locatie mot kómme taenge `t opvange van vluchtelinge is. Nae, det kump ómdet ónger verantjwaordelikheid van Rutte al jaore de euverlas van mit name veiligelanders en oetgeprocedeeerde waesdrievers handj euver handj toe nump. Deze en veurige regeringe höbbe `t draagvlak zelf laote slinke toet de gruuedje van `ne poszegel. Draagvlak is dan ouch neet mieë relevant veur de regering: es puntje bie päölke kump, dan wuuertj `t draagvlak óngergesjik verklaord aan angere belange. Zoea zoge veer dees waek nag wie staotssecretaris Van der Burg (bekindj van oneliner Hoe meer asielzoekers, hoe beter) zich de vot aaf vaeg mit de lokale democratie en geit 300 asielzeukers proppe in `n hotel in `n dörp van 3595 inwoners. College kaltgestellt, gemèndjeraod kaltgestellt, kezer kaltgestellt. Ziene breef ane Twieëdje Kamer euver dit besloet sluutj hae aaf mit: Het investeren in het draagvlak en de dialoog met de gemeente blijft onverkort de inzet. Dao koupe de inwoners van Tubbergen weinig veur. `t Book is al ómgedrage. Mer pas op: verdoontj uch neet euver Tubbergers.
Kómkómmertied: neet alle boere höbbe dieke aerpel
Wits se wo ich `n sjurfhaekel aan höb? Aan activiste die
meine det ze anger luuj de vriejen doorgang te motte weigere op - ich num mer
`n dwarsstraot - aafrit
Ruuestere, de Midde-Pieëlwaeg
of beveurbeeldj de A12.
Oprume, aafveure, weg mit dae kraom. Gank dien eige oprit of plaats mer
blokkere. En es se gein plaats höbs, dan blokkeers se van mien paart dien
veurdeur mit `ne vloertrèkker, mer val mich dao neet mit lestig.
Wits se wo ich nag mieë `ne sjurfhaekel aan höb? Det miense die
`n agrarisch beroep beoefene (laes: boere, red.) door sommige luuj waere
behanjeld esof `t kleuters zeen. Esof ze allemaol zoea dóm zeen wie `t echelste
van e verke. En jao, ich weit det d'r ouch zat boere mit hieële dieke aerpel
zeen. En ich weit ouch det gemiddelde boer neet bie de intellectuele elite
huuertj. Mer d'r is `n essentieel versjil tösse intellect en wiesheid.
Zoea kreeg MinJus Dilan Yesilgöz `t vaerdig óm te tweeteEen strafblad heeft gevolgen. Nae! Serieus? Nae... boere weite det neet. Miense
die oppe sjoefelacademie höbbe gezaete zeen dao volges Dilan te dóm veur. Ich weit
anges nag waal `ne
boer oet Mofert dae mer al te good witj det `t verstrekkende gevolge kan
höbbe es se veur eige Richter speels. Dan is `n straofblaad dinkelik nag `t klinste probleem.
Mer de hoofpries veur neerbugendheid geit nao...
(trómgeroffel) Hugo Logtenberg. Waem? Ja, precies. Logtenberg is eine
van de 328 presentatore van Op1. Hae moog edere maondig de vraoge oplaeze waat
de redactie bedach haet. Op maondig 27 juni moch Boer
Koos (Cromwijk) bie Op1 aansjuve óm te kalle euver de boereproteste. Op e
gegaeve moment stèlt Boer Koos det d'r nag foute in de modelle zitte. (Kiek `t
fragment hieje,
vanaaf 11:30) Foei, Boer Koos! Det moog natuurlik neet hè, computermodelle van
de euverheid in twiefel trèkke. Modelle vanne euverheid kloppe altied, mer
boere weite det neet. Boere snappe det neet. Boere zeen dóm. Logtenberg witj
dan ouch neet wie flot d'r Boer Koos mot óngerbraeke: Dat is gewoon echt niet
waar wat u zegt. Er is echt geen enkele twijfel over die modellen. Nounou
Hugo, det is waal `ne hieël stellige oetspraok. Det zal dan waal waor zeen. Of
toch neet? Kóm d'r mer in, Koos: Mag ik dan een voorbeeld geven. Oei, det
waas natuurlik ouch al neet de bedoeling: det d'r `ne boer aan taofel zitj waat
zich neet zoeamer luuet betichte van `t verspreië van nepnuuts.
Logtenberg probeert Boer Koos de móndj te snoere, mer hae
luuet zich de kieës neet vanne botram vraete. Hae vertèldj kort en bondig det d'r
waal degelik kritiek is op die modelle. En neet vanoet eige óngerzeuk op
Facebook of anger dónkere krochte van internet. Nae, de kritiek wo Boer Koos `t
euver haet kump van `ne professor.
Eine dae gepromoveerd is op `n stikstof-gerelateerde studie. `Ne weitensjapper dus,
mit kènnes van zake. Eine dae es klap oppe vuurpiel onnag `ns lid is van vieëstapelhalveerdersclub
D'66. De modelle zeen dus waal degelik twiefelechtig. Mer det moog bliekbaar
neet aan daen talkshowtaofel waere bespraoke; neet op det moment es `t aan Hugo
Logtenberg lèk: Dit gaat echt te ver voor deze tafel voor vanavond.
Bliekbaar is dit journalistiek volges Hugo Logtenberg: ieës
dae boer `n vaeg oete pan gaeve ómdet d'r zoeagenaamp kwatsj aan `t verkondige
is. En es dae boer vervolges repliek guuef mit verifieerbare feite, dan flot `t
gesprek aafkappe en door nao `t volgende óngerwerp. Ich höb noeats oppe sjoeal
veur journalistiek gezaete, mer ich stèl mich gans get anges bie veur bie goje
journalistiek. In eder geval neet zelf hieël hel rope waat waal en neet waor
is. Laot miense mit versjillende opvattinge aan `t waord en vraog ze `t haemp
van `t lief. Veer es loesterieërs kónne dan prima zelf oos conclusies trèkke. De
gemiddelde nuutsconsument is neet dóm. En de gemiddelde boer onneet.
Last minute update: De boer mit de diekste aerpel is vandaag mit `t juuste bein oet bèd gestap en duit `n handjreiking nao `t kabinet: Farmer Defence Force sjort alle helle acties toet nader order op nao aanleiding van `t rapport van Han Lindeboom. Ich bön bang det dit neet mieë es wishfull thinking is. De vraog is of de top van D'66 truuk wiltj kómme op `t drastisch inkrimpe vanne vieëstapel, aangezeen Lindeboom al ieëre gecancelled is door ónger angere Tjeerd de Groot, ómdet zien verhaol kaore oppe meule van Baudet zou zeen. Daen D'66-commissie stikstof, wo Van den Oever `t euver haet moog gein D'66-logo mieë op häör rapporte zètte. Wie dan ouch: kudos veur FDF vandaag.
Televisietores mit wieke op Ieësele
`n Paar waeke truuk haw de gemendje Roerdale `ne inspraokinformatieaovendj
euver windjmeules georganiseerd. Helaas waas de voltallige redactie van
Mofert.nl mit reces vakantie en/of op femieljebezeuk in Zwitsterlandj. D'r waas
dus geinen inkele verslaaggaever van Mofert.nl in de gelaegenheid óm dae
bie-einkóms bie te wone (Waem plant zoeaget ouch inne vakantie?).
Det is erg jaomer, ómdet Ieësele (ouch waal bekindj es Mofert-Zuid)
`t ieëste gebied is wo serieus wuuertj gekeke
of de gemèndje dao `n stök of get Televisietores mit wieke kwiet kan.
Vanoet oos vakantieadres zoge veer de nuuedige ophef op
social media euver de huuegdje van die klómmele. D'r waerdje nao hertelus
vergeliekingsplaetjes ineingefispernöld en op Mofert
Mien Dörpke sprook ederein d'r sjanj van.
Wie zitj det dan mit dae huuegdje?
In `t rapport
waat in opdrach vanne gemèndje is gemaak, wuuertj inderdaad oet gegange van `ne
ashuuegdje van 160 maeter en `ne tiphuuergdje (hoeagste punt van de wieke) van
180 m. Det zoue dan nagal kolosse van windjturbines zeen. Mofert zou daomit in
eine kieër -BAM- inne top 25 van hoeagste constructies van Nederlandj invlege;
bie det lieste tèlle de wieke nanneetèns mit. Zónger de wieke is zón dink aeve
hoeag es de televisietore
van Remunj. Aangezeen dae rotorkas ongetwiefeld nag waal `n maeterke baove
de as oet zal staeke winne veer `t sowieso van Remunj. In Limburg hove veer dan
allein mer de sjaorstein vanne nitrietfebriek vanne DSM baove ós dölje.
Woróm is in det rapport raekening gehaje mit van die wuilesse?
Det kump ómdet de gemiddelde windjsnelheid in oos Limburg relatief lieëg is.
Aan zieë wejd `t uiteraard heller. Wie hoeager det die dinger zeen, wie mieë
ze oplevere (of wie ieëre ze rendabel zeen).
Mer `t bureau waat det rapport haet gesjreve, bepaoldj
oeteindelik neet wie hoeag det die dinger gaon waere en of die dinger d'r
überhaupt kómme. Det is `n politieke keus dae door `t college en oeteindelik
dore gemèndjeraod wuuertj genómme. Ómdet veer es redactie daen aovendj allemaol
mitte voel kloeate örges in `t verre boetelandj veure vawwage `ne Weike Stephan
weg zote te nippe, höbbe veer de wèthaje neet kónne bevraoge euver waat zie
vindj van 250-maeter hoeage windjmeules op Ieësele.
Mer, geine paniek. De gemèndje haet op 21 september al `ne
twieëdje inspraokinformatieaovendj gepland en dao höbbe veer ós alvas veur
aangemeldj. Wuuertj dus vervolgd.
Kómkómmertied: stikstofreductie - de noeadzaak
In deil twieë van dit drieloek euver stikstof probeer ich
get duding te gaeve aan en nuance aan te bringe in de discussie euver de
noeadzaak.
Stikstof is gein vergif
Net wie CO2 wuuertj stikstof de lèsten tied geframed es get
slechs. Mer: plantje höbbe stikstof in de vorm van ammenjak en stikstofoxides
nuuedig óm te greuje. De ein plantj get mieë es de angere. Sommige plantje,
zoeawie brandjnetele en braome gaon wie `nen trein op stikstof; buim trouwens
ouch. En det is ouch geliek `t puntj: wie mieë stikstofneerslaag, wie mieë van
dit saort plantje d'r greuje. Die kónne dan anger saorte euverwoekere wodoor de
biodiversiteit achteroet kan gaon.
