Kómkómmertied: neet alle boere höbbe dieke aerpel

Wits se wo ich `n sjurfhaekel aan höb? Aan activiste die meine det ze anger luuj de vriejen doorgang te motte weigere op - ich num mer `n dwarsstraot - aafrit Ruuestere, de Midde-Pieëlwaeg of beveurbeeldj de A12. Oprume, aafveure, weg mit dae kraom. Gank dien eige oprit of plaats mer blokkere. En es se gein plaats höbs, dan blokkeers se van mien paart dien veurdeur mit `ne vloertrèkker, mer val mich dao neet mit lestig.

Wits se wo ich nag mieë `ne sjurfhaekel aan höb? Det miense die `n agrarisch beroep beoefene (laes: boere, red.) door sommige luuj waere behanjeld esof `t kleuters zeen. Esof ze allemaol zoea dóm zeen wie `t echelste van e verke. En jao, ich weit det d'r ouch zat boere mit hieële dieke aerpel zeen. En ich weit ouch det gemiddelde boer neet bie de intellectuele elite huuertj. Mer d'r is `n essentieel versjil tösse intellect en wiesheid.

Zoea kreeg MinJus Dilan Yesilgöz `t vaerdig óm te tweete Een strafblad heeft gevolgen. Nae! Serieus? Nae... boere weite det neet. Miense die oppe sjoefelacademie höbbe gezaete zeen dao volges Dilan te dóm veur. Ich weit anges nag waal `ne boer oet Mofert dae mer al te good witj det `t verstrekkende gevolge kan höbbe es se veur eige Richter speels. Dan is `n straofblaad dinkelik nag `t klinste probleem.

Mer de hoofpries veur neerbugendheid geit nao... (trómgeroffel) Hugo Logtenberg. Waem? Ja, precies. Logtenberg is eine van de 328 presentatore van Op1. Hae moog edere maondig de vraoge oplaeze waat de redactie bedach haet. Op maondig 27 juni moch Boer Koos (Cromwijk) bie Op1 aansjuve óm te kalle euver de boereproteste. Op e gegaeve moment stèlt Boer Koos det d'r nag foute in de modelle zitte. (Kiek `t fragment hieje, vanaaf 11:30) Foei, Boer Koos! Det moog natuurlik neet hè, computermodelle van de euverheid in twiefel trèkke. Modelle vanne euverheid kloppe altied, mer boere weite det neet. Boere snappe det neet. Boere zeen dóm. Logtenberg witj dan ouch neet wie flot d'r Boer Koos mot óngerbraeke: Dat is gewoon echt niet waar wat u zegt. Er is echt geen enkele twijfel over die modellen. Nounou Hugo, det is waal `ne hieël stellige oetspraok. Det zal dan waal waor zeen. Of toch neet? Kóm d'r mer in, Koos: Mag ik dan een voorbeeld geven. Oei, det waas natuurlik ouch al neet de bedoeling: det d'r `ne boer aan taofel zitj waat zich neet zoeamer luuet betichte van `t verspreië van nepnuuts.

Logtenberg probeert Boer Koos de móndj te snoere, mer hae luuet zich de kieës neet vanne botram vraete. Hae vertèldj kort en bondig det d'r waal degelik kritiek is op die modelle. En neet vanoet eige óngerzeuk op Facebook of anger dónkere krochte van internet. Nae, de kritiek wo Boer Koos `t euver haet kump van `ne professor. Eine dae gepromoveerd is op `n stikstof-gerelateerde studie. `Ne weitensjapper dus, mit kènnes van zake. Eine dae es klap oppe vuurpiel onnag `ns lid is van vieëstapelhalveerdersclub D'66. De modelle zeen dus waal degelik twiefelechtig. Mer det moog bliekbaar neet aan daen talkshowtaofel waere bespraoke; neet op det moment es `t aan Hugo Logtenberg lèk: Dit gaat echt te ver voor deze tafel voor vanavond.

Bliekbaar is dit journalistiek volges Hugo Logtenberg: ieës dae boer `n vaeg oete pan gaeve ómdet d'r zoeagenaamp kwatsj aan `t verkondige is. En es dae boer vervolges repliek guuef mit verifieerbare feite, dan flot `t gesprek aafkappe en door nao `t volgende óngerwerp. Ich höb noeats oppe sjoeal veur journalistiek gezaete, mer ich stèl mich gans get anges bie veur bie goje journalistiek. In eder geval neet zelf hieël hel rope waat waal en neet waor is. Laot miense mit versjillende opvattinge aan `t waord en vraog ze `t haemp van `t lief. Veer es loesterieërs kónne dan prima zelf oos conclusies trèkke. De gemiddelde nuutsconsument is neet dóm. En de gemiddelde boer onneet.

Last minute update: De boer mit de diekste aerpel is vandaag mit `t juuste bein oet bèd gestap en duit `n handjreiking nao `t kabinet: Farmer Defence Force sjort alle helle acties toet nader order op nao aanleiding van `t rapport van Han Lindeboom. Ich bön bang det dit neet mieë es wishfull thinking is. De vraog is of de top van D'66 truuk wiltj kómme op `t drastisch inkrimpe vanne vieëstapel, aangezeen Lindeboom al ieëre gecancelled is door ónger angere Tjeerd de Groot, ómdet zien verhaol kaore oppe meule van Baudet zou zeen. Daen D'66-commissie stikstof, wo Van den Oever `t euver haet moog gein D'66-logo mieë op häör rapporte zètte. Wie dan ouch: kudos veur FDF vandaag.

Televisietores mit wieke op Ieësele

`n Paar waeke truuk haw de gemendje Roerdale `ne inspraokinformatieaovendj euver windjmeules georganiseerd. Helaas waas de voltallige redactie van Mofert.nl mit reces vakantie en/of op femieljebezeuk in Zwitsterlandj. D'r waas dus geinen inkele verslaaggaever van Mofert.nl in de gelaegenheid óm dae bie-einkóms bie te wone (Waem plant zoeaget ouch inne vakantie?).

Det is erg jaomer, ómdet Ieësele (ouch waal bekindj es Mofert-Zuid) `t ieëste gebied is wo serieus wuuertj gekeke of de gemèndje dao `n stök of get Televisietores mit wieke kwiet kan.

Vanoet oos vakantieadres zoge veer de nuuedige ophef op social media euver de huuegdje van die klómmele. D'r waerdje nao hertelus vergeliekingsplaetjes ineingefispernöld en op Mofert Mien Dörpke sprook ederein d'r sjanj van.

Wie zitj det dan mit dae huuegdje?

In `t rapport waat in opdrach vanne gemèndje is gemaak, wuuertj inderdaad oet gegange van `ne ashuuegdje van 160 maeter en `ne tiphuuergdje (hoeagste punt van de wieke) van 180 m. Det zoue dan nagal kolosse van windjturbines zeen. Mofert zou daomit in eine kieër -BAM- inne top 25 van hoeagste constructies van Nederlandj invlege; bie det lieste tèlle de wieke nanneetèns mit. Zónger de wieke is zón dink aeve hoeag es de televisietore van Remunj. Aangezeen dae rotorkas ongetwiefeld nag waal `n maeterke baove de as oet zal staeke winne veer `t sowieso van Remunj. In Limburg hove veer dan allein mer de sjaorstein vanne nitrietfebriek vanne DSM baove ós dölje.

Woróm is in det rapport raekening gehaje mit van die wuilesse? Det kump ómdet de gemiddelde windjsnelheid in oos Limburg relatief lieëg is. Aan zieë wejd `t uiteraard heller. Wie hoeager det die dinger zeen, wie mieë ze oplevere (of wie ieëre ze rendabel zeen).

Mer `t bureau waat det rapport haet gesjreve, bepaoldj oeteindelik neet wie hoeag det die dinger gaon waere en of die dinger d'r überhaupt kómme. Det is `n politieke keus dae door `t college en oeteindelik dore gemèndjeraod wuuertj genómme. Ómdet veer es redactie daen aovendj allemaol mitte voel kloeate örges in `t verre boetelandj veure vawwage `ne Weike Stephan weg zote te nippe, höbbe veer de wèthaje neet kónne bevraoge euver waat zie vindj van 250-maeter hoeage windjmeules op Ieësele.

Mer, geine paniek. De gemèndje haet op 21 september al `ne twieëdje inspraokinformatieaovendj gepland en dao höbbe veer ós alvas veur aangemeldj. Wuuertj dus vervolgd.

Kómkómmertied: stikstofreductie - de noeadzaak

In deil twieë van dit drieloek euver stikstof probeer ich get duding te gaeve aan en nuance aan te bringe in de discussie euver de noeadzaak.

Stikstof is gein vergif

Net wie CO2 wuuertj stikstof de lèsten tied geframed es get slechs. Mer: plantje höbbe stikstof in de vorm van ammenjak en stikstofoxides nuuedig óm te greuje. De ein plantj get mieë es de angere. Sommige plantje, zoeawie brandjnetele en braome gaon wie `nen trein op stikstof; buim trouwens ouch. En det is ouch geliek `t puntj: wie mieë stikstofneerslaag, wie mieë van dit saort plantje d'r greuje. Die kónne dan anger saorte euverwoekere wodoor de biodiversiteit achteroet kan gaon.

Natura 2000

Natura 2000-gebiede zeen gebiede die motte voldoon ane Europese Vogel- en/of Habitatrichlien. Dao kóns se van alles van vinje, mer vas steit det me binne de Europese Unie haet aafgespraoke det de lidstaote maotregele motte naeme óm die habitats in standj te haje. Wie me det duit, is neet in petóng gegaote. Det is namelik ouch sterk aafhankelik van `t saort gebied en van waatfer saort (plantj of bieës) me dao wiltj behaje. Beveurbeeldj: `t habitatrichliengebied Abij Lilbosch & aad kloeaster Deelgeerd is d'r óm bepaoldje zeldzame vlaermoessaorte te besjerme. Stikstof is hie neet van belang; dao is `t van belang óm te kieke det die bieëster neet te zieër waere gestuurdj en det die zolders van die aaj geboewe toegankelik blieve veur die vlaermuus. Dit N2000-gebied is dan ouch terech weggelaoten oet de richtgevende emissiereductiedoelstellingen.

`t Is dus van belang óm te weite of dae reductie van ammenjakoetstoeat waat me volges de kluuerplaat in `n bepaoldj gebied wiltj bereike, ouch daodwèrkelik lèdj toet instandjhajing van die habitats. Is det neet zoea, dan zoue de genómme maotregele veurnieks zeen gewaes en volduit me onnag neet ane Europese aafspräök. Det is precies de raeje woróm de parlementariërs Pieter Omtzigt (Lid Omtzigt) en Caroline van der Plas (BBB) recent kamervraoge höbbe gestèldj óm te kieken of de veurgenómme maotregele waal bereike wo ze veur zeen bedoeld. De doele die noe op taofel lègke zeen gebaseerd op modelmaotige beraekeninge. Modelle wo nagal `t ein en anger op is aan te merke.