Natura 2000
Natura 2000-gebiede zeen gebiede die motte voldoon ane
Europese Vogel- en/of Habitatrichlien. Dao kóns se van alles van vinje, mer vas
steit det me binne de Europese Unie haet aafgespraoke det de lidstaote
maotregele motte naeme óm die habitats in standj te haje. Wie me det duit, is
neet in petóng gegaote. Det is namelik ouch sterk aafhankelik van `t saort
gebied en van waatfer saort (plantj of bieës) me dao wiltj behaje. Beveurbeeldj:
`t habitatrichliengebied
Abij Lilbosch & aad kloeaster Deelgeerd is d'r óm
bepaoldje zeldzame vlaermoessaorte te besjerme. Stikstof is hie neet van
belang; dao is `t van belang óm te kieke det die bieëster neet te zieër waere
gestuurdj en det die zolders van die aaj geboewe toegankelik blieve veur die
vlaermuus. Dit N2000-gebied is dan ouch terech weggelaoten oet de
richtgevende emissiereductiedoelstellingen.
`t Is dus van belang óm te weite of dae reductie van
ammenjakoetstoeat waat me volges de
kluuerplaat in `n bepaoldj gebied wiltj bereike, ouch
daodwèrkelik lèdj toet instandjhajing van die habitats. Is det neet zoea, dan
zoue de genómme maotregele veurnieks zeen gewaes en volduit me onnag neet ane
Europese aafspräök. Det is precies de raeje woróm de parlementariërs
Pieter Omtzigt (Lid Omtzigt) en Caroline van der Plas (BBB) recent
kamervraoge höbbe gestèldj óm te kieken of de veurgenómme
maotregele waal bereike wo ze veur zeen bedoeld. De doele die noe op taofel
lègke zeen gebaseerd op modelmaotige beraekeninge. Modelle wo nagal `t
ein en
anger op is aan te merke.
`nen Eventuele groeatsjalige oetkoup van boere haet economische
gevolge en kan gevolge höbbe veur de sociale cohesie en cultuur van `ne
bepaoldje regio of plaats. Volges artikel 2, lid 3 de Habitatrichlien mot de
regering hiemit raekening haje in häör beleid:
In de op grond van deze
richtlijn genomen maatregelen wordt rekening gehouden met de vereisten op
economisch, sociaal en cultureel gebied, en met de regionale en lokale
bijzonderheden.
Anger wèttelik kader
Óm `t ein en anger in `n wèttelik kader te gete haet me begin
2021 `t Besluit
stikstofreductie en natuurverbetering aangenómme. Mit dit besloet waere resultaatsverplichtinge
opgenómme inne Wet natuurbescherming. `t Kabinet mot zich haje aan dees resultaatsverplichtinge.
Mer, `t is `n politieke keus óm dae wèt zoea te laote. Es bliek det `t draagvlak
onvoldoende is, dan kan de politiek d'r zelf veur keze óm dae wèt te verangere.
Al mit al is `t ouch hypocriet det `t kabinet zich in de
beargumentatie van häör beleid regelmaotig versjoeld achter verplichtinge en
gerechtelike oetspräök. In `n anger geval wo de rechter `n ministerie oppe
vinger haet getik, wuuertj d'n oetspraok vanne rechter mit alle gemaak naeve
zich neer gelag en wuuert doeadleuk beslaote om dan
mer daen dwangsom te betale van oos belastinggeldj.
Biodiversiteit
Wie zitj det mit dae biodiversiteit? Mesjiens waal de meis
relevante vraog in dees kwestie. Door natuuralarmiste wuuertj döks gezag det de
biodiversiteit achteroet holt en det d'r noe 15% euver is van de saorte waat
oorspronkelik in Nederlandj wore. De indicator waat aan dezen oetspraok ten
gróndjslaag lèk is de Mean Species Abundance (MSA), waat inderdaad aan guuef wieväöl
saorte d'r in `n bepaold gebied nag euver zeen ten opzichte van `n onverstuuerd
ecosysteem. Belangrieke nuancering: in 1900 waas de MSA in Nederlandj nag mer
44%. Op zich is dit ouch redelik te verklaoren ómdet d'r ouch in 1900 in oos
landj al geine wildernis mieë waas, mer vriewaal allein nag mer
cultuurlandjsjap. In 1900 waas d'r nag gein spraoke van intensieve vieëteelt en
van kunsmès haw me nag noeats gehuuerd. Dus zeker 56% van de in Nederlandj
oetgestorve saorte höbbe nieks te make mit ammenjakneerslaag.
Daen MSA is in 1990 gedaald toet 14%. Daobie mot waere gezag
det de waerdes van 1900 en 1990 op basis van versjillende methodes zeen
bepaoldj. Miense die `n bietje verstandj höbbe van maetsysteemanalyses (zoeawie
ich) weite des se de resultate van twieë versjillende maetsysteme noeats
ein-op-ein moogs vergelieke.
Det de biodiversiteit achteroet holt is subjectief. Hollen
suggereert det det proces flot geit (of flot haet gegange). Of get flot of
langzaam geit, is `n meining. Det de biodiversiteit in de aafgeloupe ieëw
achteroet is gegange, dét is `n feit. Es se zoea in de grafiek hiebaove kieks
is det te zeen. Ouch in Europa en werreldwied is `nen daling te zeen. Mich tunk
det daen daling in Nederlandj neet hieël väöl sterker is es in Europa en inne
werreld. Ich weit, ouch dit is `n meining; oeardeil zelf aan de handj van de
grafiek.
Vanaaf 1990 is dudelik `ne stabilisatie van de biodiversiteit
te zeen. D'n oetspraok de biodiversiteit in Nederland holt achteruit is op zien
zaachs gezag semmelik ongenuanceerd.
De staot van de natuur in de praktijk
De discussie geit veur `n groeat deil euver theorie, modelle
en conclusies oet complex óngerzeuk. D'r wuuertj door zoeawaal veurstenjers es
taengestenjers nao hertelus gecherrypickt oet `t besjikbaar arsenaal aan
weitensjappelike studies. In `t veldj loupe de meininge oeterein es `t geit óm
de staot van de natuur en de biodiversiteit. Aad boswachter Arend Spijker maak
zich ernstig
zörg euver de gevolge van stikstof: Stikstof maakt variatie in de natuur
kapot. Aad-regiohoofd van Natuurmonumenten Henk Rampen sjetst
`n anger beeldj: De natuur is niet zwak, en kan tegen een stootje. (Zónger
betaalmoer hieje.)
Bonusquote
De bonusquote is van ecoloog Allan Savory en kump oet de
film
Return to Eden van Marijn Poels. Dit geit neet euver stiksof, mer euver `t
spanningsveldj tösse theorie en praktijk, tösse observaties en modelle, tösse
science en academia en mesjiens waal euver `n spanningsverldj tösse boomers en
millennials.
Allan Savory: We're going to kill ourselves because of
stupidity
Kómkómmertied: stikstofreductie en innovatie inne vieëteelt
Nederlandj is al jaore kopluiper es `t geit óm innovatie
inne landjboew en vieëteelt. Ich laes döks det d'r gein landj is det
efficiënter boert en oos landj. Toch blief `t kabinet innovatie oetsloete es
oplossing van `t stikstofprobleem inne vieëteelt. Veurstenjers van inkrimping
vanne vieëstapel veure döks es argument aan det daen innovatie nieks of neet
genóg haet gebrach. Toch zuus se det d'n oetstoeat van ammenjak vanaaf 1990 mit
twieë derde is gedaald. En det terwiel de vieëstapel in dae periode neet
klinder is gewaore. Waal is de verhajing tösse de versjillende saorte vieë
verangerd, waat ouch van invloed kan zeen op d'n oetstoeat.
Neet edere innovatie duit waat `t belaof. Zoea sjient de emissie-erme vloer neet significant veur minder ammenjak-emissie te
zorge es `n ruuester. Zoea geit det mit innovatie: soms bliek
`t neet te bringe waat me haet verwach. Mer zal dae reductie van twieë derde in
de aafgeloupe 30 jaor allein `t gevolg zeen van `nen angere vieë-mix? Of is hie
innovatie toch veur `n groeat deil debet aan?
Innovatie kan op allerlei gebiede. Zoea kan me-n `t voor
waat det vieë vritj zoeadanig aanpasse zoeadet d'r minder ammenjak oet die
bieëster kump. `n Anger meugelike oplossing is `t aafvange van stikstof en
verwèrke toet kunsmès. Veur de klassieke productie van stikstofhajende kunsmès
gebroek me fossiele brandjstoffe. De Staotsmiene deje det al vanaaf 1929 mit de
oprichting van `t Stikstofbindingsbedrijf (SBB). Allewiel maak me stikstofhajende
kunsmès veurnamelijk door gebroek te make van aerdgaas. `t Aafvange van
ammenjak veur de productie van kunsmès zou daomit zorge veur `ne besparing van
aerdgaas, waat zeker `t aangeloupe half jaor winselik bliek te zeen.
`t Westfriese bedrief JOZ produceert al `n systeem waat dit
duit in serie: de stikstofkraker
Gazoo. Mit dees installatie kan me waal toet 80% stikstofoetstoeat reducere.
Daonaeve reduceers se onnag d'n oetstoeat van methaan, waat sterk breujkasgaas
is; väöl sterker es CO2. Dae stikstofkraker maak dus van zeik kunsmès, waat dae
boer dus kan gebroeke in plaats van det d'r de kunsmès mot gaon koupe. Zón dink
sjient óngerhalve ton te koste. Väöl geldj, mer es se alle 33.000 vieëhajers
zón dink cadeau duis, dan bös se nag gein 5 miljard kwiet. En wieväöl haw `t
kabinet ouch alweer besjikbaar gestèldj veur `t oetkoupe van boere? Viefentwintjig
miljard! Estebleef! Of se-n `nen ummer stalmès laeggoeajs.
Glaeske ammenjak d'rbie? Proos!
`Nen angere Nederlandse vieëteeltinnovator is Lely. Lely is
`ne klantj van miene wèrkgaever Neways en ich mot zègke det ich bès waal `n
bietje gruuets dao-op bön. De installatie waat dit bedrief haet ontwikkeld hètj
de Lely
Sphere. Deze zal ongetwiefeld waal anges wèrke es dae Gazoo, mer `t
resultaat blief `tzelfde: doe duujs d'r zeik in en d'r kump kunsmès oet. Zie
make reklaam mit mieë es 70% reductie van ammenjakoetstoeat.
Doe vruuegs dich aaf woróm det dit kabinet zoea halsstarrig vas
blief haje aan `t drastisch verkleine vanne vieëstapel door oetkoupe, of zelfs
onteigene van boere. Doe zots toch bienao gaon dinke det d'r get anges achter
zitj. `t Verkriege van goodkoupe boewgróndj wuuertj döks geneump, mit name
vanoet de complothook. Ich haaj `t d'r op det Kaag dae halvering vanne
vieëstapel haet weite te bedinge in de formatie. En de fracties vanne VVD, CDA
en CU teikene toet noe toe bie `t kruutske. Ich zèk uch: dit geit `n groeat
thema waere bie de Provinciale Staoteverkezinge van volgend jaor. Neet allein ómdet
de provincies dit beleid euvere sjötting gegoeajd kriege, mer ouch ómdet de
Provinciale Staote d'n Ieëste Kamer keze. En veur det d'r get moog waere
onteigend, zal d'r tonnag de ein af angere wèt dore senaat motte. Ich bön
benuujd.
Kómkómmertied: de waekelikse zomercolumn op Mofert.nl
`t Is kómkómmertied in medialandj. Oppe televisie nieks es
herhalinge, de Twieëdje Kamer haet ach waeke reces vekantie en ouch de
gemèndjeraod haet reces toet en mit augustus. `t College haet es lèste waopefeit
nag e bömke gedrop op Ieësele,
mer zal noe waal muuskesstil blieve toet september. Óm de laezers van Mofert.nl
toch `n bietje te bedene in deze zomerperiode, zal alwaekes `ne column
versjiene op Mofert.nl. De stökses van oze vaste columnis Pater zólle op
donderdig vanaaf 19:00 oere online staon.
De óngerwerpe zólle neet per se betrèkking höbbe op Mofert
of Roerdale, mer gaon waal euver `n actueel thema. `t Begintj mit `n drieloek
euver stikstof.
Ieësele good veur 3 windjmeules
Zoea geit det inne politiek: es se `n geveulig berich nao
boete brings, dan duis se det vlak veur de vakantie. Want es `t volk en de gemèndjeraod
truuk zeen van vekantie, dan zeen ze de hèlf alweer vergaete. Damage control
neume ze det mit `n good Mofers waord.
`t College haet gister bekindj
gemaak det zie op Ieësele de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) gaon
toepasse. Dit beteikentj det, es gróndjeigenieëre dao `ne lap gróndj wille
verkoupe, zie ieës de gróndj ane gemèndje te koup motte aanbeje. `t College
duit det ómdet oet óngerzeuk bliek det det gebied meugelik interessant kan zeen
veur `t opwekke van windjenergie.
Oetgekaok wie ze zeen, brach de gemèndje det bericht ónger
de kop Roerdalen stelt voorwaarden bij verkoop grond. Neet ech `ne clickbait;
Zónne saaie kop gaon die Moferter noests laeze, motte ze höbbe gedach. De redactie
van RoerdalenNU.nl waas wakker: zie nome `t berich vanne gemèndje integraal
euver, mer dan mitte kop Roerdalen:
Eerselen in Montfort geschikt voor windmolens.
Wo höbbe veer `t euver?
`t Geit óm `n 30 hektaar op Ieësele ten weste vanne Ieëseleziewaeg
toet ane gemèndjegrens. De Wvg is neet op eder perceel van toepassing,
waarsjienlik ómdet `n deil percele al eingendom vanne gemèndje zeen (ganse
kaart hieje).
In `t gebied wiltj de gemèndje de kansen van windenergie,
eventueel gecombineerd met andere vormen van duurzame energie (zonneveljer dus,
red.) onderzoeken. Door de Wvg toe te passe wille zie de regie haje. Volges `t rapport
Ruimtelijke verkenning windenergie Roerdalen is `t gebied good veur 3 windjturbines.
En noe dan?
`t Collegebesloet wuuertj in de ieësvolgende raodsvergadering
(29 september) behanjeld. Es de raod akkaord geit, dan kan `t óngerzeuk nao `t
opwekke van windjenergie beginne. Zoeawietj geer weit haet `t college de moel
vol van Samen Doen, dus d'r zal waal weer `nen inspraokaovendj informatieaovendj
waere georganiseerd in `t Dörpshoes. Kóm d'r mer in Jacqueline!
MofersMedia: Zwumbad `t Sweeltje in L1mburg Centraal
Gister waas bie L1mburg Centraal op L1 `n reportaasj euver
zwumbad `t Sweeltje. Verslaaggaever Jos van den Broek kump aangefietsj en
wuuertj vanachter de hèk oet hertelik verwelkomt door (bad)meister Marx. Dae
Jos merkt gans snugger op det d'r dao neet nao binne kan. Bliekbaar haet d'r
det bördje waat ane hèk hóng euvere kop gezeen.
Oet `n voxpop-blökske mit get opgesjaote pubers bliek det dae
jeug dao veurnamelik kump óm toet rös te kómme (en det is good te huuere). Nao
`n paar sfeerimpressies en get smalltalk van vriewilligers óngerein volgt `n
deepdje-interview mit Joost Marx. En es kees oppe taart krieg Joost onnag `n
geheimzinnig duueske euverhenjigd door de L1-reporter. Oet betroewbare bron höbbe veer vernómme det `t óm `n zomers L1 taofellake ging.
Kiek veur de ganse aaflevering van L1mburg Centraal hieje.
Kiek veur allein de reportaasj euver `t Sweeltje hieje.
Wie zitj det in Mofert mit dae stikstof?
Op 10 juni dit jaor slingerde minister veur Natuur en Stikstof
Van der Wal `n
kaertje de werreld in. Dees Richtinggevende
emissiereductiedoelstellingen per gebied-kaart (in de volksmoel ouch waal
stikstofkaart of kluuerplaat geneump) deej nagal get staof opwejje op `t plattelandj. Boere
trochte nao Stroe City óm te demonstrere en vandaag waerdje nag de A67 geblokkeerd
door boere die `t neet èns zeen mit de planne. `ne Moferter loeanwèrker ging zelfs mitten trakter nao de basissjoeal
in Mofert óm aandach te vraoge veur de problematiek. Mer wie zitj det in Mofert?
Hie-ónger vindj geer `n detail van det kaertje van Mofert en ómgaeving. Excuus
veur de belabberde resolusie; dit is wo veer `t mit motte doon.
In `t kader van dit dossier haet me-n `t döks euver Natura
2000, mer wie zitj det noe precies mit dae Natura 2000. Natura 2000-gebiede,
zeen aangeweze gebiede die motte voldoon ane Europese Vogelrichlien en/of Habitatrichlien.
De Vogelrichlien is al in 1979 oetgevónje óm zeldzame en bedreigdje vogelsaorte
te besjerme. In 1992 haet me de Habitatrichlien in `t laeve geropen óm ouch
bedreigde flora en - behalve veugel - ouch angere fauna te besjerme. Eder
lidstaot mot d'rveur zorge det de bedreigdje flora en fauna in die gebiede
behaje blief.
`t Dunsbiezeendje Natura 2000-gebied vanout Mofert gezeen is
`n habitatrichliengebied en besteit eigelik oet twieë deile (Sitecode NL2003002). `t Grotste van die twie lèk
oppen Deelgaard en bestriek `t gebied róndj `t aad kloeaster, wo al sins de
jaore taggedig `n sekte in is gevestigd. `t Is algemein bekindj det
de insekte in zien bestaon bedreig is; `t aantal saorte insektes
nump de lèste 20 jaor sterk aaf. `t Twieëje deil van dit Natura 2000-gebied is
Abdij Lilbosch. Det is neet ómdet `t Limburgs verke mit
oetsterve is bedreig, maar waarsjienlik is det óm de natuurlike habitat van
`n zeldzaam saort miens - de pater - te besjerme. Dit Natura 2000-gebied steit
neet op de stikstofkaart ómdet dees gebiede bliekbaar neet geveulig zeen veur
stikstof.
`n Anger Natura 2000-gebied is `t Roerdal (Sitecode
2003042). Óm ein of anger raeje huuertj bie dit gebied
ouch `ne strook langs `t Vlaot tösse Postert en d'n Annendaal enne Vars. `t Is
bekindj det hie de uterst zeldzame vlinder `t dónker pimpernelblawke veurkump. `t
Roerdal is habitatrichliengebied en volges de kaart waal stikstofgeveulig.
Habitatrichliengebied tösse Postert ennen Annendaal. Bron: Natura2000.nl
`t Zal nemes verbaze det Nationaal Park De Mienwaeg ouch
Natura 2000-gebied is (Sitecode
NL2000008); ouch stikstofgeveulig. Deze vèltj ónger zoeawaal
de Vogel- es de Habitatrichlien. Opmèrkelik is det ein of anger sekte op `t
terrein van `n aan kloeaster hie juus `n enclave vormt dae neet ónger de Vogel-
en Habitatrichlien vèlt; bliekbaar is dees sekte neet moet oetsterve bedreig.
In stikstofgeveulige Natura 2000-gebiede (greun op de kaart;
neet die dónkergreun kluuer) zelf wiltj me det d'r mieër es 95% stikstofemissie
wuuertj gereduceerd. In `ne strook rónjelóm die gebiede (lichgreun) wiltj me
70% stikstof reducere.
Op `t kaertje van de ómgaeving Mofert zeen veer `n paar
dónkergreune gebiede. Det zeen gebiede die waat op dit moment behuuere toet `t
Natuur Netwerk Nederlandj, ónger angere D'n Erks, `t Roeazendaal, `t Reigelsbrook,
`t Sweeltje enne Munniksbós. De res van `t ónbeboewdje boetegebied is paars
gebied. Det wiltj beteikentj dus det me róndj Mofert 47% stikstof wiltj
reducere.
Bonusquote
De bonusquote geit neet euver Mofert, mer haet waal
betrèkking op oos gemèndje. SGP-kamerlid Roelof Bisschop neumdje in `t stikstofdebat van
veurige waek donderdig de controverse det de Lapinus aeveväöl ammenjak oetstuuet
es 60 milkvieëbedriever terwiel dae vlak naeve Natura 2000-gebied De Mienwaeg lèk.
De Lapinus lèk op steinworp aafstandj van Natura 2000-gebied De Mienwaeg. Bron: Natura2000.nl
MofersMedia: Joey probeert `t nans
Joey
Vanherle, dae twieë jaor geleje lanjelike bekindjheid verworf es winnieër
van The Bachelorette geit nag `ne kieër `n poging wage óm mit `n televisieprogramma
`n blónj ane haok te slaon. Zien ieëste poging mit bachelorette Gaby Blaaser
(huhhuh, blaser) leep oet op `n mislökking. Sterker nag, Joey veulde zich door
de actrice veur de bus
gesmete. Mer hey, Joey, `t is `n actrice, hè.
Fèng, Joey geit `t nans probere, dit kieër mit `t
SBS-programma Lang Leve de Liefde. Natuurlik höbbe ze ouch noe weer `n blóndj
mokkel veur `m oetgezoch, want `t is inmiddels bekindj det Joey `n veurleefdje
haet veur Gaby
look-a-likes. In de teaser
zeen veer det hae in eder geval waal al häör tiep is, dus dae kan d'r zich alvas
inne tes staeke.