`nen Eventuele groeatsjalige oetkoup van boere haet economische gevolge en kan gevolge höbbe veur de sociale cohesie en cultuur van `ne bepaoldje regio of plaats. Volges artikel 2, lid 3 de Habitatrichlien mot de regering hiemit raekening haje in häör beleid:

In de op grond van deze richtlijn genomen maatregelen wordt rekening gehouden met de vereisten op economisch, sociaal en cultureel gebied, en met de regionale en lokale bijzonderheden.

Anger wèttelik kader

Óm `t ein en anger in `n wèttelik kader te gete haet me begin 2021 `t Besluit stikstofreductie en natuurverbetering aangenómme. Mit dit besloet waere resultaatsverplichtinge opgenómme inne Wet natuurbescherming. `t Kabinet mot zich haje aan dees resultaatsverplichtinge. Mer, `t is `n politieke keus óm dae wèt zoea te laote. Es bliek det `t draagvlak onvoldoende is, dan kan de politiek d'r zelf veur keze óm dae wèt te verangere.

Al mit al is `t ouch hypocriet det `t kabinet zich in de beargumentatie van häör beleid regelmaotig versjoeld achter verplichtinge en gerechtelike oetspräök. In `n anger geval wo de rechter `n ministerie oppe vinger haet getik, wuuertj d'n oetspraok vanne rechter mit alle gemaak naeve zich neer gelag en wuuert doeadleuk beslaote om dan mer daen dwangsom te betale van oos belastinggeldj.

Biodiversiteit

Wie zitj det mit dae biodiversiteit? Mesjiens waal de meis relevante vraog in dees kwestie. Door natuuralarmiste wuuertj döks gezag det de biodiversiteit achteroet holt en det d'r noe 15% euver is van de saorte waat oorspronkelik in Nederlandj wore. De indicator waat aan dezen oetspraok ten gróndjslaag lèk is de Mean Species Abundance (MSA), waat inderdaad aan guuef wieväöl saorte d'r in `n bepaold gebied nag euver zeen ten opzichte van `n onverstuuerd ecosysteem. Belangrieke nuancering: in 1900 waas de MSA in Nederlandj nag mer 44%. Op zich is dit ouch redelik te verklaoren ómdet d'r ouch in 1900 in oos landj al geine wildernis mieë waas, mer vriewaal allein nag mer cultuurlandjsjap. In 1900 waas d'r nag gein spraoke van intensieve vieëteelt en van kunsmès haw me nag noeats gehuuerd. Dus zeker 56% van de in Nederlandj oetgestorve saorte höbbe nieks te make mit ammenjakneerslaag.

Daen MSA is in 1990 gedaald toet 14%. Daobie mot waere gezag det de waerdes van 1900 en 1990 op basis van versjillende methodes zeen bepaoldj. Miense die `n bietje verstandj höbbe van maetsysteemanalyses (zoeawie ich) weite des se de resultate van twieë versjillende maetsysteme noeats ein-op-ein moogs vergelieke.

Bron: Compendium voor de Leefomgeving

Det de biodiversiteit achteroet holt is subjectief. Hollen suggereert det det proces flot geit (of flot haet gegange). Of get flot of langzaam geit, is `n meining. Det de biodiversiteit in de aafgeloupe ieëw achteroet is gegange, dét is `n feit. Es se zoea in de grafiek hiebaove kieks is det te zeen. Ouch in Europa en werreldwied is `nen daling te zeen. Mich tunk det daen daling in Nederlandj neet hieël väöl sterker is es in Europa en inne werreld. Ich weit, ouch dit is `n meining; oeardeil zelf aan de handj van de grafiek.

Bron: Compendium voor de Leefomgeving

Vanaaf 1990 is dudelik `ne stabilisatie van de biodiversiteit te zeen. D'n oetspraok de biodiversiteit in Nederland holt achteruit is op zien zaachs gezag semmelik ongenuanceerd.

De staot van de natuur in de praktijk

De discussie geit veur `n groeat deil euver theorie, modelle en conclusies oet complex óngerzeuk. D'r wuuertj door zoeawaal veurstenjers es taengestenjers nao hertelus gecherrypickt oet `t besjikbaar arsenaal aan weitensjappelike studies. In `t veldj loupe de meininge oeterein es `t geit óm de staot van de natuur en de biodiversiteit. Aad boswachter Arend Spijker maak zich ernstig zörg euver de gevolge van stikstof: Stikstof maakt variatie in de natuur kapot. Aad-regiohoofd van Natuurmonumenten Henk Rampen sjetst `n anger beeldj: De natuur is niet zwak, en kan tegen een stootje. (Zónger betaalmoer hieje.)

Bonusquote

De bonusquote is van ecoloog Allan Savory en kump oet de film Return to Eden van Marijn Poels. Dit geit neet euver stiksof, mer euver `t spanningsveldj tösse theorie en praktijk, tösse observaties en modelle, tösse science en academia en mesjiens waal euver `n spanningsverldj tösse boomers en millennials.

Allan Savory: We're going to kill ourselves because of stupidity

Kómkómmertied: stikstofreductie en innovatie inne vieëteelt

Nederlandj is al jaore kopluiper es `t geit óm innovatie inne landjboew en vieëteelt. Ich laes döks det d'r gein landj is det efficiënter boert en oos landj. Toch blief `t kabinet innovatie oetsloete es oplossing van `t stikstofprobleem inne vieëteelt. Veurstenjers van inkrimping vanne vieëstapel veure döks es argument aan det daen innovatie nieks of neet genóg haet gebrach. Toch zuus se det d'n oetstoeat van ammenjak vanaaf 1990 mit twieë derde is gedaald. En det terwiel de vieëstapel in dae periode neet klinder is gewaore. Waal is de verhajing tösse de versjillende saorte vieë verangerd, waat ouch van invloed kan zeen op d'n oetstoeat.

Bron: Compendium voor de Leefomgeving

Bron: Compendium voor de Leefomgeving

Neet edere innovatie duit waat `t belaof. Zoea sjient de emissie-erme vloer neet significant veur minder ammenjak-emissie te zorge es `n ruuester. Zoea geit det mit innovatie: soms bliek `t neet te bringe waat me haet verwach. Mer zal dae reductie van twieë derde in de aafgeloupe 30 jaor allein `t gevolg zeen van `nen angere vieë-mix? Of is hie innovatie toch veur `n groeat deil debet aan?

Innovatie kan op allerlei gebiede. Zoea kan me-n `t voor waat det vieë vritj zoeadanig aanpasse zoeadet d'r minder ammenjak oet die bieëster kump. `n Anger meugelike oplossing is `t aafvange van stikstof en verwèrke toet kunsmès. Veur de klassieke productie van stikstofhajende kunsmès gebroek me fossiele brandjstoffe. De Staotsmiene deje det al vanaaf 1929 mit de oprichting van `t Stikstofbindingsbedrijf (SBB). Allewiel maak me stikstofhajende kunsmès veurnamelijk door gebroek te make van aerdgaas. `t Aafvange van ammenjak veur de productie van kunsmès zou daomit zorge veur `ne besparing van aerdgaas, waat zeker `t aangeloupe half jaor winselik bliek te zeen.

De stikstofkraker van JOZ (Bron: JOZ)

`t Westfriese bedrief JOZ produceert al `n systeem waat dit duit in serie: de stikstofkraker Gazoo. Mit dees installatie kan me waal toet 80% stikstofoetstoeat reducere. Daonaeve reduceers se onnag d'n oetstoeat van methaan, waat sterk breujkasgaas is; väöl sterker es CO2. Dae stikstofkraker maak dus van zeik kunsmès, waat dae boer dus kan gebroeke in plaats van det d'r de kunsmès mot gaon koupe. Zón dink sjient óngerhalve ton te koste. Väöl geldj, mer es se alle 33.000 vieëhajers zón dink cadeau duis, dan bös se nag gein 5 miljard kwiet. En wieväöl haw `t kabinet ouch alweer besjikbaar gestèldj veur `t oetkoupe van boere? Viefentwintjig miljard! Estebleef! Of se-n `nen ummer stalmès laeggoeajs.

Glaeske ammenjak d'rbie? Proos!

`Nen angere Nederlandse vieëteeltinnovator is Lely. Lely is `ne klantj van miene wèrkgaever Neways en ich mot zègke det ich bès waal `n bietje gruuets dao-op bön. De installatie waat dit bedrief haet ontwikkeld hètj de Lely Sphere. Deze zal ongetwiefeld waal anges wèrke es dae Gazoo, mer `t resultaat blief `tzelfde: doe duujs d'r zeik in en d'r kump kunsmès oet. Zie make reklaam mit mieë es 70% reductie van ammenjakoetstoeat.

Doe vruuegs dich aaf woróm det dit kabinet zoea halsstarrig vas blief haje aan `t drastisch verkleine vanne vieëstapel door oetkoupe, of zelfs onteigene van boere. Doe zots toch bienao gaon dinke det d'r get anges achter zitj. `t Verkriege van goodkoupe boewgróndj wuuertj döks geneump, mit name vanoet de complothook. Ich haaj `t d'r op det Kaag dae halvering vanne vieëstapel haet weite te bedinge in de formatie. En de fracties vanne VVD, CDA en CU teikene toet noe toe bie `t kruutske. Ich zèk uch: dit geit `n groeat thema waere bie de Provinciale Staoteverkezinge van volgend jaor. Neet allein ómdet de provincies dit beleid euvere sjötting gegoeajd kriege, mer ouch ómdet de Provinciale Staote d'n Ieëste Kamer keze. En veur det d'r get moog waere onteigend, zal d'r tonnag de ein af angere wèt dore senaat motte. Ich bön benuujd.

Update 29-7-2022: De Gazoo kos gein óngeerhalve ton, mer diek twieë ton. Es edere milkvieëhajer zón dink cadeau duis, dan kums se dus neet op monder dan 5 miljard oet, mer op diek 7 miljard; nag altied `n derde van die 25 miljard waat me wiltj oettrèkke veur oetkoup. Daobie hoofs se die installatie neet cadeau te doon. `t Verdeent zichzelf truuk, dus `n financiering is al genóg. Boer Roetert oet `t filmke hiebaove vertèltj in filmke hiebaove det veur zien bedrief de truukverdeentied ongevieër veer jaor is.