Merja, neet getreurd es ouch dit nieks wuuertj. Hae kan nag
altied mitdoon aan First Dates Vips en es det neet wèrk nag aan Adam Zkt. Eva Vips.
En moch `t zoea zeen det hae dit allemaol duit veur de aandach, dan zeen d'r
nag zat anger programma's mit B-, C- en D-garnituur oet de BN'er-werreldj,
zoeawie Wie is de Mol? of Expeditie Robinson. Mer zoeawie veer allemaol weite duit
Vanherle dit absoluut neet veur de fame.
Vanaovendj op óm 18:58 oere op SBS 6 kóntj geer volge of die
blónj de leefdje van zien laeve is. Vanaaf 19:34 oere truuk te kieke op Kijk.nl.
Update: Bie truukkieke kóntj geer de ieëste 13 minute doorspeule; nao `t ieëste reclameblökske begintj de date.
Update: Maondig geit `t wiejer. Gaon ze verlinge? SBS maak `t al spannend op Kijk.nl. Ze zitte get te clickbaite mit tekste wie KLEDINGSTIJL vindt Joey maar NIETS en NU AL ONDER DE PLAK. Det reup allein mer vraoge op. Vindj Joey de kleiaasjstiel van häör mer nieks? Vindj Joey kleiaasjstiel überhaupt nieks? Of angesóm: det de kleiaasjstiel Joey mer nieks vindj? Zitj hae bie häör noe al ónger de plak? Of angesóm? D'r zitj nieks anges op dan maondig weer veur de buus te zitte óm twieë veur zeve. Ich kan neet wachte!
Koeltoerkatern: Nuje release van de legendarische Zenger Rotsjo
De fans van de Zenger Rotsjo kónne dit weekend weer häör hert ophaole. De gebäörtig Moferter kwoom mit de langverwachte release van zien nuje videoclip op zien YouTube-kanaal. Köste noch meujte zeen gespaard óm `t ouch dit kieër weer `n legendarisch sjouwspel te make. Directe link nao de clip hie-hie.
Zenger Rotsjo in actie
Zoeawietj geer kóntj zeen haet Rotsjo (veer van Mofert.nl moge Rotsjo zègke) al ziene zieël en zaligheid gelag in `nen tribute anen insigste echte Keuning vanne Popmeziek.
`t Leitmotiv vanne dees bewèrking van Bad is de situatie des se-n op dienen eige verjäördaag van die luuj höbs die `t verrèkke óm heives te gaon. Det se-n op e gegaeve moment zaes: Ich gaon nao bèd. En dan höbs se-n onnag van die miense waat `t dan vaerdig kriege óm te zègke: Ja, mer dan zit ich allein hie!. Herkèns se dae situatie, dan is deze nuje hit van Rotsjo `n fieës van herkènning.
Fanclub
Volges de regionale tabloid `t Waekblaad zeuktj de Zenger Rotsjo fanclub nag leje en `nen oprichter. Aspirant-leje lègke veur `t oprape. Mer zoeawie euveral in `t verenigingslaeve is `t lestig óm bestuursfuncties gevöld te kriege. Dus höbs doe zin óm die ker te trèkke, naem dan kóntak op mit `t management van Zenger Rotsjo
Tornado op `t Mariaveldj veroearzaakt door
chemtrails?
Vandaag waas `t weer code
oranje in oos provincie
vanwaege `t groeate Unwetter des Todes. Extreme raengeval,
haachelstein wie golfbelkes, windjstoeate mit tachowaerdes van de
RB18, supercells en jao, zelfs tornado's zeen ós
veurspeld.
Óngerhandj is me-n in `t zuudoeaste van oos
landj gewèndj óm te laeve mit code oranje (waat toch
bès opmèrkelik is veur `t meis republikeinse deil van
Nederlandj). Windjhoze zeen in Mofert sjaering en inslaag, zoeawietj
geer weit. Veer höbben allemaol de Tornado
van Ivaro van 2012 nag deep
in oos netvlies gebrandj staon. Óm nag mer te zwiege van `t
ZLF-drama van 1983.
Zoea waas `t gister (donderdig 19 mei) ouch al
code
oranje in `t bronsgreun
eikehout. Op `t Mariaveldj haet det geresulteerd in `ne waore
TORNADO. Det meldj de Facebookpagina Stormchasers
Limburg desmorge (post mít
filmke hieje).
Wo kump det
noeadwaer dan waal neet vanvanaaf?
De maeker van `t filmke, eine DannyDeejay
L'Espoir, is zónne
wakkere strieder eine, woonechtig in Bor. De persoean
in kwestie is FB-vrundjes mit ónger angere Staotsgek
Youri Plate en ein of angere
Defend-groep,
dus dan wits se-n `t waal: complotgedachtes all-over. Noe is dus de
groeate vraog: wo kump det hónjswaer in Godsnaam vanaaf? Kump
`t door de 5G-straoling, zeen `t de apepokke, zit Soros mit `nen
joystick daen tornado te besture of kump `t door euvermaotig gesmeer
van zonnebrandjcrème? Veer hajen `t d'r op det dit saort
waer `t gevolg is van chemtrails, cloudseeding of angere
geo-engineeringactiviteite.
Off-topic, mer
waal interassant
Op de tiedlien van oze Borse stormfilmer zeen veer
trouwens det d'r gisteraovendj `ne groeate
demo waas bie `t
gouvernement. Dao zal `t ongetwiefeld hieël drök zeen
gewaes, mer dao huuers se de mainstream media wie L1, 1Limburg en de
Telelimburger natuurlik neet euver.
`t Haet Ziene Majesteit behaagd óm Ben Beckers te paje mit `n lintje.
Daags veur Keuningsdaag is vèlt aljoars de traditionele
lintjesraenge. Dit jaor is d'r ouch `n spetterke in Mofert gevalle. De 76
jäörige Ben vanne Paaj is vandaag óngersjeie es lid inne Orde van
Oranje-Nassau. Hae is al `ne respectabele 65 jaor muzikant en lid vanne fómfaar en
dao ouch actief es manusje-van-alles. Wiejer is hae actief bie De Zonnebloem
aafdeiling Mofert, es penningmeister en hae organiseert dao mit `ne groep
vriewilligers de waekelikse goonsdigmiddigbie-einkóms. Behalve bie de fómfaar
bluues hae sins 1963 ouch bie blaoskepel D'n Eigenheimer. En hae is sins 1969
lid vanne EHBO, aafdeiling Mofert. Veur de res is hae onnag sins 2008 lid van
`t Gemingdj Kirkelik Zangkoear.
Ben vanne Paaj mit zien keuninklik lintje.
Estebleef! Mich tunk! En waat wuuers se nao tig manjaor vriewilligerswèrk? `t Leegste van `t leegste waat `t zich guuef in de Nederlandjse ridderordes: lid in de Orde van Oranje-Nassau. Waat mich betruf haw `t toch minimaal officier moge zeen. Mer óm officier te waere mosse bliekbaar ieës bestuurlike informatie doorspele aan ein of angere toyboy. Mesjiens mot `t mer `ns aafgeloupe zeen mit deze póppekas.
Mofert Mien Dörpke basht anoniem anonieme columnist van RoerdalenNU.nl
Tut tut tut, RoerdalenNu.nl kopt `ne kritische reactie van
de Facebookpagina Mofert Mien
Dörpke op `n stök in Dorpsblad Montfort. Dao-ónger volge natuurlik geliek
allerlei reacties. Reacties van MMD-reaguurders - al dan neet zelf deil
oetmakend van `t MMD-redactieteam - die `t volledig èns zeen mit dae redactie
van MMD, wo anger MMD-redactieleje dan weer bevestigend op reagere. Kort gezag:
`t waas geliek-vieë-lek-zich-fieës in de MMD-bubbel. Meer genuanceerde reacties
kriege dan weer repliek van de MMD-redactie, die trouwens net zoea anoniem
reagere es det dae column in `t dörpsblaad gesjreven is.
Wo höbbe veer `t euver?
`t Geit óm `ne column mit de titel De vanzelfsprekendheid
is weg oppe veurpagina van Dorpsblad
Montfort van waek 16. Eine column dae trouwens ouch exact `tzelfde in anger
dörpsblajer van RoerdalenNU.nl haet
gestange, zoeawie de Roerecho
(Berg), De
Heraut (Mieëlik) en `t Vlodrops
Nieuws. `t Stök begintj mit `n recente anekdote euver `n vereniging in de
gemèndje Roerdale waat `n activiteit organiseert en det de redactie van `t
dörpsblaad gein verzeuk van die vereniging haw gekrege óm dao aandach aan te
bestaeje. Bliekbaar vónj die vereniging, of in eder geval de secretaris van die
vereniging, det neet nuuedig. Vervolges wuuertj `n link gelag mit `n stök in de
TeleLimburger (hie
achter betaalmoer) euver `t veurtbestaon van Limburgse sjötterieje. Kort
gezag is de conclusie det door de lockdowns de fut d'r e bietje oet is in `t
verenigingslaeve en det vereniginge zichzelf mieë motte laote zeen óm in dezen
tied te euverlaeve. Toet slot volgt `n aanbevaeling van häör eige nuutsplatform
mit `t statement det zie (RoerdalenNU.nl) `n breier publiek bereik dan de
volgers van de eigen Facebookpagina.
Reactie van MMD
En dao sloog de redactie
van Mofert Mien Dörpke op aan. Zie stute euver häören achterban-gruuette
(2700 volgers) en zètte RoerdalenNU.nl op ziene nómmer mit de teks Vandaag
geschreven, vandaag geplaatst en niet pas na 8 dagen.... Veur `t gemaak is de MMD-redactie
effe vergaete det zie zelf döks totaal neet reagere op DM'kes, ouch neet pas
nao 8 daag. (Fedor, ich weit nag eine vriewilliger op dien kestieël waat nag `n
spegel haet lègke; kiek mer waat se d'r mit duis.)
Anoniem
Fèng, Mofert Mien Dörpke waas op zien teenkes getraoje. Door
deze post te plaatse op Facebook lieke zie zich aagespraoke te veule door de
column. Vervolges óntsteit d'r `n discussie tösse `ne MMD-volger en `ne
MMD-redacteur. De groeate vraog waat mich dan bezig hèlt is: waem is dae
redacteur van MMD? `n Berichske van Johan Ruite aan de usual suspects waerde
vrie flot verwijderd (screenshot hie; synoniem
zal waal anoniem motte zeen). Saillant detail (kiek, ich kèn ouch Franse
wäördjes) is de reactie van MMD-redactielid 1 (Fedor oet Genook) op `ne comment
MMD-redactielid 2 (Ruud Snijders): Met een anoniem stukje (...). Bliekbaar is
`t relevant of `ne dergelike column al dan neet anoniem is. Gelökkig vermelje
ze bie MMD waal altied zónger oetzunjering de naam vannen auteur, zoeawaal bie
artikele es bie comments. Aoh nae, wach! Toch neet! Natuurlik höbbe veer waal
nag efkes bie Fedor oet Genook gepols waem die comments haet gesjeve. Emes
vanne redaksie waas `t antjwaord. Dudelik! Anoniem dus. Haw ich al gezag det
`ne bepaoldje vriewilliger van `t Kestieël nag `ne spegel haet lègke?
8 daag
Ein anger puntj van kritiek van MMD op `t döpsblaad is de
aanlevertermien van 8 daag. Wie zitj det? De daedline veur `t aanlevere van
berichte veur de pepiere versie (en daomit ouch veur de digitale pdf-versie) is
goonsdig 9:00 oer veur de editie van de waek d'rnao. Vanaaf goonsdigmiddig
wuuertj de pepiere versie bezorg: det zeen dus 7 ½ daag, waat waal riekelik
lank is, tunk mich. Dao mot waal bie waere opgemerk det, in euverlèk mitte
redactie, hievan kan waere aafgeweke veur actuele óngerwerpe. Efkes ter
vergeliek: in de jaore `00 mos me veur `t aanlevere van kopij veur `t
Kirkeblaedje bie Gilsing ouch `n waek van teveure aanlevere. In de jaore `80
ging det waal get flotter.
Wederhoor
Mofert.nl zou Mofert.nl neet zeen es veer neet zorgvuldig aan
wederhoor zoue doon. De columnist in kwestie is Frank Vergoossen oet Mieëlik.
Hae verklaort taengeneuver Mofert.nl det dae column neet bedoelt is óm de
vereniginge euver `t algemein of `ne bepaolde secretaris in `t bezunjer de maot
te naeme. Baovendeen ging dae column neet specifiek euver Mofert; dezelfde
column is ja ouch in anger dörper gepubliceerd. Euver `t algemein constateert
hae det - ónger invloed van de lockdowns - bie `t verenigingslaeve de klad
d'rin zitj; de fut is d'r `n bietje oet. Volges Vergoossen bereik `t
nuutsplatform RoerdalenNU.nl in combinatie mit de versjillende döpsblaedjes `n
zoea breid meugelik publiek van jónk (internetsite) toet aad (Facebook
pepier). En det draagt dan weer bie aan `t mieë zichbaar make van die
vereniginge bie `t publiek inne ganse brèdje, waat volges hem zoea nuuedig is
dezen tied. Euver `t algemein bereik RoerdalenNU.nl `n breier publiek dan
allein mer de volgers van de eige Facebookpagina. Hoewaal MMD zich aangevalle
liek te veule wuuertj mit eige pagina bedoelt: `n Facebookpagina van zón
vereniging.
`n Anger verwiet waat MMD maakdje is det RoerdalenNU.nl is
det zie onnuuedig traog zeen. De aanlevertied wo MMD haer refereert geldj
allein veur de gedrökdje en digitale versie van Dorpsblad Montfort. Volges
Vergoossen haet haet RoerdalenNU.nl daonaeve ouch `n nuutssite en `n
Facebookpagina wo de berichte flot geplaats kónne waere, op `t moment det `t
nag actueel is. Doe hoofs dus neet op de gedrökdje of digitale versie van
Dorpsblad Montfort te wachte óm kènnes te naeme van actuele artikele.
En dae secretaris van die vereniging oet Roerdale? Det waas
mer `n veurbeeldj. Waal waor gebeurt, mer det haw net zoea good `n anger
vereniging kónne zeen gewaes. Baovendeen waerdje in dae column neet vermeldj
óm waatfer vereniging `t ging en of `t überhaupt óm `n Moferter vereniging
ging.
Kiektip: Mofert in `t TV-programma Dwars door de Lage Landen.
Dwars door de Lage Landen is `n programma wo-in drie Belzje
(wovan eine cameraman en eine geluidsman) van Oostende nao Mestreech en van dao-oet
via `t Pieterpaad nao Groninge wanjele. En in de aaflevering van gister noom
Mofert `n prominente in. En det begós al in `t boetegebied van Zittert. Noe
gank kieke.
21:40: Toeristische aanbevaeling van `t Kestieël en de Kestieëlhäöf.
21:47: Werme aanbevaeling vanne Moferter horeca.
25:00: Örges oppe Iezerebós in Zöstere kómme de Belzje gans
toevallig (complotdinkers gaon los in drie, twieë, ein...) wiekagent Marc
Willems op ziene renfietsj taenge.
25:10: Agent Willems vertèld euver de bombardemente.
35:24: Op `t Sweeltje kómme ze Janne vanne Feller taenge mit
twieë aenjevengers.
38:05: Ze verlaote `t Moferter Landj.
Liveblog: presentatie coalitieakkaord
Gewoon blijven dóen, natuurlijk samen! Wie verzins se zón
gedroch van `ne slogan veur dien coalitieakkaord?
Nou, doe paks gewuuen de verkezingsslogan van de ein pertie en dae van
de anger pertie; control-c, control-v en voilà. Aoh wach, wo zitj dan de
nuance van allemansvrundj en grotste pertie Roerstreek Lokaal!? Waat waas dae
verkezingsslogan ouch al weer?
Hm, dae kwoon mich al bekindj veur. Nou dan zèt, óm det te accentuere, mer `n
accent aigu op de -o- van doen. Det begintj al goon; laote veer haope det `t
akkaord zelf neet zón ónsamehangendj bie-einraapsel is wie de biebehuuerende
catchphrase.
Fèng, strakkes óm 19:00 oere begintj de ingelaste
raodsvergadering mit es belangriekste agendapuntje `t coalitieakkaord
en de beneuming en beëdiging van de wèthajers.
Dudelik is waal al det `t 4 fulltime wèthajers gaon waere, te weite Loes
Vestjens en Roland Slangen names Roerstreek Lokaal!, zittendj wèthajer Jan Smits
names Democraten Roerdalen en Jaqueline Aelen Westhelle-Aelen names
PvdA/GroenLinks. Natuurlik mot hie nag euver waere gestömp, mer tenzij veer te
make kriege mit `ne Kakino en Gelino 2.0, zal det neer kómme op `n hamerstök.
Och jao, d'r mot onnag waere gestömp euver ein ontheffing
van `t vereiste ingezaetensjap van Aelen per 1 juli dit jaor. Zie geit verhoeze
en bliekbaar is toch de regel det - neet allein de bórgemeister - mer ouch de
wèthajers binne de gemèndjegrenze wone. Mergood, zoealang de raod `t good
vindj, moog det bliekbaar weer waal. D'r zitte ouch groeate veurdeile aan es se
es bestuurder neet woons inne gemèndje wo se bestuurder van bös. Ich kèn toevallig
`ne bórgemeister van `n buurgemèndje dae lang in `t zoea röstige Mofert is blieve wone en dae nao nag
gein jaor in zien eige gemèndje te höbbe gewoond al geconfronteerd waerdje mit sjeljende
indringers in zien eige weuning.
Volg de raodsvergadering via de livestream of op OR6, via
Ziggo kanaal 41. Of kiek hie veur de belangrieke updates.
Update 19:04: Willem vanne Koets guuef toelichting op `t akkaord.
Update 19:15: De CDA-fractie vindj `t akkaord neet concreet genóg.
Update 19:25: `t Coalitieakkaord is dore raod aangenómme.
Update 19:29: `t CDA vruueg zich aaf of `nen extra wèthajer à 100.000 euro per jaor gein zunj geldj is, mer wins `t nuje college waal wiesheid toe en haop det zie de extra köste waor gaon make.
Update 19:41: `t Zoeagenaamp stömbureau veur `t keze vanne wèthajers is `n Mofers onderonsje: John vanne Vogel en Frans vanne Biemel. Zie motte de stömme tèlle.
Update 19:45: Frans tèltj ieës ein stömbreefke te väöl en dan `n stömbreefke te min. Bie de derde kieër tèlle bliek `t te kloppe.
Update 19:55: Ein raodslid haet de lolbóks aan vandaag. Es taengekandidaat veur versjillende wèthajerskandidate haet emes gekaoze veur Jos van Rey, Max Verstappen en Emile Roemer. De stömming is geheim, dus veer zólle noeats weite waem dae kloon is en of `t mesjiens mieërdere klone zeen gewaes. De oearsprónkelike kandidate zeen allemaol gekaoze.
Update 20:40: Willem vanne Koets is beneump toet ieëste plaatsvervangend veurzitter vanne gemèndjeraod; CDA'er Frank Demarteau is twieëdje plaatsvervangend veurzitter. Frans vanne Biemel is beneump toet intern lid vanne raekenkamercommissie Maasgouw-Roerdale.
De Zandj geit oppe sjöp, mit `n plaetske veur verbezunjering.
...en dao zólle de bewoners vanne Zandj waal blie mit zeen. Ze
höbben dan ouch de aafgeloupe jaore optimaal van häör woongenot kónne genete
waal dökker te make gadj mit `n aopgerete straot. Mer det zeen de bewoners zelf
sjout; esse inne Zandj geis wone, dan zóls se zandj kriegen ouch.
Dit kieër geit de gemèndje rigoreus
aan `m. Zelfs de Sportlaan krieg `nen angere naam es óngerdeil van dit
projec (spegel). De riolering wuuertj vervange (altied henjig; dan kónne
bewoners geliek weer häör bezinkpöt oppe riolering aansloete) en d'r kump `n
apaart raengewaterriool. (Moogs se dan waal nag dienen auto oppe oprit wasse?)
En de gemèndje dach: es veer dan toch aant grave zeen, wits se waat, dan lègke
veer geliek waal `n glaasvezelke in die sleuf. En esof det nanneet genóg is
kump Enexis onnag de gaas-hoesaansloetinge vervange.
Veiligheid
Safety first is `t devies vanne gemèndje. De
maximum snelheid op de Zandstraat is straks 30 km per uur. Weite die dan neet
det de Zandj noe ouch al 30-killemaeterzone is? Ten behoeve vanne veiligheid
kómme d'r veur de res nag van die roeagevèrfdje verkeersplateaus bie de
kruutsinge mit `t Fare / de Bek, de Sjoealstraot Sportlaan, en `t Gesträötje. Det
waesgke waat nao de viever löp haet noe al zón plateau. (Det waegske hètj
bliekbaar de Hovendwarsweg, mer waem with det noe? En hètj dae waeg in `t
Mofers dan Häöfwaeswaeg? Ich stèl allein mer vraoge.)