Kómkómmertied: de waekelikse zomercolumn op Mofert.nl

`t Is kómkómmertied in medialandj. Oppe televisie nieks es herhalinge, de Twieëdje Kamer haet ach waeke reces vekantie en ouch de gemèndjeraod haet reces toet en mit augustus. `t College haet es lèste waopefeit nag e bömke gedrop op Ieësele, mer zal noe waal muuskesstil blieve toet september. Óm de laezers van Mofert.nl toch `n bietje te bedene in deze zomerperiode, zal alwaekes `ne column versjiene op Mofert.nl. De stökses van oze vaste columnis Pater zólle op donderdig vanaaf 19:00 oere online staon.

De óngerwerpe zólle neet per se betrèkking höbbe op Mofert of Roerdale, mer gaon waal euver `n actueel thema. `t Begintj mit `n drieloek euver stikstof.

Ieësele good veur 3 windjmeules

Zoea geit det inne politiek: es se `n geveulig berich nao boete brings, dan duis se det vlak veur de vakantie. Want es `t volk en de gemèndjeraod truuk zeen van vekantie, dan zeen ze de hèlf alweer vergaete. Damage control neume ze det mit `n good Mofers waord.

Lóchfoto mit masterplangrens (Bron: Gemèndje Roerdale)

`t College haet gister bekindj gemaak det zie op Ieësele de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) gaon toepasse. Dit beteikentj det, es gróndjeigenieëre dao `ne lap gróndj wille verkoupe, zie ieës de gróndj ane gemèndje te koup motte aanbeje. `t College duit det ómdet oet óngerzeuk bliek det det gebied meugelik interessant kan zeen veur `t opwekke van windjenergie.

Oetgekaok wie ze zeen, brach de gemèndje det bericht ónger de kop Roerdalen stelt voorwaarden bij verkoop grond. Neet ech `ne clickbait; Zónne saaie kop gaon die Moferter noests laeze, motte ze höbbe gedach. De redactie van RoerdalenNU.nl waas wakker: zie nome `t berich vanne gemèndje integraal euver, mer dan mitte kop Roerdalen: Eerselen in Montfort geschikt voor windmolens.

Wo höbbe veer `t euver?

`t Geit óm `n 30 hektaar op Ieësele ten weste vanne Ieëseleziewaeg toet ane gemèndjegrens. De Wvg is neet op eder perceel van toepassing, waarsjienlik ómdet `n deil percele al eingendom vanne gemèndje zeen (ganse kaart hieje). In `t gebied wiltj de gemèndje de kansen van windenergie, eventueel gecombineerd met andere vormen van duurzame energie (zonneveljer dus, red.) onderzoeken. Door de Wvg toe te passe wille zie de regie haje. Volges `t rapport Ruimtelijke verkenning windenergie Roerdalen is `t gebied good veur 3 windjturbines.

En noe dan?

`t Collegebesloet wuuertj in de ieësvolgende raodsvergadering (29 september) behanjeld. Es de raod akkaord geit, dan kan `t óngerzeuk nao `t opwekke van windjenergie beginne. Zoeawietj geer weit haet `t college de moel vol van Samen Doen, dus d'r zal waal weer `nen inspraokaovendj informatieaovendj waere georganiseerd in `t Dörpshoes. Kóm d'r mer in Jacqueline!

Leuk óm te weite

Gróndjplannómmer 23 is vanne kèrk (Bron: Gemèndje Roerdale)

MofersMedia: Zwumbad `t Sweeltje in L1mburg Centraal

Gister waas bie L1mburg Centraal op L1 `n reportaasj euver zwumbad `t Sweeltje. Verslaaggaever Jos van den Broek kump aangefietsj en wuuertj vanachter de hèk oet hertelik verwelkomt door (bad)meister Marx. Dae Jos merkt gans snugger op det d'r dao neet nao binne kan. Bliekbaar haet d'r det bördje waat ane hèk hóng euvere kop gezeen.

Oet `n voxpop-blökske mit get opgesjaote pubers bliek det dae jeug dao veurnamelik kump óm toet rös te kómme (en det is good te huuere). Nao `n paar sfeerimpressies en get smalltalk van vriewilligers óngerein volgt `n deepdje-interview mit Joost Marx. En es kees oppe taart krieg Joost onnag `n geheimzinnig duueske euverhenjigd door de L1-reporter. Oet betroewbare bron höbbe veer vernómme det `t óm `n zomers L1 taofellake ging.

Kiek veur de ganse aaflevering van L1mburg Centraal hieje.

Kiek veur allein de reportaasj euver `t Sweeltje hieje.

Wie zitj det in Mofert mit dae stikstof?

Op 10 juni dit jaor slingerde minister veur Natuur en Stikstof Van der Wal `n kaertje de werreld in. Dees Richtinggevende emissiereductiedoelstellingen per gebied-kaart (in de volksmoel ouch waal stikstofkaart of kluuerplaat geneump) deej nagal get staof opwejje op `t plattelandj. Boere trochte nao Stroe City óm te demonstrere en vandaag waerdje nag de A67 geblokkeerd door boere die `t neet èns zeen mit de planne. `ne Moferter loeanwèrker ging zelfs mitten trakter nao de basissjoeal in Mofert óm aandach te vraoge veur de problematiek. Mer wie zitj det in Mofert? Hie-ónger vindj geer `n detail van det kaertje van Mofert en ómgaeving. Excuus veur de belabberde resolusie; dit is wo veer `t mit motte doon.

Stikstofkaart veur Mofert en ómgaeving. Bron: Aanpakstikstof.nl

Natura 2000

In `t kader van dit dossier haet me-n `t döks euver Natura 2000, mer wie zitj det noe precies mit dae Natura 2000. Natura 2000-gebiede, zeen aangeweze gebiede die motte voldoon ane Europese Vogelrichlien en/of Habitatrichlien. De Vogelrichlien is al in 1979 oetgevónje óm zeldzame en bedreigdje vogelsaorte te besjerme. In 1992 haet me de Habitatrichlien in `t laeve geropen óm ouch bedreigde flora en - behalve veugel - ouch angere fauna te besjerme. Eder lidstaot mot d'rveur zorge det de bedreigdje flora en fauna in die gebiede behaje blief.

Habitatrichliengebied róndj `t aad kloeaster vannen Deelgaard. Bron: Natura2000.nl

`t Dunsbiezeendje Natura 2000-gebied vanout Mofert gezeen is `n habitatrichliengebied en besteit eigelik oet twieë deile (Sitecode NL2003002). `t Grotste van die twie lèk oppen Deelgaard en bestriek `t gebied róndj `t aad kloeaster, wo al sins de jaore taggedig `n sekte in is gevestigd. `t Is algemein bekindj det de insekte in zien bestaon bedreig is; `t aantal saorte insektes nump de lèste 20 jaor sterk aaf. `t Twieëje deil van dit Natura 2000-gebied is Abdij Lilbosch. Det is neet ómdet `t Limburgs verke mit oetsterve is bedreig, maar waarsjienlik is det óm de natuurlike habitat van `n zeldzaam saort miens - de pater - te besjerme. Dit Natura 2000-gebied steit neet op de stikstofkaart ómdet dees gebiede bliekbaar neet geveulig zeen veur stikstof.

Habitatrichliengebied róndj Abdij Lilbosch. Bron: Natura2000.nl

`n Anger Natura 2000-gebied is `t Roerdal (Sitecode 2003042). Óm ein of anger raeje huuertj bie dit gebied ouch `ne strook langs `t Vlaot tösse Postert en d'n Annendaal enne Vars. `t Is bekindj det hie de uterst zeldzame vlinder `t dónker pimpernelblawke veurkump. `t Roerdal is habitatrichliengebied en volges de kaart waal stikstofgeveulig.

Habitatrichliengebied tösse Postert ennen Annendaal. Bron: Natura2000.nl

`t Zal nemes verbaze det Nationaal Park De Mienwaeg ouch Natura 2000-gebied is (Sitecode NL2000008); ouch stikstofgeveulig. Deze vèltj ónger zoeawaal de Vogel- es de Habitatrichlien. Opmèrkelik is det ein of anger sekte op `t terrein van `n aan kloeaster hie juus `n enclave vormt dae neet ónger de Vogel- en Habitatrichlien vèlt; bliekbaar is dees sekte neet moet oetsterve bedreig.

In stikstofgeveulige Natura 2000-gebiede (greun op de kaart; neet die dónkergreun kluuer) zelf wiltj me det d'r mieër es 95% stikstofemissie wuuertj gereduceerd. In `ne strook rónjelóm die gebiede (lichgreun) wiltj me 70% stikstof reducere.

Rónjelóm Mofert: 47% stikstofreductie

Stikstofkaart veur Mofert. Bron: Aanpakstikstof.nl

Op `t kaertje van de ómgaeving Mofert zeen veer `n paar dónkergreune gebiede. Det zeen gebiede die waat op dit moment behuuere toet `t Natuur Netwerk Nederlandj, ónger angere D'n Erks, `t Roeazendaal, `t Reigelsbrook, `t Sweeltje enne Munniksbós. De res van `t ónbeboewdje boetegebied is paars gebied. Det wiltj beteikentj dus det me róndj Mofert 47% stikstof wiltj reducere.

Bonusquote

De bonusquote geit neet euver Mofert, mer haet waal betrèkking op oos gemèndje. SGP-kamerlid Roelof Bisschop neumdje in `t stikstofdebat van veurige waek donderdig de controverse det de Lapinus aeveväöl ammenjak oetstuuet es 60 milkvieëbedriever terwiel dae vlak naeve Natura 2000-gebied De Mienwaeg lèk.

De Lapinus lèk op steinworp aafstandj van Natura 2000-gebied De Mienwaeg. Bron: Natura2000.nl

MofersMedia: Joey probeert `t nans

Joey Vanherle, dae twieë jaor geleje lanjelike bekindjheid verworf es winnieër van The Bachelorette geit nag `ne kieër `n poging wage óm mit `n televisieprogramma `n blónj ane haok te slaon. Zien ieëste poging mit bachelorette Gaby Blaaser (huhhuh, blaser) leep oet op `n mislökking. Sterker nag, Joey veulde zich door de actrice veur de bus gesmete. Mer hey, Joey, `t is `n actrice, hè.

Fèng, Joey geit `t nans probere, dit kieër mit `t SBS-programma Lang Leve de Liefde. Natuurlik höbbe ze ouch noe weer `n blóndj mokkel veur `m oetgezoch, want `t is inmiddels bekindj det Joey `n veurleefdje haet veur Gaby look-a-likes. In de teaser zeen veer det hae in eder geval waal al häör tiep is, dus dae kan d'r zich alvas inne tes staeke.