Mieë greun, mer minder parkeerplaatse
Volges de gemèndje kómme d'r mieë parkeerplaatse én mieë
greun. Hmmm, mesjiens mótte ze die gemèndjeambtenieëre nag mer `n cursus tèlle
gaeve. Noe kóns se gemekkelik 40 luxwages kwiet in die vakke naeve de waeg. In
de teikening
van `t plan staon mer 30 vakke ingeteikendj. Mieë greun dus, mer waal ten
koste van parkeerplaatse. Waal ieërlik zeen hè, gemèndje Roerdale.
Oetritconstructies
Waat is `n herinrichting van `ne waeg zónger
oetritconstructie? Hieëlemaol nieks! Kums se straks vanne Kitskesberg gevare en
doe dinks ich höb veurrang op dae waat oete Zandj kump gevare, want ich kóm
van rechs, nou vergaet `t mer, want binnekort kums doe in dae situatie oet `n
oetrit. Mer neet allein de Kitskesberg wuuertj `n oetrit. Nae. Zoea te zeen
wuuertj de Zandj zelf ouch `n oetrit. Oppe kruutsing mitte Vieëstraot kump, wie
te zeen is oppe teikening, `n oetritconstructie dae oet kump oppe Vieëstraot en
`t echelste gedeilte vanne Zandj waat oppen Deelgaard aan geit. Det deil vanne
Zandj duit dus neet mit. De bedoeling is natuurlik det die men van Johnny vanne
Koets waat dao vol gaas mitte John Deere oete Vieëstraot kómme gevare, waere
belemmerd óm door `t dörp te vare; zie waere es `t ware vanzelf euvere Heiberg
gelèdj.
Dit is de plaats wo de verbijzondering mot kómme.
Verbijzondering
Euver de kruutsing Zandj-Vieëstraot gespraoke: dao lèk nag e
lepke graas waat neet zoeamer kaal kan waere gelaote. Dao is `n plaetske
gereserveerd veur verbijzondering. (Serieus, is det e waord?) De werkgroep
mot det nag invölle. Waat zal `t waere? e Kepelke, gewiedj anen Hèlgen Urbanus,
`ne meiboum gesponsord door Staotsbósbehieër, `n benkske mitte teks U zit goed
bij het Limburgs Landschap, 10 parkeerplaatse, `n sjoegkel, `ne retro-ANWB-waegwiezer,
zón quasi-historisch replica van `n waterpöt mit zón pannedaekske ein. Waem
zal `t zègke?
Planning
Èndj juni geit d'n ieëste sjöp de gróndj in. Fedor oet
Genook vruueg zich aaf of alles vaerdig
is veur de Aezelemert, mer volges de gemèndje is det `n brök te wied. `t
Geit ongevieër `n half jaor doere. Mer dan mot waal al `t grei oppertied waere
geleverd. Gank d'r dus mer van oet det `t langer geit doere, want neet allein
de Nedcar haet las van materiaalsjaarste.
Liveblog: beëdiging nuje gemèndjeraodsleje
Strakkes óm 19:00 oere waere de nuje raodsleje vanne
gemèndje Roerdale beëdigd. Ich bön benuujd waem d'r noe weer te laat is. Volg
deze speciale raodsvergadering via de livestream
of via OR6 op Ziggo kanaal 41.
Update 19:06: Allemaol gooj Katholieke, die Moferter raodsleje. Ze höbbe allemaol de eid aafgelag; nemes van häör deej de belofte.
Update 19:10: `n puuske blome veur ederein.
Update 19:12: vergadering geslaote.
Update 19:17: noe interviews, verzorg door OR6.
Bonusupdate: volges RoerdalenNU.nl wiltj de nuje coalitie `n college mit 4 wèthajers. Vanoet Roerstreek Lokaal! zolle dan neet allein Loes Vestjens, mer ouch G.I. Jane Roland slangen wèthajer waere. Jan Smits blief wèthajer vanoet Democraten Roerdalen en vanoet PvdA/GroenLinks zal Jaqueline Westhelle-Aelen wèthajer waere. Volges RoerstreekLokaal! perieleider Willem vanne Koets is nag neet zeker of alle veer de wèthajers voltied wèthajer zólle zeen.
Braek: coalitie Roerdale waarsjienlik róndj
De nuje coalitie veur Roerdale liek róndj te zeen; det
meldj 1Limburg. Roerstreek Lokaal! haet same mit Democraten Roerdelen en
PvdA/GroenLinks `n intentie-euvereinkóms op hoofliene geslaote. Ze laote weite
det d'r `ne solide basis lék óm wiejer te gaon.
Euver de verdeiling van de wèthajersposte is nag nieks
bekindj. D'r zeen geruchte det Roerstreek Lokaal! mit twieë wèthajers kump,
waat waarsjienlik zou bekeikene det Roerdale van 3 nao 4 wèthajers geit. Loes
Vestjens waas al op veurhandj door RL! Veurgedrage es wèthajer. Waem daen
angere dan zou zeen, blief dus nag `n raodsel. Zou Willem vanne Koets dan toch
neet inne raod blieve zitte of höbbe ze `nen angere gesjikdje kandidaat?
Waarsjienlik zal Jan Smits (Democraten Roerdalen) aan blieven es wèthajer
vanoet zien pertie. PvdA/GroenLinks haet Jaqueline Aelen Westhelle-Aelen op veurhandj
veurgedrage. Zie noom vandaag aafsjied es raodslid. Es gevolg van `n
aanstäöndje verhoezing zou zie neet mieë inne raod kónne blieve zitte. Es
wèthajer geldj dae regel neet des se inne gemèndje woons wo se bestuurder bös.
Liveblog: de alder-alderlèste vergadering vanne aje gemèndjeraod
Haol de tissues mer d'rbie, want veer gaon aafsjeid naeme. Óm 19:00 oer begint de alder-alderlèste vergadering van de aje gemèndjeraod van Roerdale. Volg de vergadering via de livestream of op OR6 op Ziggo kanaal 41. Van waem gaon veer aafsjied naeme?
CDA-fractieveurzitter Jeroen Crieëmers geit nao 8 jaor de raod verlaote. Det is neet genóg veur `n keuninklik stök iezer op zien revaer, want daoveur mós se minimaal 12 jaor inne gemèndjeraod höbbe gezaete. Jeroen wis mit 96 stömme neet genóg veurkeurstömme bie-ein te sprokkele óm in de raod te blieve zitte. Hae steit zevende oppe CDA-Roerdale-ranglies, dus de kans is klein det hae deze zittingsperiode nag truuk zal kómme inne gemèndjeraod.
Max van Baden moog eindelik op kamers gaon wone. Ouch hae zwejt desnaovendj aaf nao 4 jaor gemèndjeraodslid te zeen gewaes. Max haw neet genóg veurkeurstömme gekrege, mer det waas ouch de bedoeling: hae haw van teveure al aangegaeve det hae, mit `t oug op `n aanstäöndje verhoezing oete gemèndje, ter óngersteuning oppe lies stóng. Zoea haet d'r weer get tied vrie veur foodblogs te sjrieve, of beveurbeeldj buim te paote inne voedselbós, of anges óm gewuuen veur nag `n masterstudie te doon.
Update 19:01: ze wachte nag op éín raodslid en `ne wèthajer. Óngertösse: instrumentaal wachmeziekske vanne Titanic.
Update 19:05: aafzwejjend raodslid Ton Joris haw zich innen tied verdaon. Volges de bórgemeister is d'r innen auto gesprónge en as we speak óngerwaeges.
Update 19:12: `t fieës kan beginne, want Ton is binne.
Update 19:15: `n óngerzeukscommissie mot beoeardeile of de nuje raodsleje waal raodslid moge waere. De bórgemeister haet de vergadering gesjors, zoeadet de óngerzeukscommissie häör wèrk kan doon. Nieks spannends; formaliteit.
Update 19:19: vergadering is heräöpendj. De commissie vindj det de verkezinge rechmaotig zeen verloupe.
Update 19:28: volges de bórgemeister kwoom Max van Baden altied blozend en lachend de raodzaal in. Bliekbaar geit d'r in Den Haag wone. Zal d'r dan de Haagse politiek in gaon?
Update 19:34: de bórgemeister stuut euver Jeroen Crieëmers zien commissiewèrk, en euver zien wirk in `t presidium. Ouch hulde veur de vernujing en verjónging inne CDA-fractie, wodoor det hae (volges häör) noe neet mieë herkaoze is. Hmmm, interessante theorie.
Update 19:50: de PvdA-fractie deilt sjoklaat van Rousseau oet ane vertrèkkende raodsleje.
Update 19:57: allein mer lovende wäörd van Roerstreek Lokaal! euver de vertrèkkers.
Update 20:23: de raodsvergadering is geslaote. Noe interviews van OR6. Max geit nao Den Haag óm (wiejer) te studere.
Collegekal: correctie/update wèthajers
Ieëre waerdje op deze site gebrach det Roerdale maximaal 3 wèthajers moog höbbe. Det
is neet `t geval. `t Maximaal aantal wèthajers is 20% van `t aantal raodsleje;
3,8 wèthajers dus. En ómdet `t zeuke nao `ne gesjikdje wèthajer zónger bein neet
mit vèltj (neet ómdet die minder gesjik zeen, mer ómdet die minder veurkómme),
moog me det aafrunje nao 4. Sterker nag, es me gebroek maak van
deiltiedwèthajers moog Roerdale zelfs 5 wèthajers höbbe, mit `n maximum van 4,4
fte's.
`t CDA is gans dudelik. Zie gaon allein mer in `n college
zitte mit veer wèthajers, neet mieë mit drie. Teminste, det haet
fractieveurzitter Jeroen Crieëmers gezag. Merja, haet dae nag get inne milk
te brokkele dan? Ich dink `t neet. Democraten Roerdalen-liestrèkker (en
wèthajer) Jan Smits vindj `ne veerde wèthajer mer nieks; hae zitj in op 3
wèthajers. Ons Roerdalen haet ouch waal oeare nao `ne veerde wèthajer.
Liestrèkker Majo Thevissen haet lever veer wèthajers veur 75 procent dan drie
veur 100 procent, vertèltj
zie aan RoerdalenNU.nl. Ondudelik is of zie hie op deiltiedwèthajers
zinspeelt of op wèthajers die mer veur driekwaart häör wèrk doon.
Euver wèthajers gespraoke: behalve Roerstreek Lokaal!
haw volges De TeleLimburger trouwens ouch PvdA/GL `ne wèthajerskandidaat nao
veure gesjaove: `t morge vertrèkkendj raodslid Jaqueline Aelen. Dachte veer dus
allemaol det veer toch bienao van wèthajer Martijn
van Helvert aaf zeen van raodslid Aelen aaf zeen, dreig zie noe `ne
comeback te make es wèthajer. Zal ich `ns `n veurspelling doon? Nae laot mer.
Euver `ne eventuele coalitievorming is nag geine veurtgang
nao boete gebrach, behalve det alle fracties ein veur ein bie Willem oppe
kóffie zeen zeen gewaes.