Merja, neet getreurd es ouch dit nieks wuuertj. Hae kan nag altied mitdoon aan First Dates Vips en es det neet wèrk nag aan Adam Zkt. Eva Vips. En moch `t zoea zeen det hae dit allemaol duit veur de aandach, dan zeen d'r nag zat anger programma's mit B-, C- en D-garnituur oet de BN'er-werreldj, zoeawie Wie is de Mol? of Expeditie Robinson. Mer zoeawie veer allemaol weite duit Vanherle dit absoluut neet veur de fame.

Vanaovendj op óm 18:58 oere op SBS 6 kóntj geer volge of die blónj de leefdje van zien laeve is. Vanaaf 19:34 oere truuk te kieke op Kijk.nl.

Update: Bie truukkieke kóntj geer de ieëste 13 minute doorspeule; nao `t ieëste reclameblökske begintj de date.

Update: Maondig geit `t wiejer. Gaon ze verlinge? SBS maak `t al spannend op Kijk.nl. Ze zitte get te clickbaite mit tekste wie KLEDINGSTIJL vindt Joey maar NIETS en NU AL ONDER DE PLAK. Det reup allein mer vraoge op. Vindj Joey de kleiaasjstiel van häör mer nieks? Vindj Joey kleiaasjstiel überhaupt nieks? Of angesóm: det de kleiaasjstiel Joey mer nieks vindj? Zitj hae bie häör noe al ónger de plak? Of angesóm? D'r zitj nieks anges op dan maondig weer veur de buus te zitte óm twieë veur zeve. Ich kan neet wachte!

Koeltoerkatern: Nuje release van de legendarische Zenger Rotsjo

De fans van de Zenger Rotsjo kónne dit weekend weer häör hert ophaole. De gebäörtig Moferter kwoom mit de langverwachte release van zien nuje videoclip op zien YouTube-kanaal. Köste noch meujte zeen gespaard óm `t ouch dit kieër weer `n legendarisch sjouwspel te make. Directe link nao de clip hie-hie.

Zenger Rotsjo in actie

Zoeawietj geer kóntj zeen haet Rotsjo (veer van Mofert.nl moge Rotsjo zègke) al ziene zieël en zaligheid gelag in `nen tribute anen insigste echte Keuning vanne Popmeziek.

`t Leitmotiv vanne dees bewèrking van Bad is de situatie des se-n op dienen eige verjäördaag van die luuj höbs die `t verrèkke óm heives te gaon. Det se-n op e gegaeve moment zaes: Ich gaon nao bèd. En dan höbs se-n onnag van die miense waat `t dan vaerdig kriege óm te zègke: Ja, mer dan zit ich allein hie!. Herkèns se dae situatie, dan is deze nuje hit van Rotsjo `n fieës van herkènning.

Fanclub

Volges de regionale tabloid `t Waekblaad zeuktj de Zenger Rotsjo fanclub nag leje en `nen oprichter. Aspirant-leje lègke veur `t oprape. Mer zoeawie euveral in `t verenigingslaeve is `t lestig óm bestuursfuncties gevöld te kriege. Dus höbs doe zin óm die ker te trèkke, naem dan kóntak op mit `t management van Zenger Rotsjo

Tornado op `t Mariaveldj veroearzaakt door chemtrails?

Vandaag waas `t weer code oranje in oos provincie vanwaege `t groeate Unwetter des Todes. Extreme raengeval, haachelstein wie golfbelkes, windjstoeate mit tachowaerdes van de RB18, supercells en jao, zelfs tornado's zeen ós veurspeld.

Óngerhandj is me-n in `t zuudoeaste van oos landj gewèndj óm te laeve mit code oranje (waat toch bès opmèrkelik is veur `t meis republikeinse deil van Nederlandj). Windjhoze zeen in Mofert sjaering en inslaag, zoeawietj geer weit. Veer höbben allemaol de Tornado van Ivaro van 2012 nag deep in oos netvlies gebrandj staon. Óm nag mer te zwiege van `t ZLF-drama van 1983.

Zoea waas `t gister (donderdig 19 mei) ouch al code oranje in `t bronsgreun eikehout. Op `t Mariaveldj haet det geresulteerd in `ne waore TORNADO. Det meldj de Facebookpagina Stormchasers Limburg desmorge (post mít filmke hieje).

Wo kump det noeadwaer dan waal neet vanvanaaf?

De maeker van `t filmke, eine DannyDeejay L'Espoir, is zónne wakkere strieder eine, woonechtig in Bor. De persoean in kwestie is FB-vrundjes mit ónger angere Staotsgek Youri Plate en ein of angere Defend-groep, dus dan wits se-n `t waal: complotgedachtes all-over. Noe is dus de groeate vraog: wo kump det hónjswaer in Godsnaam vanaaf? Kump `t door de 5G-straoling, zeen `t de apepokke, zit Soros mit `nen joystick daen tornado te besture of kump `t door euvermaotig gesmeer van zonnebrandjcrème? Veer hajen `t d'r op det dit saort waer `t gevolg is van chemtrails, cloudseeding of angere geo-engineeringactiviteite.

Off-topic, mer waal interassant

Op de tiedlien van oze Borse stormfilmer zeen veer trouwens det d'r gisteraovendj `ne groeate demo waas bie `t gouvernement. Dao zal `t ongetwiefeld hieël drök zeen gewaes, mer dao huuers se de mainstream media wie L1, 1Limburg en de Telelimburger natuurlik neet euver.

`t Haet Ziene Majesteit behaagd óm Ben Beckers te paje mit `n lintje.

Daags veur Keuningsdaag is vèlt aljoars de traditionele lintjesraenge. Dit jaor is d'r ouch `n spetterke in Mofert gevalle. De 76 jäörige Ben vanne Paaj is vandaag óngersjeie es lid inne Orde van Oranje-Nassau. Hae  is al `ne respectabele 65 jaor muzikant en lid vanne fómfaar en dao ouch actief es manusje-van-alles. Wiejer is hae actief bie De Zonnebloem aafdeiling Mofert, es penningmeister en hae organiseert dao mit `ne groep vriewilligers de waekelikse goonsdigmiddigbie-einkóms.  Behalve bie de fómfaar bluues hae sins 1963 ouch bie blaoskepel D'n Eigenheimer. En hae is sins 1969 lid vanne EHBO, aafdeiling Mofert. Veur de res is hae onnag sins 2008 lid van `t Gemingdj Kirkelik Zangkoear.

Ben vanne Paaj mit zien keuninklik lintje.

Estebleef! Mich tunk! En waat wuuers se nao tig manjaor vriewilligerswèrk? `t Leegste van `t leegste waat `t zich guuef in de Nederlandjse ridderordes: lid in de Orde van Oranje-Nassau. Waat mich betruf haw `t toch minimaal officier moge zeen. Mer óm officier te waere mosse bliekbaar ieës bestuurlike informatie doorspele aan ein of angere toyboy. Mesjiens mot `t mer `ns aafgeloupe zeen mit deze póppekas.

Mofert Mien Dörpke basht anoniem anonieme columnist van RoerdalenNU.nl

Tut tut tut, RoerdalenNu.nl kopt `ne kritische reactie van de Facebookpagina Mofert Mien Dörpke op `n stök in Dorpsblad Montfort. Dao-ónger volge natuurlik geliek allerlei reacties. Reacties van MMD-reaguurders - al dan neet zelf deil oetmakend van `t MMD-redactieteam - die `t volledig èns zeen mit dae redactie van MMD, wo anger MMD-redactieleje dan weer bevestigend op reagere. Kort gezag: `t waas geliek-vieë-lek-zich-fieës in de MMD-bubbel. Meer genuanceerde reacties kriege dan weer repliek van de MMD-redactie, die trouwens net zoea anoniem reagere es det dae column in `t dörpsblaad gesjreven is.

Wo höbbe veer `t euver?

`t Geit óm `ne column mit de titel De vanzelfsprekendheid is weg oppe veurpagina van Dorpsblad Montfort van waek 16. Eine column dae trouwens ouch exact `tzelfde in anger dörpsblajer van RoerdalenNU.nl haet gestange, zoeawie de Roerecho (Berg), De Heraut (Mieëlik) en `t Vlodrops Nieuws. `t Stök begintj mit `n recente anekdote euver `n vereniging in de gemèndje Roerdale waat `n activiteit organiseert en det de redactie van `t dörpsblaad gein verzeuk van die vereniging haw gekrege óm dao aandach aan te bestaeje. Bliekbaar vónj die vereniging, of in eder geval de secretaris van die vereniging, det neet nuuedig. Vervolges wuuertj `n link gelag mit `n stök in de TeleLimburger (hie achter betaalmoer) euver `t veurtbestaon van Limburgse sjötterieje. Kort gezag is de conclusie det door de lockdowns de fut d'r e bietje oet is in `t verenigingslaeve en det vereniginge zichzelf mieë motte laote zeen óm in dezen tied te euverlaeve. Toet slot volgt `n aanbevaeling van häör eige nuutsplatform mit `t statement det zie (RoerdalenNU.nl) `n breier publiek bereik dan de volgers van de eigen Facebookpagina.

Reactie van MMD

En dao sloog de redactie van Mofert Mien Dörpke op aan. Zie stute euver häören achterban-gruuette (2700 volgers) en zètte RoerdalenNU.nl op ziene nómmer mit de teks Vandaag geschreven, vandaag geplaatst en niet pas na 8 dagen.... Veur `t gemaak is de MMD-redactie effe vergaete det zie zelf döks totaal neet reagere op DM'kes, ouch neet pas nao 8 daag. (Fedor, ich weit nag eine vriewilliger op dien kestieël waat nag `n spegel haet lègke; kiek mer waat se d'r mit duis.)

Anoniem

Fèng, Mofert Mien Dörpke waas op zien teenkes getraoje. Door deze post te plaatse op Facebook lieke zie zich aagespraoke te veule door de column. Vervolges óntsteit d'r `n discussie tösse `ne MMD-volger en `ne MMD-redacteur. De groeate vraog waat mich dan bezig hèlt is: waem is dae redacteur van MMD? `n Berichske van Johan Ruite aan de usual suspects waerde vrie flot verwijderd (screenshot hie; synoniem zal waal anoniem motte zeen). Saillant detail (kiek, ich kèn ouch Franse wäördjes) is de reactie van MMD-redactielid 1 (Fedor oet Genook) op `ne comment MMD-redactielid 2 (Ruud Snijders): Met een anoniem stukje (...). Bliekbaar is `t relevant of `ne dergelike column al dan neet anoniem is. Gelökkig vermelje ze bie MMD waal altied zónger oetzunjering de naam vannen auteur, zoeawaal bie artikele es bie comments. Aoh nae, wach! Toch neet! Natuurlik höbbe veer waal nag efkes bie Fedor oet Genook gepols waem die comments haet gesjeve. Emes vanne redaksie waas `t antjwaord. Dudelik! Anoniem dus. Haw ich al gezag det `ne bepaoldje vriewilliger van `t Kestieël nag `ne spegel haet lègke?