Morge is de lèste vergadering vanne aje raod. #zinin.
Coalitiekal: waatfer combinaties zeen meugelik?
Es grotste pertie zal Roerstreek
Lokaal! `t initiatief naemen óm `n coalitie te vorme. Van een cordon
sanitaire, zoeawie in
Remunj de aafgeloupe tied, is in Roerdale gein spraoke, dus alle
combinaties zeen meugelik. Óm toet `ne mieërderheidscoalitie te kómme höbbe ze
in principe mer 4 extra zetels nuuedig. CDA en Democraten Roerdalen kómme
daoveur in aanmèrking. Óm `t draagvlak te vergruuete kan me-n ouch d'rveur
kezen óm mit mieër es twieë pertieje `ne coalitie te vorme.
Doorgaon mitte bestaonde coalitie
De coalitie van de aafgeloupe periode (Roerstreek Lokaal!,
CDA, Democraten Roerdelen) zou kónne blieve zitte. Det liek, gezeen de
verkezingsoetslaag, dan ouch de meis logische samestèlling. Anger combinaties
zeen ouch meugelik: Roerstreek Lokaal! mit CDA óf Democraten Roerdelen mit
daobie PvdA/GroenLinks en/of Ons Roerdalen.
Onwaarsjienlike combinaties
Es Roerstreek Lokaal! zoeawaal CDA es Democraten Roerdalen
links luuet lègke (waat gelèt oppen oetslaag onwaarsjienlik is), dan zou RL `n
coalitie kónne vorme mit PvdA/GL én Ons Roerdalen. Gans onwaarsjienlik is det
CDA en Democraten Roerdalen same, boete Roerstreek Lokaal! óm `n coalitie zou
vorme mit PvdA/GroenLinks en/of Ons Roerdalen. Ouch `n minderheidscoalitie zal
gein logische optie zeen. `n Extraparlementair bestuur, zoeawie de Limburgse
Gedeputeerde Staote, zou `n meugelikheid kónne zeen, mer is zeker veur
gemèndjes erg zeldzaam.
Wèthajers
`t College vanne gemèndje Roerdale haet maximaal 3
wèthajers. Bie `n coalitie waat oet 3 pertieje besteit lèk `t veur de handj det
eder pertie eine wèthajer levert. Zeker bie de combinatie RL, CDA, DR zou det
waarsjienlik zeen. Roerstreek Lokaal! haet al veur de verkezinge de 35-jäörige Loes
Vestjens veurgedragen es wèthajerskandidaat; `t is dan ouch gans
waarsjienlik det zie die rol zal gaon vervulle. Willem vanne Koets zal dan
waarsjienlik es pertieleider dao blieve zitte wo d'r mit 571 veurkeurstömme is
gekaoze: inne gemèndjeraod. Kiek `ns Mark, Sigrid, Wopke; dét is nuje
bestuurscultuur. Van anger pertieje zeen gein wèthajerskandidate op veurhandj
veurgedrage, al zuutj `t
introductiepräötje van CDA-liestrèkker Frank Demarteau oet wie `n aope
solicitatie op `n bestuursfunctie. DR-liestrèkker Jan Smits is noe al wèthajer
en zal dae rol waarsjienlik wille blieve vervulle.
Max kieke: wie en wo?
Gans `t vaderlandj waas in rep en roer wie in mei 2021
bekindj waerde gemaak det Ziggo vanaaf sezoen 2022 neet mieë de rechte haw óm
de formule 1-races integraal oet te zende. De rechte veur Nederlandj wore
gekoch door de Zweedse Nordic Entertainment Group en zou besjikbaar gestèldj
waere via de video-on-demand-deens Viaplay. Inmiddels haet zich det óngerhandj
waal `n bietje gelag, feit blief aevel det me noe extra mot betale óm de Formule 1
live te kónne volge. Waat zeen de meugelikhede en waat zeen de veur- en
naodeile. Hie-ónger alles op e rieke.
Viaplay via Ziggo
Bös se tv-abonnee van Ziggo dan kóns se sowieso de
samevattinge kieke mit `t aje vertroewdje commentaar van Olav Mol. Wils se de
races live zeen, dan kóns se via Ziggo `n abonnement op
Viaplay pakke. Toet augustus kos det 9,99 per maondj en daonao 13,99 per
maondj. Kieke kan via de viaplay-app oppe telefoon of tablet, mer doe kóns van
dao oet ouch alles van Viaplay streame nao diene smart-tv, Apple-tv of
Chromecast. Vanaaf vandaag is Viaplay ouch besjikbaar op de Mediabox Next.
Daobie haet Ziggo (veur Ziggo abonnees in combinatie mit Viapla abonnement) toet
1 augustus `n lineair kanaal besjikbaar gestèld veur de Formule 1: Viaplay Xtra
(kanaal 200). Op dit kanaal zeen allein mer de kwali's, races en de formule
1-talkshow van Viaplay live te zeen (ich naem aan det de sprintraces dao ouch
bie huuere). Dus neet de vrieje traininge en ouch gein anger sportwedstrieje, films of series.
KPN
Höbs se televisie van KPN dan wirk `t nagal `tzelfde es bie
Ziggo: doe kóns `n Viaplay
abonnement aafsloete via dien KPN-abonnement. Pries is `tzelfde, korting
toet augustus is `tzelfde, kieke via de viaplay-app of lineair kieke op Viaplay
Xtra (kanaal 225). Wie lang det KPN op kanaal 225 Viaplay Xtra geit oetzende,
dao is me neet dudelik in. D'r steit tijdelijk; laote veer d'r
mer van oet gaon det det ouch toet augustus is. Es nuje klant veur internet en
tv kries se trouwens 9 maondj lank Viaplay gratis.
Anger tv-providers
Bie anger tv-providers, zoeawie T-mobile,
Delta of Caiway is `t ouch meugelik óm `n viaplay-abonnement aaf te sloete. Check
daoveur de site van diene favoriete provider.
Viaplay
Höbs se gein tv-abonnement, dan kóns se-n
altied geliek bie Viaplay `n
abonnement aafsloete. Det kos `tzelfde es via Ziggo of KPN, dus ouch toet
augustus 9,99 en daonao 13,99. Kieke kan via de viaplay-app, streame kan nao de
smart-tv, Apple-tv of Chromecast; doe höbs dus allein gein lineair kanaal óm
Formule 1 op te kieke. Behalve Formule 1 kóns se-n ouch voetbal van de
Bundesliga kieke, PDC darts en films en series, mer det kan dus net zoea good
es se via Ziggo of KPN dien viaplay-abonnement aafsluuts.
F1 TV Pro
Höbs se geine behoefte aan voetval, darts en films en series
van Viaplay, dan kóns se-n ouch euverwaegen óm `n abonnement op F1 TV Pro te pakke. F1 TV is de
streamingsdeens van Formule 1 zelf. Det is mit 64,99 per jaor (of 7,99 per
maondj) `n stök baeterkoup es Viaplay. Toet de zomer mos se-n `t dan waal mit
Ingels commentaar doon. Pas
vanaaf de zomer zal Nederlands commentaar besjikbaar zeen. `t Is nag
ondudelik of det `t commentaar van Olav Mol zal zeen of van viaplay-commentatore
Nelson Valkenburg en Melroy Heemskerk. Behalve Formule 1 kóns se via
F1 TV Pro ouch Formule 2 en Formule 3 kieke en de Porsche Supercup. Doe höbs
ouch de besjikking euver exclusieve docu's en mieë es 650 historische races.
Veur de res höbs se nag toegang toe alle onboards-camera's en baordradio's
(helaas neet mieë `t FIA-radiokanaal; dae höbbe ze aafgesjaf en that is so not
right). Deze optie is ideaal veur de echte racefan. Kieke kan oppe laptop of PC of mit de F1 TV-app op diene telefoon of tablet. Mitte app kons se-n ouch streame nao Apple-tv of Chromecast.
Commentaar van Olav Mol
Höbs se geine zin in `t commentaar van viaplay-commentators Nelson
Valkenburg en Melroy Heemskerk, mer wils se lever `t aje vertroewdje stömgeluid
van Olav Mol huuere, dan kóns se via Grand Prix Radio live commentaar van Olav
Mol loestere bie edere Formule 1-race. Det kan via de site of via de app. Ja maar, det
löp neet synchroon. Jao, weit ich, mer dao höbbe ze bie Grand Prix
Radio get op bedach: de
slider. `t Kump d'rop neer det video altied traoger is es audio. Det
beteikentj dus det dien beeld (incl. biebehuuerendj commentaar) altied `n deil
vetraoging haet. De audio van Grand Prix Radio haet det minder. Mit dae slider
kóns se de audio zoeadanig vertraoge det `t commentaar synchroon löp mit
dien beeldj.
Verkezingskal: waatfer Moferter kómmen inne gemèndjeraod?
De gemèndjraodsverkezingen höbben in Roerdale neet
bepaold toet `n politieke aerdversjuving gezorg. De VVD deej nimmieë mit, dus
de euvergebleve pertieje hawwe eine zetel mieë te verdeile. De grotste pertie
Roerstreek Lokaal! blief stabiel mit 6 zetels. `t CDA verloor eine zetel en
steit noe op 4. Democraten Roerdalen won eine zetel en is noe mit 4 zetels aeve
groeat es `t CDA. De liêstrouwerie tösse de PvdA en GroenLinks haet
de socialiste good gedaon, want die stege van 2 nao 3 zetels; det höbbe ze
netjes gedaon en haw ich neet verwach. Ons Roerdalen, ten slotte blief mit `n
SGP-echtige stabiliteit op 2 zetels staeke.
De M-factor inne raod
Noe det ouch `t aantal stömme per kandidaat bekindj is gemaak weite
veer det d'r 3 miense oet Mofert rech höbbe op `ne raodszetel, te weite Willem
vanne Koets (RL), Frans vanne Biemel (DR) en John vanne Vogel (CDA).
CDA-fractieveurzitter Jeroen
Crieëmers (CDA) pies es naeven `t pötje en zal op basis van veurkeurstömme
neet truukkómme inne gemèndjeraod. Ouch es `ne zetel vrie zou kómme doordet
beveurbeeldj ein vanne gekaoze raodsleje wèthajer wuurtj, zal Jeroen neet d'n
ieëste gegadigde zeen. Hae is 7e in rie óm aanspraok te make op `ne
raodszetel; dan motten al 3 van de 4 zetels wegvalle, óm waatfer raeje dan
ouch. Det is erg onwaarsjienlik. Drie Moferter beteikentj `ne M-factor van 16%;
det is get minder es ein zèsde, waat `ne gelieke verdeiling euver de kerne zou
beteikene. Gelèt op de woonplaats doon Berg en Hèrkebós `t waat det aan geit
get baeter mit allebei 4 zetels, wobie `t Räötje bie Berg wuuertj getèld.