8 daag

Ein anger puntj van kritiek van MMD op `t döpsblaad is de aanlevertermien van 8 daag. Wie zitj det? De daedline veur `t aanlevere van berichte veur de pepiere versie (en daomit ouch veur de digitale pdf-versie) is goonsdig 9:00 oer veur de editie van de waek d'rnao. Vanaaf goonsdigmiddig wuuertj de pepiere versie bezorg: det zeen dus 7 ½ daag, waat waal riekelik lank is, tunk mich. Dao mot waal bie waere opgemerk det, in euverlèk mitte redactie, hievan kan waere aafgeweke veur actuele óngerwerpe. Efkes ter vergeliek: in de jaore `00 mos me veur `t aanlevere van kopij veur `t Kirkeblaedje bie Gilsing ouch `n waek van teveure aanlevere. In de jaore `80 ging det waal get flotter.

Wederhoor

Mofert.nl zou Mofert.nl neet zeen es veer neet zorgvuldig aan wederhoor zoue doon. De columnist in kwestie is Frank Vergoossen oet Mieëlik. Hae verklaort taengeneuver Mofert.nl det dae column neet bedoelt is óm de vereniginge euver `t algemein of `ne bepaolde secretaris in `t bezunjer de maot te naeme. Baovendeen ging dae column neet specifiek euver Mofert; dezelfde column is ja ouch in anger dörper gepubliceerd. Euver `t algemein constateert hae det - ónger invloed van de lockdowns - bie `t verenigingslaeve de klad d'rin zitj; de fut is d'r `n bietje oet. Volges Vergoossen bereik `t nuutsplatform RoerdalenNU.nl in combinatie mit de versjillende döpsblaedjes `n zoea breid meugelik publiek van jónk (internetsite) toet aad (Facebook pepier). En det draagt dan weer bie aan `t mieë zichbaar make van die vereniginge bie `t publiek inne ganse brèdje, waat volges hem zoea nuuedig is dezen tied. Euver `t algemein bereik RoerdalenNU.nl `n breier publiek dan allein mer de volgers van de eige Facebookpagina. Hoewaal MMD zich aangevalle liek te veule wuuertj mit eige pagina bedoelt: `n Facebookpagina van zón vereniging.

`n Anger verwiet waat MMD maakdje is det RoerdalenNU.nl is det zie onnuuedig traog zeen. De aanlevertied wo MMD haer refereert geldj allein veur de gedrökdje en digitale versie van Dorpsblad Montfort. Volges Vergoossen haet haet RoerdalenNU.nl daonaeve ouch `n nuutssite en `n Facebookpagina wo de berichte flot geplaats kónne waere, op `t moment det `t nag actueel is. Doe hoofs dus neet op de gedrökdje of digitale versie van Dorpsblad Montfort te wachte óm kènnes te naeme van actuele artikele.

En dae secretaris van die vereniging oet Roerdale? Det waas mer `n veurbeeldj. Waal waor gebeurt, mer det haw net zoea good `n anger vereniging kónne zeen gewaes. Baovendeen waerdje in dae column neet vermeldj óm waatfer vereniging `t ging en of `t überhaupt óm `n Moferter vereniging ging.

Kiektip: Mofert in `t TV-programma Dwars door de Lage Landen.

Dwars door de Lage Landen is `n programma wo-in drie Belzje (wovan eine cameraman en eine geluidsman) van Oostende nao Mestreech en van dao-oet via `t Pieterpaad nao Groninge wanjele. En in de aaflevering van gister noom Mofert `n prominente in. En det begós al in `t boetegebied van Zittert. Noe gank kieke.

21:40: Toeristische aanbevaeling van `t Kestieël en de Kestieëlhäöf.

21:47: Werme aanbevaeling vanne Moferter horeca.

25:00: Örges oppe Iezerebós in Zöstere kómme de Belzje gans toevallig (complotdinkers gaon los in drie, twieë, ein...) wiekagent Marc Willems op ziene renfietsj taenge.

25:10: Agent Willems vertèld euver de bombardemente.

26:06: Aanbevaeling vanne iessalon van Verstappe door Agent Willems.

26:32: Presentator Arnout bombardeert Willems toet de leukste agent van Nederland.

26:35: Es antjwaord dao-op `ne opvallend cynische ja, ja van taengekómmende toerfietsjers.

27:05: Aankóms in Mofert via d'n Hoesdiek. Gewuuen euver de brök, gein ómleiding, nieks gein probleem.

27:30: Chris van Johan Ruite guuef `n hieël gedetailleerde routebesjrieving vanne Kirk nao `t Kirkhaof.

28:03: Chris guuef nag effe `n college euver d'n oorlog in Nederlandj, Limburg en Mofert.

29:03: De Belzje partycrashe ónger de kirk de Moferter bejaarde. De stömming is (nag) fieëstelik.

29:45: Ze weite vervolges perfect de sfeer drin te haje. Laot det mer aan die Belzje euver.

30:53: Mientje Laumen vertèld hertversjeurende verhaole euver d'n oorlog.

33:10: Aankóms bie Riny en Pietje van Pouls.

35:24: Op `t Sweeltje kómme ze Janne vanne Feller taenge mit twieë aenjevengers.

38:05: Ze verlaote `t Moferter Landj.

Liveblog: presentatie coalitieakkaord

Gewoon blijven dóen, natuurlijk samen! Wie verzins se zón gedroch van `ne slogan veur dien coalitieakkaord? Nou, doe paks gewuuen de verkezingsslogan van de ein pertie en dae van de anger pertie; control-c, control-v en voilà. Aoh wach, wo zitj dan de nuance van allemansvrundj en grotste pertie Roerstreek Lokaal!? Waat waas dae verkezingsslogan ouch al weer? Hm, dae kwoon mich al bekindj veur. Nou dan zèt, óm det te accentuere, mer `n accent aigu op de -o- van doen. Det begintj al goon; laote veer haope det `t akkaord zelf neet zón ónsamehangendj bie-einraapsel is wie de biebehuuerende catchphrase.

Fèng, strakkes óm 19:00 oere begintj de ingelaste raodsvergadering mit es belangriekste agendapuntje `t coalitieakkaord en de beneuming en beëdiging van de wèthajers. Dudelik is waal al det `t 4 fulltime wèthajers gaon waere, te weite Loes Vestjens en Roland Slangen names Roerstreek Lokaal!, zittendj wèthajer Jan Smits names Democraten Roerdalen en Jaqueline Aelen Westhelle-Aelen names PvdA/GroenLinks. Natuurlik mot hie nag euver waere gestömp, mer tenzij veer te make kriege mit `ne Kakino en Gelino 2.0, zal det neer kómme op `n hamerstök.

Och jao, d'r mot onnag waere gestömp euver ein ontheffing van `t vereiste ingezaetensjap van Aelen per 1 juli dit jaor. Zie geit verhoeze en bliekbaar is toch de regel det - neet allein de bórgemeister - mer ouch de wèthajers binne de gemèndjegrenze wone. Mergood, zoealang de raod `t good vindj, moog det bliekbaar weer waal. D'r zitte ouch groeate veurdeile aan es se es bestuurder neet woons inne gemèndje wo se bestuurder van bös. Ich kèn toevallig `ne bórgemeister van `n buurgemèndje dae lang in `t zoea röstige Mofert is blieve wone en dae nao nag gein jaor in zien eige gemèndje te höbbe gewoond al geconfronteerd waerdje mit sjeljende indringers in zien eige weuning.

Volg de raodsvergadering via de livestream of op OR6, via Ziggo kanaal 41. Of kiek hie veur de belangrieke updates.

Update 19:04: Willem vanne Koets guuef toelichting op `t akkaord.

Update 19:15: De CDA-fractie vindj `t akkaord neet concreet genóg.

Update 19:25: `t Coalitieakkaord is dore raod aangenómme.

Update 19:29: `t CDA vruueg zich aaf of `nen extra wèthajer à 100.000 euro per jaor gein zunj geldj is, mer wins `t nuje college waal wiesheid toe en haop det zie de extra köste waor gaon make.

Update 19:41: `t Zoeagenaamp stömbureau veur `t keze vanne wèthajers is `n Mofers onderonsje: John vanne Vogel en Frans vanne Biemel. Zie motte de stömme tèlle.

Update 19:45: Frans tèltj ieës ein stömbreefke te väöl en dan `n stömbreefke te min. Bie de derde kieër tèlle bliek `t te kloppe.

Update 19:55: Ein raodslid haet de lolbóks aan vandaag. Es taengekandidaat veur versjillende wèthajerskandidate haet emes gekaoze veur Jos van Rey, Max Verstappen en Emile Roemer. De stömming is geheim, dus veer zólle noeats weite waem dae kloon is en of `t mesjiens mieërdere klone zeen gewaes. De oearsprónkelike kandidate zeen allemaol gekaoze.

Update 20:40: Willem vanne Koets is beneump toet ieëste plaatsvervangend veurzitter vanne gemèndjeraod; CDA'er Frank Demarteau is twieëdje plaatsvervangend veurzitter. Frans vanne Biemel is beneump toet intern lid vanne raekenkamercommissie Maasgouw-Roerdale.

De Zandj geit oppe sjöp, mit `n plaetske veur verbezunjering.

...en dao zólle de bewoners vanne Zandj waal blie mit zeen. Ze höbben dan ouch de aafgeloupe jaore optimaal van häör woongenot kónne genete waal dökker te make gadj mit `n aopgerete straot. Mer det zeen de bewoners zelf sjout; esse inne Zandj geis wone, dan zóls se zandj kriegen ouch.

Dit kieër geit de gemèndje rigoreus aan `m. Zelfs de Sportlaan krieg `nen angere naam es óngerdeil van dit projec (spegel). De riolering wuuertj vervange (altied henjig; dan kónne bewoners geliek weer häör bezinkpöt oppe riolering aansloete) en d'r kump `n apaart raengewaterriool. (Moogs se dan waal nag dienen auto oppe oprit wasse?) En de gemèndje dach: es veer dan toch aant grave zeen, wits se waat, dan lègke veer geliek waal `n glaasvezelke in die sleuf. En esof det nanneet genóg is kump Enexis onnag de gaas-hoesaansloetinge vervange.

Veiligheid

Safety first is `t devies vanne gemèndje. De maximum snelheid op de Zandstraat is straks 30 km per uur. Weite die dan neet det de Zandj noe ouch al 30-killemaeterzone is? Ten behoeve vanne veiligheid kómme d'r veur de res nag van die roeagevèrfdje verkeersplateaus bie de kruutsinge mit `t Fare / de Bek, de Sjoealstraot Sportlaan, en `t Gesträötje. Det waesgke waat nao de viever löp haet noe al zón plateau. (Det waegske hètj bliekbaar de Hovendwarsweg, mer waem with det noe? En hètj dae waeg in `t Mofers dan Häöfwaeswaeg? Ich stèl allein mer vraoge.)

Mieë greun, mer minder parkeerplaatse

Volges de gemèndje kómme d'r mieë parkeerplaatse én mieë greun. Hmmm, mesjiens mótte ze die gemèndjeambtenieëre nag mer `n cursus tèlle gaeve. Noe kóns se gemekkelik 40 luxwages kwiet in die vakke naeve de waeg. In de teikening van `t plan staon mer 30 vakke ingeteikendj. Mieë greun dus, mer waal ten koste van parkeerplaatse. Waal ieërlik zeen hè, gemèndje Roerdale.

Oetritconstructies

Waat is `n herinrichting van `ne waeg zónger oetritconstructie? Hieëlemaol nieks! Kums se straks vanne Kitskesberg gevare en doe dinks ich höb veurrang op dae waat oete Zandj kump gevare, want ich kóm van rechs, nou vergaet `t mer, want binnekort kums doe in dae situatie oet `n oetrit. Mer neet allein de Kitskesberg wuuertj `n oetrit. Nae. Zoea te zeen wuuertj de Zandj zelf ouch `n oetrit. Oppe kruutsing mitte Vieëstraot kump, wie te zeen is oppe teikening, `n oetritconstructie dae oet kump oppe Vieëstraot en `t echelste gedeilte vanne Zandj waat oppen Deelgaard aan geit. Det deil vanne Zandj duit dus neet mit. De bedoeling is natuurlik det die men van Johnny vanne Koets waat dao vol gaas mitte John Deere oete Vieëstraot kómme gevare, waere belemmerd óm door `t dörp te vare; zie waere es `t ware vanzelf euvere Heiberg gelèdj.

Dit is de plaats wo de verbijzondering mot kómme.

Verbijzondering

Euver de kruutsing Zandj-Vieëstraot gespraoke: dao lèk nag e lepke graas waat neet zoeamer kaal kan waere gelaote. Dao is `n plaetske gereserveerd veur verbijzondering. (Serieus, is det e waord?) De werkgroep mot det nag invölle. Waat zal `t waere? e Kepelke, gewiedj anen Hèlgen Urbanus, `ne meiboum gesponsord door Staotsbósbehieër, `n benkske mitte teks U zit goed bij het Limburgs Landschap, 10 parkeerplaatse, `n sjoegkel, `ne retro-ANWB-waegwiezer, zón quasi-historisch replica van `n waterpöt mit zón pannedaekske ein. Waem zal `t zègke?

Planning

Èndj juni geit d'n ieëste sjöp de gróndj in. Fedor oet Genook vruueg zich aaf of alles vaerdig is veur de Aezelemert, mer volges de gemèndje is det `n brök te wied. `t Geit ongevieër `n half jaor doere. Mer dan mot waal al `t grei oppertied waere geleverd. Gank d'r dus mer van oet det `t langer geit doere, want neet allein de Nedcar haet las van materiaalsjaarste.

Liveblog: beëdiging nuje gemèndjeraodsleje

Strakkes óm 19:00 oere waere de nuje raodsleje vanne gemèndje Roerdale beëdigd. Ich bön benuujd waem d'r noe weer te laat is. Volg deze speciale raodsvergadering via de livestream of via OR6 op Ziggo kanaal 41.

Update 19:06: Allemaol gooj Katholieke, die Moferter raodsleje. Ze höbbe allemaol de eid aafgelag; nemes van häör deej de belofte.

Update 19:10: `n puuske blome veur ederein.

Update 19:12: vergadering geslaote.

Update 19:17: noe interviews, verzorg door OR6.

Bonusupdate: volges RoerdalenNU.nl wiltj de nuje coalitie `n college mit 4 wèthajers. Vanoet Roerstreek Lokaal! zolle dan neet allein Loes Vestjens, mer ouch G.I. Jane Roland slangen wèthajer waere. Jan Smits blief wèthajer vanoet Democraten Roerdalen en vanoet PvdA/GroenLinks zal Jaqueline Westhelle-Aelen wèthajer waere. Volges RoerstreekLokaal! perieleider Willem vanne Koets is nag neet zeker of alle veer de wèthajers voltied wèthajer zólle zeen.

Braek: coalitie Roerdale waarsjienlik róndj

De nuje coalitie veur Roerdale liek róndj te zeen; det meldj 1Limburg. Roerstreek Lokaal! haet same mit Democraten Roerdelen en PvdA/GroenLinks `n intentie-euvereinkóms op hoofliene geslaote. Ze laote weite det d'r `ne solide basis lék óm wiejer te gaon.

Euver de verdeiling van de wèthajersposte is nag nieks bekindj. D'r zeen geruchte det Roerstreek Lokaal! mit twieë wèthajers kump, waat waarsjienlik zou bekeikene det Roerdale van 3 nao 4 wèthajers geit. Loes Vestjens waas al op veurhandj door RL! Veurgedrage es wèthajer. Waem daen angere dan zou zeen, blief dus nag `n raodsel. Zou Willem vanne Koets dan toch neet inne raod blieve zitte of höbbe ze `nen angere gesjikdje kandidaat? Waarsjienlik zal Jan Smits (Democraten Roerdalen) aan blieven es wèthajer vanoet zien pertie. PvdA/GroenLinks haet Jaqueline Aelen Westhelle-Aelen op veurhandj veurgedrage. Zie noom vandaag aafsjied es raodslid. Es gevolg van `n aanstäöndje verhoezing zou zie neet mieë inne raod kónne blieve zitte. Es wèthajer geldj dae regel neet des se inne gemèndje woons wo se bestuurder bös.

Liveblog: de alder-alderlèste vergadering vanne aje gemèndjeraod

Haol de tissues mer d'rbie, want veer gaon aafsjeid naeme. Óm 19:00 oer begint de alder-alderlèste vergadering van de aje gemèndjeraod van Roerdale. Volg de vergadering via de livestream of op OR6 op Ziggo kanaal 41. Van waem gaon veer aafsjied naeme?

CDA-fractieveurzitter Jeroen Crieëmers geit nao 8 jaor de raod verlaote. Det is neet genóg veur `n keuninklik stök iezer op zien revaer, want daoveur mós se minimaal 12 jaor inne gemèndjeraod höbbe gezaete. Jeroen wis mit 96 stömme neet genóg veurkeurstömme bie-ein te sprokkele óm in de raod te blieve zitte. Hae steit zevende oppe CDA-Roerdale-ranglies, dus de kans is klein det hae deze zittingsperiode nag truuk zal kómme inne gemèndjeraod.

Max van Baden moog eindelik op kamers gaon wone. Ouch hae zwejt desnaovendj aaf nao 4 jaor gemèndjeraodslid te zeen gewaes. Max haw neet genóg veurkeurstömme gekrege, mer det waas ouch de bedoeling: hae haw van teveure al aangegaeve det hae, mit `t oug op `n aanstäöndje verhoezing oete gemèndje, ter óngersteuning oppe lies stóng. Zoea haet d'r weer get tied vrie veur foodblogs te sjrieve, of beveurbeeldj buim te paote inne voedselbós, of anges óm gewuuen veur nag `n masterstudie te doon.

Update 19:01: ze wachte nag op éín raodslid en `ne wèthajer. Óngertösse: instrumentaal wachmeziekske vanne Titanic.

Update 19:05: aafzwejjend raodslid Ton Joris haw zich innen tied verdaon. Volges de bórgemeister is d'r innen auto gesprónge en as we speak óngerwaeges.

Update 19:12: `t fieës kan beginne, want Ton is binne.

Update 19:15: `n óngerzeukscommissie mot beoeardeile of de nuje raodsleje waal raodslid moge waere. De bórgemeister haet de vergadering gesjors, zoeadet de óngerzeukscommissie häör wèrk kan doon. Nieks spannends; formaliteit.

Update 19:19: vergadering is heräöpendj. De commissie vindj det de verkezinge rechmaotig zeen verloupe.

Update 19:28: volges de bórgemeister kwoom Max van Baden altied blozend en lachend de raodzaal in. Bliekbaar geit d'r in Den Haag wone. Zal d'r dan de Haagse politiek in gaon?

Update 19:34: de bórgemeister stuut euver Jeroen Crieëmers zien commissiewèrk, en euver zien wirk in `t presidium. Ouch hulde veur de vernujing en verjónging inne CDA-fractie, wodoor det hae (volges häör) noe neet mieë herkaoze is. Hmmm, interessante theorie.

Update 19:50: de PvdA-fractie deilt sjoklaat van Rousseau oet ane vertrèkkende raodsleje.

Update 19:57: allein mer lovende wäörd van Roerstreek Lokaal! euver de vertrèkkers.

Update 20:23: de raodsvergadering is geslaote. Noe interviews van OR6. Max geit nao Den Haag óm (wiejer) te studere.

Collegekal: correctie/update wèthajers

Ieëre waerdje op deze site gebrach det Roerdale maximaal 3 wèthajers moog höbbe. Det is neet `t geval. `t Maximaal aantal wèthajers is 20% van `t aantal raodsleje; 3,8 wèthajers dus. En ómdet `t zeuke nao `ne gesjikdje wèthajer zónger bein neet mit vèltj (neet ómdet die minder gesjik zeen, mer ómdet die minder veurkómme), moog me det aafrunje nao 4. Sterker nag, es me gebroek maak van deiltiedwèthajers moog Roerdale zelfs 5 wèthajers höbbe, mit `n maximum van 4,4 fte's.

`t CDA is gans dudelik. Zie gaon allein mer in `n college zitte mit veer wèthajers, neet mieë mit drie. Teminste, det haet fractieveurzitter Jeroen Crieëmers gezag. Merja, haet dae nag get inne milk te brokkele dan? Ich dink `t neet. Democraten Roerdalen-liestrèkker (en wèthajer) Jan Smits vindj `ne veerde wèthajer mer nieks; hae zitj in op 3 wèthajers. Ons Roerdalen haet ouch waal oeare nao `ne veerde wèthajer. Liestrèkker Majo Thevissen haet lever veer wèthajers veur 75 procent dan drie veur 100 procent, vertèltj zie aan RoerdalenNU.nl. Ondudelik is of zie hie op deiltiedwèthajers zinspeelt of op wèthajers die mer veur driekwaart häör wèrk doon.

Euver wèthajers gespraoke: behalve Roerstreek Lokaal! haw volges De TeleLimburger trouwens ouch PvdA/GL `ne wèthajerskandidaat nao veure gesjaove: `t morge vertrèkkendj raodslid Jaqueline Aelen. Dachte veer dus allemaol det veer toch bienao van wèthajer Martijn van Helvert aaf zeen van raodslid Aelen aaf zeen, dreig zie noe `ne comeback te make es wèthajer. Zal ich `ns `n veurspelling doon? Nae laot mer.