Vloearep zal mer 2 aafgevaardigde höbbe. Willem vanne Koets haet trouwens mit
571 stömme `t meiste aantal stömme gekrege van álle kandidate.
Landjelike trends
Lanjelik waas de trend det de lokale
pertieje wonne ten koste van de lanjelike pertieje. In Roerdale waas det
ouch `t geval. Waas de verhajing veur dees verkezinge 11 lokaal taengeneuver 8
lanjelik; noe is de verhajing 12 taengeneuver 7. Ouch `t zetelverlees van `t
CDA is in
euvereinstömming mit de lanjelike trends; `t is aevel de vraog of de
lanjelike Omtzigt-affaire hie van invloed op is gewaes. D'n opkóms waas 47,9%
en det is 5,4 procentpuntj leger es de veurige verkezingen; ouch gehieël in
lien mit de lanjelike trend. Lanjelik loog d'n opkoms
get hoger (50,3%).
Formatie
Es grotste pertie zal Roerstreek Lokaal! `t initiatief
naemen óm `n coalitie te boewe. De coalitie van de aafgeloupe periode
(Roerstreek Lokaal!, CDA en Democraten Roerdalen) blief qua zetels geliek op 14
en zou dus door kónne besture. Mer d'r zeen nog mieë meugelikhede. Morge op
Mofert.nl `n analyse van alle meugelike combinaties.
Verkezingskal: d'n oetslaeg-aovendj
De stömlokale zeen geslaote en de stömme waere noe getèld. Laes hie alle nuuts euver de oetslaeg vanne gemèndje Roerdale.
Kiek d'n oeslaeg-aovendj op lokale ómroop OR6 via Ziggo opkanaal... Weit ich väöl; zeuk uch det zelf me roet. Waarsjienlik örges achteraan. Of kiek oppe site van OR6.
Op L1 ouch oetslaeg-aovendj, mer neet zoea spannend veur Roerdale, tunk mich.
Update 21:22: Stömme van de ieëste twieë daag: Roerstreek Lokaal! good veur ein derde van de stömme.
Update 21:25: Wimke van Nes en Bair vanne Zuul kalle euver vreuger, wie Mofert nag `n zelfstènjige gemèndje waas. Wim is weer actief de politiek in gegange es tiedverdrief; dan hoof d'r neet te gaon kiene. Bair vindj det de de gemèndje `t sjout is det d'r nanneet truuk in Mofert woont; get mit `t bestömmingsplan.
Update 21:48: De bórgemeister maak de top 15 van kandidate bekindj van de stömme vanne ieëste twieë daag. Nauweliks Moferter waere geneump; bliekbaar zeen de Moferter luuj vandaag gaon stömme, in eige dörp dus. Willem vanne Koets op de 10dje plaats. Oetslaag van de aafgeloupe daag is dus neet ech representatief.
Update 21:50: Zingmaedje zingt noe Mofert van de Sjrot.
Update 22:06: CDA en Democraten Roerdalen doon `t good in Vloearep.
Update 22:13: Frans vanne Biemel wiltj nag éín zittingsperiode inne raod zitte. Dan haet d'r 20 jaor d'r op zitte en geit d'r stoppe. Hae verwach neet det d'r daonao liesdujer wuuertj.
Update 22:57: Mofert.nl-prognose nao 6270 getèldje stömme: Roerstreek lokaal 6 zetels; CDA 4 zetels; Democraten Roerdalen 4 zetels; PvdA/GroenLinks 3 zetels; Ons Roerdalen 2 zetels. Nag twieë stömbureaus te gaon.
Update 23:11: Roerstreek Lokaal wint verkezinge mit 6 zetels. Mofert.nl-prognose van 22:57 blief staon.
Verkezingskal: waatfer pertie haet de M-factor?
De gemèndjeraodsverkezinge kómme weer d'raan. Of eigelik
zeen ze al bezig, mer aangezeen de meiste kezers toch op de lèste
verkezingsdaag pas häör stöm oetbringe, höbbe veer net nag effe d'n tied óm te
bekieke waem d'r allemaol op de lieste staon. En Mofert.nl zou Mofert.nl neet
zeen es veer neet `ns duchtig analysere wieväöl Moferter op waatfer lies staon.
In Roerdale is de PvdA
in óngertrouw
gegaon mit GroenLinks. Ich vraog mich aaf of det veur dees gemèndje
electoraal waal `n verstenjige keus is gewaes, mer alleh. D'r staon dan ouch
mer inkele GroenLinksers op die lies; ich tèl 4
greune jeskes tösse die roeaje. Mer, d'r steit ouch mer `nen inkele
Moferter oppe lies. Letterlik. Max van Baden mot d'n ieër van Mofert hoeaghaje
oppe linker vleugel. En noe bliek hae onnag van plan te zeen óm oet Mofert te vertrèkke.
Eine kandidaat oet Mofert is waal erg sjaemel, al vinje ze zelf det ze `n gooj verdeiling van
mansluuj en vroulje en oet eder kern höbbe. De aafgeloupe 4 jaor zoot Max
van Baden al inne raod veur de sociaaldemocrate. Mer mit `t oug op zien
aanstäöndj vertrèk oete gemèndje haet d'r zichzelf nao `ne viefdje plek
gedegradeerd. En vanaaf nómmer 5 op dees lies inne raod kómme, det
gebeurd allein in sprookjes en dao geluif Van
Baden neet in. Natuurlik kan hae nag waal op basis van veurkeurstömme inne
gemèndjeraod waere verkaoze. Dus es veer noe `ns massaal op deze jónge socialis
gaon stömme, dan mot d'r waal in Roerdale blieve wone. Tis mer `n idee.
Roerstreek Lokaal!
haet `n mager aantal van 3 kandidate oet Mofert oppe lies staon en det is 14%
van `t totaal aantal kandidate. Op nómmer 18 Remy
vanne Paaj en op nómmer 10 Roland
Dijke; allebei onverkeesbare plaatse. Mer Roerstreek Lokaal! haet `ne
Moferter troef in henj mit d'n insigste Moferter liestrèkker. Veurmalig
liestrèkker Jan den Teuling - dae noe nag wèthajer is - hink
zien politieke jeske ane wilge en maak plaats veur kroeanprins Willem
vanne Koets. D'n appel vèlt waat det aangeit neet wied vanne boum:
Willem zie vader, Lambair oete Beanj (hae haet `ne sterke veurkeur veur deze
bienaam ten opzichte van daen angere) troch vreuger inne gemèndje Mofert zien
eige Liês Van Pol. Dao lègke dan ouch de roots van de veurmalige pertie Samen
Verder waat later mit drie anger pertieje oet Amb Mofert is gefuseerd toet
Roerstreek Lokaal!.
De politieke pertie Ons
Roerdalen haet 3 kandidate oppe lies staon die in Mofert wone: Diëgo Helwaege
op nómmer 10 , Resy
Tinnemans op nómmer 8 en Wimke van Nes op
nómmer 4. Plaats 4 zou nag es verkeesbaar kónne waere besjouwd, zeker es `t op veurkeurstömme
aan kump. Wim haet ja väöl ervaring inne gemèndjeraod en väöl luuj kènne deze
miens waat vreuger toet edere Moferter veurdeur kwoom. Mit die 3 kandidate haet
Ons Roerdalen `ne M-factor van 16%, det is net get minder es 1/6 (waat `ne
gelieke verdeiling euver de 6 kerne zou beteikene). De Moferter expat Bair vanne Zuul,
dae liesdujer is, is neet mitgenómme in dees beraekening, anges zou de M-factor
op `ne respectabele 21% oetkómme.
`t CDA haet 4
Moferter oppe lies staon (M-factor: 24%). Twieë Moferter kandidate staon op `n
verkeesbare plaats, te weite fractieveurzitter Jeroen Crieëmers op
nómmer 2 en op nómmer 5 John
vanne Vogel, die allebei noe ouch al inne raod zitte. Veur de res zeen veer nag op
nómmer 11 Constant van Genouwe staon en es liesdujer Antoon Wolters.
Democraten Roerdalen
haet mit 7 kandidate die in Mofert wone `ne M-factor van maar leefs 30%. Frans
vanne Biemel op nómmer 2 kónne veer eigelik waal al calle. `t Zou mich
verbaze es zón ervare raodslid wie hae waat op nómmer 2 oppe lies steit neet
inne raod zou kómme (Democraten Roerdalen haet noe 3 zetels). Op onverkeesbare
plaatse staon op dees lies nag Mark Mieëwissen (8), Leo Corstjens (11), Peter
Moens (13), Ivonne Ramakers (16) toet slot steit op nómmer 20 Roger Janssen
sateetjes te braoje.
In totaal wone 18 van de 97 kandidate in Mofert, waat neer
kump op `ne kleine 19% en det is dus relatief väöl. Noe nag mer aafwachte
wieväöl Moferter d'r ouch in de raod waere verkaoze. Es ich `n veurzichtige
veurspelling moog doon dink ich det veer strakkes 4 Moferter inne
gemèndjeraod höbbe zitte, waat neer kump op `ne M-factor van 21%. Natuurlik zeen d'r
waal belangrieker criteria óm op emes te stömme, mer toch is `t good det zoea
dörp wie Mofert genóg is vertegenwoordigd inne gemèndjeraod, want die weite
toch `t bèste waat d'r laef in `t dörp.
Mofert.nl is vernuujd
Bètaversie steit noe online
Jao, geer zeentj `t good: Mofert.nl is weer in de lóch. Nao zès jaor aafwezigheid geit dees site weer veurzeen in `t nuutsaanbod veur Mofert en ómgaeving. Mer anges dan veurhaer: gein links mieë van anger Moferter sites, geinen agenda mieë, mer waal hieël väöl politiek correcte vereinigingsberichte sjerpe analyses en ongefundeerde meininge.
Op dit moment mot geer `t nag doon mitte bètaversie (det is jargon veur nanneet vaerdig), dus kóm neet zeiken euver det de site neet gans good wuuertj vertoeantj in diene nuje Samsung Galaxy vaajtelefoon. De sjriever van dit stök duit neet allein stökstes tikke, mer duit ouch die ganse site ontwikkele mit html, css, php, javascript en de ganse lek-mich-am-arsch. Dus GEDÖLDJ, OK? Gedöldj.
Haaj dees site inne gate veur ónger angere nuuts euver beveurbeeldj de gemèndjeraodsverkezinge die noe al ane gang zeen. Zin in.
Update: De ingeboewdje browser vanne Facebook-app luuet de site nanneet good zeen. Dus: es geer de site äöpend vanoet de Facebook-app, tik dan effe op de drie puntjes en tik dan op Openen in browser.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2244dc18-bd9d-11ed-b2d9-0217670beecd.jpg)