Euver `ne eventuele coalitievorming is nag geine veurtgang nao boete gebrach, behalve det alle fracties ein veur ein bie Willem oppe kóffie zeen zeen gewaes.

Morge is de lèste vergadering vanne aje raod. #zinin.

Coalitiekal: waatfer combinaties zeen meugelik?

Es grotste pertie zal Roerstreek Lokaal! `t initiatief naemen óm `n coalitie te vorme. Van een cordon sanitaire, zoeawie in Remunj de aafgeloupe tied, is in Roerdale gein spraoke, dus alle combinaties zeen meugelik. Óm toet `ne mieërderheidscoalitie te kómme höbbe ze in principe mer 4 extra zetels nuuedig. CDA en Democraten Roerdalen kómme daoveur in aanmèrking. Óm `t draagvlak te vergruuete kan me-n ouch d'rveur kezen óm mit mieër es twieë pertieje `ne coalitie te vorme.

Doorgaon mitte bestaonde coalitie

De coalitie van de aafgeloupe periode (Roerstreek Lokaal!, CDA, Democraten Roerdelen) zou kónne blieve zitte. Det liek, gezeen de verkezingsoetslaag, dan ouch de meis logische samestèlling. Anger combinaties zeen ouch meugelik: Roerstreek Lokaal! mit CDA óf Democraten Roerdelen mit daobie PvdA/GroenLinks en/of Ons Roerdalen.

Onwaarsjienlike combinaties

Es Roerstreek Lokaal! zoeawaal CDA es Democraten Roerdalen links luuet lègke (waat gelèt oppen oetslaag onwaarsjienlik is), dan zou RL `n coalitie kónne vorme mit PvdA/GL én Ons Roerdalen. Gans onwaarsjienlik is det CDA en Democraten Roerdalen same, boete Roerstreek Lokaal! óm `n coalitie zou vorme mit PvdA/GroenLinks en/of Ons Roerdalen. Ouch `n minderheidscoalitie zal gein logische optie zeen. `n Extraparlementair bestuur, zoeawie de Limburgse Gedeputeerde Staote, zou `n meugelikheid kónne zeen, mer is zeker veur gemèndjes erg zeldzaam.

Wèthajers

`t College vanne gemèndje Roerdale haet maximaal 3 wèthajers. Bie `n coalitie waat oet 3 pertieje besteit lèk `t veur de handj det eder pertie eine wèthajer levert. Zeker bie de combinatie RL, CDA, DR zou det waarsjienlik zeen. Roerstreek Lokaal! haet al veur de verkezinge de 35-jäörige Loes Vestjens veurgedragen es wèthajerskandidaat; `t is dan ouch gans waarsjienlik det zie die rol zal gaon vervulle. Willem vanne Koets zal dan waarsjienlik es pertieleider dao blieve zitte wo d'r mit 571 veurkeurstömme is gekaoze: inne gemèndjeraod. Kiek `ns Mark, Sigrid, Wopke; dét is nuje bestuurscultuur. Van anger pertieje zeen gein wèthajerskandidate op veurhandj veurgedrage, al zuutj `t introductiepräötje van CDA-liestrèkker Frank Demarteau oet wie `n aope solicitatie op `n bestuursfunctie. DR-liestrèkker Jan Smits is noe al wèthajer en zal dae rol waarsjienlik wille blieve vervulle.

Max kieke: wie en wo?

Gans `t vaderlandj waas in rep en roer wie in mei 2021 bekindj waerde gemaak det Ziggo vanaaf sezoen 2022 neet mieë de rechte haw óm de formule 1-races integraal oet te zende. De rechte veur Nederlandj wore gekoch door de Zweedse Nordic Entertainment Group en zou besjikbaar gestèldj waere via de video-on-demand-deens Viaplay. Inmiddels haet zich det óngerhandj waal `n bietje gelag, feit blief aevel det me noe extra mot betale óm de Formule 1 live te kónne volge. Waat zeen de meugelikhede en waat zeen de veur- en naodeile. Hie-ónger alles op e rieke.

Viaplay via Ziggo

Bös se tv-abonnee van Ziggo dan kóns se sowieso de samevattinge kieke mit `t aje vertroewdje commentaar van Olav Mol. Wils se de races live zeen, dan kóns se via Ziggo `n abonnement op Viaplay pakke. Toet augustus kos det 9,99 per maondj en daonao 13,99 per maondj. Kieke kan via de viaplay-app oppe telefoon of tablet, mer doe kóns van dao oet ouch alles van Viaplay streame nao diene smart-tv, Apple-tv of Chromecast. Vanaaf vandaag is Viaplay ouch besjikbaar op de Mediabox Next. Daobie haet Ziggo (veur Ziggo abonnees in combinatie mit Viapla abonnement) toet 1 augustus `n lineair kanaal besjikbaar gestèld veur de Formule 1: Viaplay Xtra (kanaal 200). Op dit kanaal zeen allein mer de kwali's, races en de formule 1-talkshow van Viaplay live te zeen (ich naem aan det de sprintraces dao ouch bie huuere). Dus neet de vrieje traininge en ouch gein anger sportwedstrieje, films of series.

KPN

Höbs se televisie van KPN dan wirk `t nagal `tzelfde es bie Ziggo: doe kóns `n Viaplay abonnement aafsloete via dien KPN-abonnement. Pries is `tzelfde, korting toet augustus is `tzelfde, kieke via de viaplay-app of lineair kieke op Viaplay Xtra (kanaal 225). Wie lang det KPN op kanaal 225 Viaplay Xtra geit oetzende, dao is me neet dudelik in. D'r steit tijdelijk; laote veer d'r mer van oet gaon det det ouch toet augustus is. Es nuje klant veur internet en tv kries se trouwens 9 maondj lank Viaplay gratis.

Anger tv-providers

Bie anger tv-providers, zoeawie T-mobile, Delta of Caiway is `t ouch meugelik óm `n viaplay-abonnement aaf te sloete. Check daoveur de site van diene favoriete provider.

Viaplay

Höbs se gein tv-abonnement, dan kóns se-n altied geliek bie Viaplay `n abonnement aafsloete. Det kos `tzelfde es via Ziggo of KPN, dus ouch toet augustus 9,99 en daonao 13,99. Kieke kan via de viaplay-app, streame kan nao de smart-tv, Apple-tv of Chromecast; doe höbs dus allein gein lineair kanaal óm Formule 1 op te kieke. Behalve Formule 1 kóns se-n ouch voetbal van de Bundesliga kieke, PDC darts en films en series, mer det kan dus net zoea good es se via Ziggo of KPN dien viaplay-abonnement aafsluuts.

F1 TV Pro

Höbs se geine behoefte aan voetval, darts en films en series van Viaplay, dan kóns se-n ouch euverwaegen óm `n abonnement op F1 TV Pro te pakke. F1 TV is de streamingsdeens van Formule 1 zelf. Det is mit 64,99 per jaor (of 7,99 per maondj) `n stök baeterkoup es Viaplay.  Toet de zomer mos se-n `t dan waal mit Ingels commentaar doon. Pas vanaaf de zomer zal Nederlands commentaar besjikbaar zeen. `t Is nag ondudelik of det `t commentaar van Olav Mol zal zeen of van viaplay-commentatore Nelson Valkenburg en Melroy Heemskerk. Behalve Formule 1 kóns se via F1 TV Pro ouch Formule 2 en Formule 3 kieke en de Porsche Supercup. Doe höbs ouch de besjikking euver exclusieve docu's en mieë es 650 historische races. Veur de res höbs se nag toegang toe alle onboards-camera's en baordradio's (helaas neet mieë `t FIA-radiokanaal; dae höbbe ze aafgesjaf en that is so not right). Deze optie is ideaal veur de echte racefan. Kieke kan oppe laptop of PC of mit de F1 TV-app op diene telefoon of tablet. Mitte app kons se-n ouch streame nao Apple-tv of Chromecast.

Commentaar van Olav Mol

Höbs se geine zin in `t commentaar van viaplay-commentators Nelson Valkenburg en Melroy Heemskerk, mer wils se lever `t aje vertroewdje stömgeluid van Olav Mol huuere, dan kóns se via Grand Prix Radio live commentaar van Olav Mol loestere bie edere Formule 1-race. Det kan via de site of via de app. Ja maar, det löp neet synchroon. Jao, weit ich, mer dao höbbe ze bie Grand Prix Radio get op bedach: de slider. `t Kump d'rop neer det video altied traoger is es audio. Det beteikentj dus det dien beeld (incl. biebehuuerendj commentaar) altied `n deil vetraoging haet. De audio van Grand Prix Radio haet det minder. Mit dae slider kóns se de audio zoeadanig vertraoge det `t commentaar synchroon löp mit dien beeldj.

Verkezingskal: waatfer Moferter kómmen inne gemèndjeraod?

De gemèndjraodsverkezingen höbben in Roerdale neet bepaold toet `n politieke aerdversjuving gezorg. De VVD deej nimmieë mit, dus de euvergebleve pertieje hawwe eine zetel mieë te verdeile. De grotste pertie Roerstreek Lokaal! blief stabiel mit 6 zetels. `t CDA verloor eine zetel en steit noe op 4. Democraten Roerdalen won eine zetel en is noe mit 4 zetels aeve groeat es `t CDA. De liêstrouwerie tösse de PvdA en GroenLinks haet de socialiste good gedaon, want die stege van 2 nao 3 zetels; det höbbe ze netjes gedaon en haw ich neet verwach. Ons Roerdalen, ten slotte blief mit `n SGP-echtige stabiliteit op 2 zetels staeke.

De M-factor inne raod

Noe det ouch `t aantal stömme per kandidaat bekindj is gemaak weite veer det d'r 3 miense oet Mofert rech höbbe op `ne raodszetel, te weite Willem vanne Koets (RL), Frans vanne Biemel (DR) en John vanne Vogel (CDA). CDA-fractieveurzitter Jeroen Crieëmers (CDA) pies es naeven `t pötje en zal op basis van veurkeurstömme neet truukkómme inne gemèndjeraod. Ouch es `ne zetel vrie zou kómme doordet beveurbeeldj ein vanne gekaoze raodsleje wèthajer wuurtj, zal Jeroen neet d'n ieëste gegadigde zeen. Hae is 7e in rie óm aanspraok te make op `ne raodszetel; dan motten al 3 van de 4 zetels wegvalle, óm waatfer raeje dan ouch. Det is erg onwaarsjienlik. Drie Moferter beteikentj `ne M-factor van 16%; det is get minder es ein zèsde, waat `ne gelieke verdeiling euver de kerne zou beteikene. Gelèt op de woonplaats doon Berg en Hèrkebós `t waat det aan geit get baeter mit allebei 4 zetels, wobie `t Räötje bie Berg wuuertj getèld. Vloearep zal mer 2 aafgevaardigde höbbe. Willem vanne Koets haet trouwens mit 571 stömme `t meiste aantal stömme gekrege van álle kandidate.

Landjelike trends

Lanjelik waas de trend det de lokale pertieje wonne ten koste van de lanjelike pertieje. In Roerdale waas det ouch `t geval. Waas de verhajing veur dees verkezinge 11 lokaal taengeneuver 8 lanjelik; noe is de verhajing 12 taengeneuver 7. Ouch `t zetelverlees van `t CDA is in euvereinstömming mit de lanjelike trends; `t is aevel de vraog of de lanjelike Omtzigt-affaire hie van invloed op is gewaes. D'n opkóms waas 47,9% en det is 5,4 procentpuntj leger es de veurige verkezingen; ouch gehieël in lien mit de lanjelike trend. Lanjelik loog d'n opkoms get hoger (50,3%).

Formatie

Es grotste pertie zal Roerstreek Lokaal! `t initiatief naemen óm `n coalitie te boewe. De coalitie van de aafgeloupe periode (Roerstreek Lokaal!, CDA en Democraten Roerdalen) blief qua zetels geliek op 14 en zou dus door kónne besture. Mer d'r zeen nog mieë meugelikhede. Morge op Mofert.nl `n analyse van alle meugelike combinaties.

Verkezingskal: d'n oetslaeg-aovendj

De stömlokale zeen geslaote en de stömme waere noe getèld. Laes hie alle nuuts euver de oetslaeg vanne gemèndje Roerdale.

Kiek d'n oeslaeg-aovendj op lokale ómroop OR6 via Ziggo opkanaal...  Weit ich väöl; zeuk uch det zelf me roet. Waarsjienlik örges achteraan. Of kiek oppe site van OR6.

Op L1 ouch oetslaeg-aovendj, mer neet zoea spannend veur Roerdale, tunk mich.

Update 21:22: Stömme van de ieëste twieë daag: Roerstreek Lokaal! good veur ein derde van de stömme.

Update 21:25: Wimke van Nes en Bair vanne Zuul kalle euver vreuger, wie Mofert nag `n zelfstènjige gemèndje waas. Wim is weer actief de politiek in gegange es tiedverdrief; dan hoof d'r neet te gaon kiene. Bair vindj det de de gemèndje `t sjout is det d'r nanneet truuk in Mofert woont; get mit `t bestömmingsplan.

Update 21:48: De bórgemeister maak de top 15 van kandidate bekindj van de stömme vanne ieëste twieë daag. Nauweliks Moferter waere geneump; bliekbaar zeen de Moferter luuj vandaag gaon stömme, in eige dörp dus. Willem vanne Koets op de 10dje plaats. Oetslaag van de aafgeloupe daag is dus neet ech representatief.

Update 21:50: Zingmaedje zingt noe Mofert van de Sjrot.

Update 22:06: CDA en Democraten Roerdalen doon `t good in Vloearep.

Update 22:13: Frans vanne Biemel wiltj nag éín zittingsperiode inne raod zitte. Dan haet d'r 20 jaor d'r op zitte en geit d'r stoppe. Hae verwach neet det d'r daonao liesdujer wuuertj.

Update 22:57: Mofert.nl-prognose nao 6270 getèldje stömme: Roerstreek lokaal 6 zetels; CDA 4 zetels; Democraten Roerdalen 4 zetels; PvdA/GroenLinks 3 zetels; Ons Roerdalen 2 zetels. Nag twieë stömbureaus te gaon.

Update 23:11: Roerstreek Lokaal wint verkezinge mit 6 zetels. Mofert.nl-prognose van 22:57 blief staon.

Verkezingskal: waatfer pertie haet de M-factor?

De gemèndjeraodsverkezinge kómme weer d'raan. Of eigelik zeen ze al bezig, mer aangezeen de meiste kezers toch op de lèste verkezingsdaag pas häör stöm oetbringe, höbbe veer net nag effe d'n tied óm te bekieke waem d'r allemaol op de lieste staon. En Mofert.nl zou Mofert.nl neet zeen es veer neet `ns duchtig analysere wieväöl Moferter op waatfer lies staon.

In Roerdale is de PvdA in óngertrouw gegaon mit GroenLinks. Ich vraog mich aaf of det veur dees gemèndje electoraal waal `n verstenjige keus is gewaes, mer alleh. D'r staon dan ouch mer inkele GroenLinksers op die lies; ich tèl 4 greune jeskes tösse die roeaje. Mer, d'r steit ouch mer `nen inkele Moferter oppe lies. Letterlik. Max van Baden mot d'n ieër van Mofert hoeaghaje oppe linker vleugel. En noe bliek hae onnag van plan te zeen óm oet Mofert te vertrèkke. Eine kandidaat oet Mofert is waal erg sjaemel, al vinje ze zelf det ze `n gooj verdeiling van mansluuj en vroulje en oet eder kern höbbe. De aafgeloupe 4 jaor zoot Max van Baden al inne raod veur de sociaaldemocrate. Mer mit `t oug op zien aanstäöndj vertrèk oete gemèndje haet d'r zichzelf nao `ne viefdje plek gedegradeerd. En vanaaf nómmer 5 op dees lies inne raod kómme, det gebeurd allein in sprookjes en dao geluif Van Baden neet in. Natuurlik kan hae nag waal op basis van veurkeurstömme inne gemèndjeraod waere verkaoze. Dus es veer noe `ns massaal op deze jónge socialis gaon stömme, dan mot d'r waal in Roerdale blieve wone. Tis mer `n idee.

Roerstreek Lokaal! haet `n mager aantal van 3 kandidate oet Mofert oppe lies staon en det is 14% van `t totaal aantal kandidate. Op nómmer 18 Remy vanne Paaj en op nómmer 10 Roland Dijke; allebei onverkeesbare plaatse. Mer Roerstreek Lokaal! haet `ne Moferter troef in henj mit d'n insigste Moferter liestrèkker. Veurmalig liestrèkker Jan den Teuling - dae noe nag wèthajer is - hink zien politieke jeske ane wilge en maak plaats veur kroeanprins Willem vanne Koets. D'n appel vèlt waat det aangeit neet wied vanne boum: Willem zie vader, Lambair oete Beanj (hae haet `ne sterke veurkeur veur deze bienaam ten opzichte van daen angere) troch vreuger inne gemèndje Mofert zien eige Liês Van Pol. Dao lègke dan ouch de roots van de veurmalige pertie Samen Verder waat later mit drie anger pertieje oet Amb Mofert is gefuseerd toet Roerstreek Lokaal!.

De politieke pertie Ons Roerdalen haet 3 kandidate oppe lies staon die in Mofert wone: Diëgo Helwaege op nómmer 10 , Resy Tinnemans op nómmer 8 en Wimke van Nes op nómmer 4. Plaats 4 zou nag es verkeesbaar kónne waere besjouwd, zeker es `t op veurkeurstömme aan kump. Wim haet ja väöl ervaring inne gemèndjeraod en väöl luuj kènne deze miens waat vreuger toet edere Moferter veurdeur kwoom. Mit die 3 kandidate haet Ons Roerdalen `ne M-factor van 16%, det is net get minder es 1/6 (waat `ne gelieke verdeiling euver de 6 kerne zou beteikene). De Moferter  expat Bair vanne Zuul, dae liesdujer is, is neet mitgenómme in dees beraekening, anges zou de M-factor op `ne respectabele 21% oetkómme.

`t CDA haet 4 Moferter oppe lies staon (M-factor: 24%). Twieë Moferter kandidate staon op `n verkeesbare plaats, te weite fractieveurzitter Jeroen Crieëmers op nómmer 2 en op nómmer 5 John vanne Vogel, die allebei noe ouch al inne raod zitte. Veur de res zeen veer nag op nómmer 11 Constant van Genouwe staon en es liesdujer Antoon Wolters.

Democraten Roerdalen haet mit 7 kandidate die in Mofert wone `ne M-factor van maar leefs 30%. Frans vanne Biemel op nómmer 2 kónne veer eigelik waal al calle. `t Zou mich verbaze es zón ervare raodslid wie hae waat op nómmer 2 oppe lies steit neet inne raod zou kómme  (Democraten Roerdalen haet noe 3 zetels). Op onverkeesbare plaatse  staon op dees lies nag Mark Mieëwissen (8), Leo Corstjens (11), Peter Moens (13), Ivonne Ramakers (16) toet slot steit op nómmer 20 Roger Janssen sateetjes te braoje.

In totaal wone 18 van de 97 kandidate in Mofert, waat neer kump op `ne kleine 19% en det is dus relatief väöl. Noe nag mer aafwachte wieväöl Moferter d'r ouch in de raod waere verkaoze. Es ich `n veurzichtige veurspelling moog doon dink ich det veer strakkes 4 Moferter inne gemèndjeraod höbbe zitte, waat neer kump op `ne M-factor van 21%. Natuurlik zeen d'r waal belangrieker criteria óm op emes te stömme, mer toch is `t good det zoea dörp wie Mofert genóg is vertegenwoordigd inne gemèndjeraod, want die weite toch `t bèste waat d'r laef in `t dörp.

Mofert.nl is vernuujd

Bètaversie steit noe online

Jao, geer zeentj `t good: Mofert.nl is weer in de lóch. Nao zès jaor aafwezigheid geit dees site weer veurzeen in `t nuutsaanbod veur Mofert en ómgaeving. Mer anges dan veurhaer: gein links mieë van anger Moferter sites, geinen agenda mieë, mer waal hieël väöl politiek correcte vereinigingsberichte sjerpe analyses en ongefundeerde meininge.

Op dit moment mot geer `t nag doon mitte bètaversie (det is jargon veur nanneet vaerdig), dus kóm neet zeiken euver det de site neet gans good wuuertj vertoeantj in diene nuje Samsung Galaxy vaajtelefoon. De sjriever van dit stök duit neet allein stökstes tikke, mer duit ouch die ganse site ontwikkele mit html, css, php, javascript en de ganse lek-mich-am-arsch. Dus GEDÖLDJ, OK? Gedöldj.

Haaj dees site inne gate veur ónger angere nuuts euver beveurbeeldj de gemèndjeraodsverkezinge die noe al ane gang zeen. Zin in.

Update: De ingeboewdje browser vanne Facebook-app luuet de site nanneet good zeen. Dus: es geer de site äöpend vanoet de Facebook-app, tik dan effe op de drie puntjes en tik dan op Openen in browser.